1989 yılında ilk borsa hesabımı açtırmıştım. 1992 yılında yatırım uzmanı ve aynı yıl broker olarak profesyonel sektör çalışanı oldum. 30 yıldır sektör profesyoneliyim. 1990 Körfez Savaşını, 1994 Çiller dönemi finansal krizi, 1999 depremi, Rusya'nın moratoryumunun yansımalarını 2001 bizdeki finansal krizi, 2008-9 mortgage krizi, Rus uçağının düşürülmesi, rahip bronson, sınır ötesi müdahaleler, 36 sene sonra gelen hain bir darbe denemesi, sıfırları atılan TL, sıfırları atılan İMKB, yani ne var ne yok gördüm. 

1994 yılında PTT'nin T'sini dünyada İngiltere sonrasında ikinci kez satmaya kalkan biz iken, son anda iktidar ortağı partinin üyesi Mümtaz Soysal'ın dava açması ile satış durdurulunca, notlarımız bir anda kırıldı. Yabancılardan gelen satışlarla taban taban düşen borsayı da yaşadım. Sonra zamanında özelleştirilmesine karşı geldiğimiz, ogün satılsa ülkenin neredeyse toplam borcunun %70-80'i karşılanacakken, yıllar sonra biriken borçların ancak %5 civarı bir bedelle telekomun satışını da yaşadım. Hoş o satış bile karşılıksız çıktı. Hatta bırakın karşılığı, bir de temettü olarak yıllarca daha fazla bir para yurt dışına çıkartıldı. 

Yani bitmiyor ki, viop'un o sıralar en yüksek işlem yapanlarından birisi iken, long pozisyonlarımda, bir anda danıştayı basan birinin 5 yüksek hakimi öldürme eylemini sonrası viop'un taban olmasını da yaşadım. Bu nedenle tarihi biz zararı da yaşadım. 2002 sonrası ülkeye barış süreci vs gibi söylemlerle inanılmaz dış kaynak girişlerini de, BIST ve VIOP'un tavan yapmasını da yaşadım. 

Kısacası arada unuttuğum bir okadar şey de vardır. Ama hiç bu kadar zorlandığımı hatırlamıyorum. Tüm bunları dönemin gerekçeleri ile düştü, çıktı diye izah edebiliyordum. Ama şimdi bunu yapamıyorum. Çünkü veriler bu denli kötü, notlarımız yatırım yapılabilir seviyeden 5-6 kademe altta, yabancılar neredeyse yok denecek kadar az iken, cari denge %400'leri aşıp açık rekoru kırarken, rezervler swapları düşündüğümüzde 50 Milyar Dolar üstünde eksi iken, bu cari açığın finansmanı, içinde bulunduğumuz enflasyon ortamında kurları ve faizi yerinde tutarak, hatta faizleri düşürmeye devam ederek çok ciddi derecede zorken, tüm imkanlar ve uygulamalarla kurlar baskılanmaya devam ediliyor.

Ama bir yıl evvel para politikasındaki bu değişimi cari fazla yaratmak niyeti ile başlatmışken, şimdi bunun tam tersi durumdayız. Aynı şekilde büyümenin sağlanacağını düşünerek bunları yapmışken, son gelen büyüme verilerinde işlerin o kadar da düşünüldüğü gibi olmadığını görüyoruz.

İşte bir tarafta bu vb sayısız riskimiz varken, diğer tarafta ise borsa tecrübemin son iki yılında şimdiye kadar açılan hesap sayısının iki katından fazla yeni yatırımcı hesabı açıldı. Paraların alternatifsiz bırakılması yüzünden de borsaya inanaılmaz bir para yönelişi görüyoruz. Aynı şekilde MB'dan bankalara inanılmaz bir gelir-kar transferi var. Bu devlete-hazineye yük yaratırken bankalar açısından çok ciddi pozitif bir özkaynak desteği oluyor. Bu gözle bakınca banka hisseleri çok ciddi iskonto içeriyorlar. Aynı şekilde ana holdingler, petro kimyalar, çimentolar, orman-kağıt, enerji, gıdalar halen bilançolarına göre iskontolar içeriyorlar. 

