BIST olarak son dönem tüm dünyadan ayrışarak, inanılmaz bir yükseliş atağı yaşadık. Bu yükselişte başı çekenler, daha doğrusu bu yükselişin bu şekilde kesintisiz ve ısrarlı olmasını sağlayan bankacılık endeksi ve dolayısı ile kamu bankaları başta, banka hisselerindeki yükselişlerdir.
Bu yükselişin şekline ve yabancı takas oranına bakınca, bu yükselişin yabancılar eliyle olmadığını düşünüyorum. Devamı daha ne kadar sürer, bunu teknik ve temel olarak söylemek mümkün değil. Çünkü tekniğe göre yaşanan bir yükseliş değil. Bu alımının kaynağına sahip olan ve bu yükselişi sağlayanlar kimler ya da hangi güç-karar odağı ise, daha ne kadar sürüp sürmeyeceğine yine bu güç karar verecektir. Yani cevap sadece ondadır.
Kısacası bu şekilde alımlar sürdüğü müddetçe yükseliş devam edebilir. Ama alıcı çekildiği anda sert bir realizasyon, aynı şekilde muhtemelen devre kesicilerler devreye gireceklerdir diye düşünüyorum. Ben TL olarak, 3750-3800, Dolar bazında da 204.91$ ve 209.35$ seviyelerini önemli dirençler olarak görüyorum. Bu nedenle bugün bir kar realizasyonu yaşama riskine çok yakın oldğumuz bir seviyedeyiz. Lütfen dikkatli olun. Kesinlikle kredili işlemlerden uzak durun. Kaldıraçlı vadeli işlemlere de mesefeli olun derim.
Ama tekrar ediyorum, yükselişin nerede kesileceği başta kamu bankaları olarak bu alımları yapanların bildiği bir karardır. Artık yabancı da çok azaldığı için, yükselişte yabancı satışları geliyor olsa da, piyasayı çok etkileyebilecek boyutta değiller.
Peki bu arada bankalarda satışlar gelse de, diğer hisselerde pozitif ayrışmalar, diğer hisselere dönüşler olabilir mi? Tüm bunların hepsi mümkün. Çünkü birçok sektöre ait bilançolar ki, bunlara özel bankaların bilançoları da dahil, çok daha üst fiyatlara çıkmasına imkan verecek ederler içeriyorlar. Nitekim son dönem holdingler, sıse, çimentolar, demirçelikler, petro kimya, gıdalar gibi bir kısım hisselere dönüşler olduğunu görüyoruz.
Benim özellikle söylemek istediğim, bankaların özel bankalar olarak daha gidebilecekleri bilanço ederleri varken, bir ayı geçen bir süreden beri, bunun son on günü ise neredeyse tavan tavan yaşanan yükseliş nedeniyle çok sert bir yükseliş yaşandığı. Her yükselişin bir düzeltmesi olacağı endişemden kaynaklanıyor. Böyle bir satış, düzeltme için, yani sonra yeniden alacak desteklere getirip yine almak için bile olsa, bu esnada yaşanan satışların da şekli sert olacağı için, diğer birçok hisseyi de olumsuz etkileyecektir diye düşünüyorum.
Hele bir de bankalardan çıkmak için satış yapılırsa, ozaman düzeltme derinliği çok ciddi seviyelere doğru yaşanır. Ama yine de bu direnç seviyesi için net bir şey söylemek çok zor. Çünkü genel bir alıcı eli ile yaşanmayan, özel bir yükseliş görüyorum.
Kısacası bugün yurt dışının da desteği ile yine sert bir yükselişle güne başlayabiliriz. Ama gözlerimiz dolar bazında 209$ seviyelerinde olan gap'de olmalı. Belki bu gap'i bıraktığımız 19 Mart 2021'deki 215 $ seviyesi de bir üst dolar bazlı direnç olabilir. Ama, ben bu kar realizasyonu ve düzeltmeyi beklerken, bir haftadır yaşanan sert yükseliş devam eder ve 209 $ gap'in 215 $ olan aynı gün direnci de kırılacak olursa, işte o zaman çok farklı bir yüskeliş daha trend olarak devreye girebilir.
ABD TÜFE Açıklanacak!
