Sadece BIST'e bakıp, yabancı alıyor, piyasaya çok ciddi para giriyor diye bakmayın! Çok farklı işler yaşanıyor. Spot ile vadeli endeks arasında 5 bin puan gibi inanılmaz bir fark oluştu. Benzer durum birçok hissenin spot ve vadeli fiyatı arasında da tam bu kadar olmasa da yaşanıyor. 

Zaten bana göre yaşanan bu acayip yükselişin de esas nedeni açıkçılarla onları terse düşürmeye çalışanlar arasında yaşanan kapışma! Hisseler ve endeksler arasında çok büyük farklar oluştu ve çok şiştiler diyerek short(satış poziyonu)açanlar nedeniyle, özellikle kamu bankaları olmak üzere bankaları tavanlayarak endeksi ve bankalar dahil diğer hisselerin vadelilerini devamlı yukarı çekerek açıkçılara pozisyon kapattırmaya çalışıyorlar. 

Bazıları ise, sadece tek taraflı açığa satış yapmıyor. Hissenin vadelisi çok yüksek spot düşük diyerek vadelide açığa sattığı kadar gidip spottan hisseyi düşükten alıyor. Vade sonunu görse aradaki fark kadar para kazanacak. Ama vade sonu gelmeden vadelileri bu şekilde tavanlayarak hisseleri yukarı çektikçe, açtığınız kaldıraç oranında teminatlarınız eksiliyor. Mecburen açıkta olduğunuz vadeli shortlarınız yüzünden margincall'lar oluşuyor. Paranız varsa, eksilen teminat kadar ek para yatırarak pozisyonları korumaya çalışıyorsunuz. Bu şekilde bile vade sonunu görseniz karlı çıkacaksınız. Ama yükseliş sürdükçe, yeterli nakitiniz de kalmayınca, bu sefer teminat tamamlamak için eldeki hisselerden satıp vadeli teminat eksikliğini tamamlamaya çalışıyorlar. 

Ama yükseliş daha da sürünce, bir kısım açıkçı spottan aldıkları hisselerin tamamını satmak va parayı batırmak durumunda kalıyor. Yükselişin diğer bir nedeni de, vadelide açık yapanlar, vadeli fiyatları yukarı çekenler yüzünden teminat sorunu yaşamamak için spot fiyatları yukarı çekiyorlar. 

Açıkçıları terse düşürmek için vadelileri ya da hisseleri yukarı taşıyanlara karşılık da, karşı taraftan devamlı ek satış geliyor. Kimin nakit gücü yüksek ve dayanırsa, o bu işten çok büyük para kazanarak çıkacak. Ama karşı tarafta çok büyük batışlar olacak diye düşünüyorum. 

İşte yaşanan bu denli yüksek yükselişin ana nedeni bu kavga bence. Pozisyonlar kapandığı anda ise, BIST'de çok ciddi düşüş yaşanmasını bekliyorum. Bu durum daha ne kadar sürecek göreceğiz. Ama yabancı takası en düşük gördüğü %32.71'e göre, şu an sadece %33.66 seviyesinde. Yani anlayacağınız bana göre, piyasayı bu şekilde yükselten yabancılar değil. Yaşanan işlem hacmi patlaması da, yapılan işlemlerin yönüne göre durmadan çalışan robotlar. Nete baktığınızda yükselişi karşılayacak boyutta bir alım yok. Hatta bugün yine artı kapattık. Kamu bankaları tavan, ykb vadeli tavan, spot %9 civarı artı. Ama buna rağmen nette alım fazlası veren ilk üç kurumun alımları 274-268-217 Milyon iken, nette en yüksek satıcı olan ilk üç kurumun rakamları ise 629-430-414 Milyon TL. Yani yükselişte satanlar çoğunlukta. 

Ben artık çok ciddi şekilde bu olanlardan rahatsızlık duymaya başladım. O nedenle piyasa düzeltme yaşamadan çok nadir yeni öngörü yaparım. Yaptıklarım da bankalar kesinlikle olmaz.

Neler oluyor diye düşünenleriniz için sizleri bilgilendirme düşüncesi ile yazmak istedim. Aynı zamanda spot ile vadeli arasında çok ciddi arbitraj imkanı oluştu, vadelide vereyim spottan alayım diyenler, bu yaşananları bilsinler istedim. Eğer vade sonuna kadar eksilecek teminatları tamamlayacak paranız varsa tamam, ama yoksa bu yazdıklarımı iyi okuyun, tüm paranızı batırabilirsiniz diyorum. Yani ava giderken avlanabilirsiniz. Ya da böyle bir şey yapacaksanız da çok düşük kaldıraç kullanın, ya da hiç kaldıraç kullanmadan yapın.

Bu gelişmelerden aracı kurumlar ve bankalar da çok tedirgin oldukları için, yasal teminat oranlarını 5-6 kat, hatta çok daha üstüne çekmeye başladılar. Kendilerini bu şekilde korumaya çalışıyorlar. SPK'nın çok dikkatli olması, çok yakından bu konuyu takip etmesi lazım. Büyük mağduriyetler yaşanması kaçınılmaz olacak diye düşünüyorum. Bu iki grubun kapışması nedeniyle yükselen fiyatlardan maliyetlenenler, açık pozisyonlar kapanır ve sonra da sert bir düzeltme yaşanacak olursa, belli süre çok ciddi maliyetli olarak yakalanmış olacaklar.

Bakalım bu süreç benim düşündüğüm gibi mi sonuçlanacak göreceğiz. Ama ben yükseliş yabancıların alması nedeniyle değil, bu gelişmeler yüzünden yaşanıyor görüşündeyim.

    Saygılarımla
    Aydın Eroğlu
     Stratejist
   Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @aydineroglu_