İyi ama, yine de bu kadar organize bir piyasa nasıl oluyor, bunu kim başarıyor, nasıl başarıyor, hangi hazır kaynaklarla bunlar oluyor emin olun ben de bilemiyorum. Tamam 2 Milyon üzerinde yeni hesap açıldı. Ama tam satışlar gelirken, yükseliş trend desteğine geldiği anda yeniden kim alımlarla bu piyasayı yukarı çekiyor? Bunu yeni yatırımcıların yapmasını çok da kolay görmüyorum. İşte bu esnada algoritmalar devreye girmeden, robotlar tetiklenmeden bir anda BIST'i yukarı çekmeyi mümkün görmüyorum. Yani bu hareketlerin içinde ciddi algoritmalar, çok yoğun robot işlemleri var. Ama bunu kim bu denli organize yapıyor bilmiyorum. Önemli olan ise, bundan ziyade niyetin ne olduğu! Çünkü BIST'in de, bir çok sektör ve hissenin de yükselmesi için bilançoda ciddi eder değerleri varken, aynı şekilde yükselişi yaşatanlar çekilseler çok derin de bir düzeltme riski de var. Bilanço ederlerinin çok üstünde değerlenmiş olan hisseler de var ki, patronları bile bu fiyatlardan rahatsız olduklarını söylüyorlar.

İşte böyle bir ortamda yol bulmaya, sizleri risklerden korumaya çalışırken, aynı zamanda da yükseliş sürecek olursa, bunun getirilerinden de mahrum bırakmamaya çalışıyorum. Bunun için de iki önemli krıterim var. Biri bilançolar, diğeri de teknikler. Her ikisine bakınca da, hala çok ciddi çıkış yapabilecek hisseler var. Ama şu an için bilançosuna göre gereğinden fazla primli olanlar da var. Hangisine göre davranacağım hakikaten çok zorlanıyorum. Tekniklere göre DD tablosunda bir çok hisse paylaşıyorum. Misal 10-20-30 gün öncesine doğru geri gidip, DD(Destek-Direnç) tablosuna eklediğim hisselere bir göz atın. Bir de şimdiki değerlerine bakın. Bir kısmı için cesaret edip, yeni öngörü olarak al/sat tablosunda da paylaştım. Neredeyse hepsi gerçekleştiler. DD paylaşımlarımın tamamını alsak, inanılmaz getiriler olurdu. 

Ama sahip olduğumuz riskleri de düşündükçe huzurla yeni öngörü veremiyorum. Ama burayı da almaya devam ediyorlar. Yine önemli bir çok grafik gördüm ama ancak DD tablosunda paylaşabildim. Artık gerisi sizlere kalıyor. Benim cesaretim ancak bu kadar. Ama şunu sakın unutmayın. İnsan hep yükselecek diye düşünür ve hep bu şekilde davranırsa, bir anda tersine dönen piyasalar büyük panik ve kayıplar yaratır. Bu yüzden ara ara yine de nakite dönmek, sonra yeniden yeni pozisyon kararı vermek doğru ve tedbirli olabilir. Aynı şekilde % 50 nakit pozisyon da bir güvenlik tedbiri olur görüşündeyim.

Görüyorsunuz, gecenin bu saatinde bunları düşünmek uyku bırakmıyor insanda. Sabah olmak üzere iken ancak teknikleri bitirdiğimden, yazımı da şimdiden yazıp paylaşmak istedim. Sonra sabah seans öncesi yazmaya yetişemiyorum. Artık bugün benden açılışa kadar bir şey beklemeyin. Hepsini şimdiden tamamladım:) 

NOT: Powell güvercin açıklamalar yapıp, faiz artışları ile ilgili yumuşak sinyaller verince ABD endekslerinde sert yükselişler yaşanıyor. VIOP da güne yüksek açılış yaptı. BIST'in de 5000 direncini kırarak güne başladığını görebiliriz. BIST'in olası tekniklerini zaten DD'de filtreleme ile hemen bulabilirsiniz.

Hepinize sağlık ve bol kazanç dilerim.

    Saygılarımla
    Aydın Eroğlu
     Stratejist
   Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @aydineroglu_