TL bazında ilk 8400 zirvesi sonrası yaşanan teknik düzeltme bile sadece %9 realizasyon ile sınırlı kalmış ve BIST 7600 seviyesini destek bulup yeniden TL zirveleri zorlamaya başlamıştı. Ama bir anda ortaya çıkan Hamas saldırısı sonrası, İsrail'in tepkisini katliama dönüştürmesi ile savaşın yayılma riski ciddileşince, BIST'de de satışlar yayılmaya ve derinleşmeye başladı.
Şu an gördüğünüz BIST fiyatlaması, BIST'in savaşı satın almasının ilk tepkileri. Eğer 8000 altında kalırsa, bu satışların ilk anda 7600 olarak destek bulduğumuz seviyelere kadar devam etmesi yüksek ihtimal. Ancak, savaşa başka ülkeler de dahil olacak olursa, hele bir de İran'ı bir şekilde işin içine çekecek olurlarsa, işte o zaman direkt savaş riski fiyatlanmaya başlar ve bu gördüğünüz fiyatların çok daha altına düşen bir Borsa İstanbul görürüz.
Tabii ki, hepimiz için insan hayatı herşeyden çok daha önemli. Biran önce yaşanan can kayıplarının bitmesini ve ateşkesin sağlanmasını dilerim. Ama benim gördüğüm tablo, İsrail'in Hamas saldırısını fırsat bilip, Gazzenin kuzeyini tümden işgal etme planını devreye koyduğu. İçindeki yaşlı, çocuk, kadın demeden yüz binlerce sivilin oturduğu binlerce bina ve daireyi bombalaması bana bunu gösteriyor. İnsanların geride evleri, işyeleri kalmamasını hedefliyor. Zaten başından beri kestiği elektrik, su, gıda ve akaryakıt kısıtlaması sonrası, bir de insanların içinde barınabilecekleri evleri yıkılınca, bölgeyi terketmek zorunda kalanlar güneye gitmek zorunda kalıyorlar. Hatta, sınır kapısı açılıp başka ülkelere geçtikleri andan itibaren de, bir daha geri dönüşlerine izin verilmeyeceğini düşünüyorum. Kısacası İsrail, yıllardır adım adım uyguladığı işgal programını sürdürüyor.
İki Yüzlü Batı!
Maalesef kendilerini medeni dünya diye gösteren batı dünyası, yaşanan savaş ve insanlık suçuna duyarsız kalıyorlar. Yasak olan fosfor bombalarının kullanılması bile batıyı ayaklandıramıyor. BM ise beş daimi üyenin egemenliğinde zaten amacına hizmet etmeyen bir yapı içinde. İsrail kimbilir kaç kez BM'den yaptırım uygulanması cezası almasına rağmen, ABD her seferinde bunu bloke etti.
Biden'ın İsrail Ziyareti Ateşi Söndürür Mü?
ABD Başkanı Biden, çarşamba günü İsrail'i ziyaret edip, bölge ülkelerinin liderleri ve Filistin Lideri Mahmut Abbas ile görüşecek. Bu gelişme nedeniyle bugün BIST güne alıcılı başlayabilir. Ama ben ziyaretten İsrail'e tam destek açıklaması çıkmasını bekliyorum. İsrailin Gazze'ye kara harekatına mani olur mu tam emin değilim. Gazzeden çıkmak zorunda kalacak insanlar için güvenli koridorlar yaratılıp, şehirden çıkmalarının planlaması yapılacak diye düşünüyorum. Kısacası İsrail Hamasın saldırısı sonrası topraklarını daha da genişletmiş olacak.
BIST için savaş öncelikli risk. En önemli risk de İran'ın savaşa dahil olması. Açıkçası, İran'ın nükleer gücü elde ettim, füzelerim dünyanın her yerini vurabilir açıklaması yapacak duruma gelmeden savaşa dahil olmasını beklemiyorum. Bunu yaparsa, ABD-İsrail ve İngiltere'ye istediği fırsatı vermiş olur. Bu nedenle savaştan uzak durmayı tercih edecektir diye düşünüyorum. Ama kaçınamayacağı şartlar oluşturulursa, o zaman mecbur kalması tüm piyasaları alt üst eder.
Kısacası son düşüşler savaşın genişleme riski nedeniyle yaşandığı için, ateşkes sağlanması yönündeki gelişmeler pozitif tepkilerle karşılanacaktır. Bu nedenle BIST de güne böyle başlayabilir. Ama dün olduğu gibi sonraki gelişmelere göre kapanış yaparız. Karşılıklı ateşkes konusunda uzlaşma ve açıklamalar duyarsak, fiyatların indiği seviyeler nedeniyle bir anda tavanların yaşandığı günler de görebiliriz. Olası savaşın yayılma riski dışında BIST için pozitif beklentilerimi koruyorum.
Açık öngörülerdeki beklentilerimiz geçerli olduğu için, açık öngörülerde yer alan hisselerin düştükçe yeni alım fırsatı yarattığı görüşündeyim. Ama savaşın yayılması riski artınca, borsa fiyatlamaları bir anda bu panikle oluyor. Bu da fiyatların yeniden düşüş yaşamasına neden oluyor.
Umarım en kısa zamanda savaşın yarattığı risklerden kurtuluruz.
Hepinize sağlık ve bol kazanç dilerim.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @aydineroglu_