Dün politika faizlerini %35'e çeken TCMB, bu sabah da devamı olan doğru hamleleri açıkladı.
Buna göre, firmaların krediye erişimini kolaylaştırmak amacıyla bankalarca kullandırılan krediler için yüzde 30 oranında menkul kıymet tesis edilmesi uygulaması ile fatura karşılığı kredi uygulaması sona erdirildi. Daha önce ihracat, yatırım ve KOBİ kredilerinde fatura muafiyet sınırı 50 bin TL'den 250 bin TL'ye çıkarılmıştı. Yeni kararla hiçbir kredi tutarında fatura şartı aranmayacak.
Bankaların TL ticari kredilere referans oranın 1,8 katının üzerinde uyguladıkları faiz oranına göre menkul kıymet tesisi uygulaması kaldırılacak. Faktoring şirketlerinin faktoring alacaklarına referans oranın 2,7 katının üzerinde uyguladıkları faiz oranına göre menkul kıymet tesisi uygulaması da sona erdirildi.
İhracat kredilerini desteklemek amacıyla net ihracatçılık kriterinin hesaplanmasında firmaların yatırım malı ithalatı hesaplamaya dahil edilmeyecek. Böylece menkul kıymet tesisi uygulamasında, yatırım kaynaklı ithalat harcamalarının net ihracatçılığı sınırlandırması önlenerek ihracat kredilerine erişim kolaylaşacak. TCMB, daha önce reeskont kredilerine erişimde net ihracatçılık şartını yatırım malı ithalatı dahil edilemeyecek şekilde revize etmişti.
Ayrıca, bankalarca satın alınan reel kesimin ihraç ettiği menkul değerler üzerinden yüzde 30 oranında menkul kıymet tesisi uygulamasına son verildi.
TL'ye geçişlerin hızlandığını gösteren veriler doğrultusunda gerçek kişiler için daha önce aylık yüzde 2'den yüzde 2,5'e yükseltilen TL payı artış hedefi, aylık yüzde 3,5'e çıkarıldı.
Standart TL mevduatın toplam mevduat içindeki payını artırmayı amaçlayan TL payı artış hedefi, menkul kıymet uygulamasından çıkarılarak bankaların yabancı para mevduat için tesis ettikleri zorunlu karşılıklar üzerinden komisyon alınması uygulamasına eklendi.
Sadeleşme adımları kapsamında kur korumalı hesapların yenilenmesi veya TL'ye geçişine ilişkin menkul kıymet tesisi uygulaması sonlandırılarak döviz dönüşümlü kur korumalı hesapların kademeli azaltılması hedefi, komisyon uygulamasında daha etkin bir şekilde yönetilecek. Ayrıca, TL'ye geçişin belirlenen hedeften yüksek olması durumunda, aşan kısım yenileme hedefine sayılacak.
Tüm bu kararlar piyasaların normalleşmesi için atılan doğru adımlardır. TCMB önceki dönem bozduklarını tamir etmeye devam ediyor.
BIST'i Tahmin Etmek Çok Zor Oluyor!
Bir tarafta içeride doğru adımlar atılırken, diğer tarafta savaş riski ile ilgili gelişmeler, yapılan açıklamalar piyasaları bir anda tam tersine çevirebiliyor. Evvelsi gün Cumhurbaşkanımızın Hamas açıklamaları sonrası gelen sert satışlar, ne değişti de dün sert alımlarla yer değiştirdi bunu anlamış değilim.
Detaylara bakınca bir aydır yabancı satımları sürüyor. Ama Bank of'un alımları ile dün yine yükselen bir borsa gördük. Yabancı satıyorken, yabancı kurumu Bank of ABD'nin alımları kimin o zaman diye düşünmeden edemiyor insan! Bu şekilde bir kurum piyasalara istediği gibi yön verebiliyor. Ama bir gün önce aldıklarını da aynı şekilde bir gün sonra satıp, piyasayı eksiye de çevirebiliyor.
ABD İran'ın Suriye'deki üslerini vurdu!
Diğer taraftan da savaşın derinleşme riskine yönelik gelişmeler sürüyor. Çin de İran'a destek yönünde açıklamalar yaptı. Rusya kıtalar arası füzelerini sahneye çıkartıp, testlerini yaptı. İsrail gece Gazze'ye girip çıkıyor. Hamas ile sert çatışmalar sürüyor. Gazze'deki yoğun bombalamada can kayıpları vahşet boyutunda sürüyor.
Savaşa yönelik risklerin artmaya devam etmesi ve hafta sonu riski nedeniyle ben tedirginliğimi koruyorum. Maalesef çok sert ve zamansız iniş-çıkışlar nedeniyle oyuna dahil olmakta zorlanıyorum. Saha dışında yedek oyuncu olarak izlemedeyim.
Bugün güne TCMB'nın aldığı kararları olumlu fiyatlayarak açılmasını beklediğim bankalar nedeniyle alıcılı başlanmasını bekliyorum. Ama devamında bank of abd dün aldıklarını satmaya kalkarsa bu tablo tersine de dönebilir. Ama TCMB pozitif bir hava yaratmışken, bank of abd'de alıma devam ederse, o zaman BIST haftayı daha da toparlanarak kapatma imkanı bulabilir.
Açıklanan bilançolar kchol'de görüldüğü gibi oldukça iyi gelmeye devam ediyor. Şu sıra savaşın riskleri elimizi bağlıyor ama, bu günleri atlatınca yıl sonu bilanço döneminde yeni TL rekorlarının görüleceği görüşümü koruyorum. Ama tekrar ediyorum; savaş yayılacak olursa, bu beklentiler tersine döner ya da uzun süre ötelenir.
Hepinize sağlık, bol kazanç ve iyi bir hafta sonu dilerim.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @aydineroglu_