15:30'da tüfe rakamları açıklanacak. Bu veri FED'in 21-22 Eylül faiz toplantısı için önemli olacak. FED'den ne oranda faiz artışı geleceğine sinyal verebilecek bir veri göreceğiz. Benim düşüncemi biliyorsunuz, ben FED'den 50-75 puan arası faiz artışı yaşanmasını bekliyorum. Asıl beklenti rakamım 75 baz puan.
Sosyal Konut Projesi Başlıyor!
Büyüme ve ekonomide sorunlara çözüm için yine inşaat sektörüne yol veriyoruz. Her zaman böyle yaptık. Ama sonuç ortada. İnşaat sektörü ile gerçek bir katma değerli üretim dönüşümü yapamıyoruz. Bilakis kaynaklarımızı bizi kurtaracak üretimden uzak bir sektörde bağlıyoruz. 200 üzerinde bir ürünü etkileyen inşaat sektörü neden kaliteli bir büyüme ve üretim gelişimi yaşaratmaz derseniz, yıllardır durum ortada. Olmadığını söylüyorum. İhracatta katma değerli yüksek teknoloji üretimi payı hala %2.8-%3 ile sınırlı. Keşke bu üretim kampanyaları dünyanın sıkıntı yaşadığı çip üretimi gibi, yüksek teknoloji üretimleri gibi alanlarda olsa.
Açıklanacak sosyal konut hamlesi, inşaat, demirçelik, çimento, seramik hisselerini yukarı çeken ve çekebilecek bir gelişmedir. Ama bir kısmı önceden yaşandı diye düşünüyorum.
Cari Açık Katlanıyor!
Faiz politikasının sonuçlarından biri ve dünya enerji krizinin de etkisi ile Temmuz ayı cari açığımız 4 Milyar Dolar geldi. Böylece son yedi ayın cari açığı 36.7 Milyar Dolar'a ulaşmış durumda. Bu gidiş yılı 50-55 Milyar Dolar ile kapatacağımız endişesi yaratıyor bende.
Ama aynı şekilde Net Hata ve Noksan kaleminde de çok yüksek rakamlar görmeye devam ediyoruz. Temmuz için 5.5 aylık kaynağı bilinmeyen bir tutara ulaşmış durumdayız. Net Hata ve Noksan yedi aylık toplamda 24.3 Milyar Dolar'a çıkmış durumda. Bu cari açığımızı fonlamak açısından olumlu bir gelişme ama ne kadar sürer, devamı var mı bunu bilemiyoruz. Doğrudan yatırımlar için değil de, sadece para girişi şeklinde oluyorsa, çıkışı da aynı şekilde olması halinde dövizde ciddi krizler yaratma riski de taşır. Bu nedenle sağlıklı bir kaynak olarak göremeyiz. Ama olması yine de olumludur. Yoksa kurlarda çok daha yüksek seviyelere çoktan gitmiş olurduk.
Cari açıkta enerji faturası geçen yıl ilk yedi ayda 18 Milyar Dolar iken, bu yıl bu rakam 46 Milyar Dolar seviyesine çıkmış durumda. Kısacası ana sorun enerji fiyatlarının artmasından kaynaklanıyor. Ama 2023 yılında Karadeniz'de üretime geçecek olduğumuz doğalgaz gibi, benzer kaynak ve rezervler de keşfedilir ve ekonomiye kazandırılmaya başlanırsa, işte o zaman cari açık sorunu sonraki yıllar için ülke gündeminden kalkabilir. Doğu Akdeniz ve Ege'deki gerilimlerin bile ana nedeni olarak bu bölgede keşfedilen doğalgaz, gaz hidrat rezevleri olduğu düşüncesindeyim. Bunları çıkartabilme gücü ve kabiliyetimiz cari açığın 2023 sonrası baskısının azalmasına neden olabilir. Umarım bu sadece iyimser bir düşünce olarak kalmaz. Yoksa bu cari açık ve dövize yapılan her türlü baskının sonrası çok sıkıntı yaratacak kur artışları şeklinde karışımıza çıkıp bizi vurabilir.
Hepinize sağlık ve bol kazanç dilerim.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @aydineroglu_