İlişkilerdeki tüm sorunları biliyorsunuz. Yıllardır artarak devam ediyor ve hala çözülmeden sürüyordu. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ABD Başkanı Biden Brüksel'deki son NATO zirvesinde ilişkilerin geliştirilmesi konusunda bir karar almışlardı. Bu çerçevede ikili ilişkilerin geliştirilmesi için ''Stratejik Mekanizma'' adlı çalışma grubu kurulmuş. İlk toplantısı bugün Ankara'da ABD Dışişleri Bakanlığı adına Siyasi İşler Müsteşarı Victoria Nuland'ın katılımı ile yapılacak.
İlişkilerin geliştirilmesi, ekonomik ve savunma alanında iş birliği, terörle mücadele, bölgesel ve küresel meseleler dahil olmak üzere ortak çıkarlar görüşülecek. Bu önemli bir gelişme. Eğer ikili ilişkilerde gerçekten bir düzelme süreci başlarsa, üzerimizdeki bir çok baskının azalması için önemli katkı sağlar. Lakin işin ekonomik alanındaki sıkıntılar artık o kadar arttı ki, ABD ile ilişkilerdeki olası düzelme, tüm ekonomik sorunlarımızı bir anda ortadan kaldırmaz. Ama belki Halkb, Vakbn, Asels gibi kamu ağırlıklı hisselerde pozitif bir tepki görülebilir.
Bunun dışında dışticaret açığı, enflasyon, reel faiz makasındaki negatif artış, artarak sürüyor. Ben kaçınılmaz bir TCMB ve maliye politikası değişimine gitmek zorundayız diye düşünüyorum. Eğer bu yapılmazsa, maalesef bir süre daha artmaya devam edecek enflasyon nedeniyle kur ve faiz üzerinde baskı daha da artacaktır.
Keşke sayın bakanın dediği gibi kur ve faizde sorunu çözmüş olsak da, sıra enflasyona gelse. Ama kurlar ekstra faiz verdiğimiz KKM(kur korumalı mevduat) sistemi ile baskılanıyor. Buna rağmen yabancı para mevduatlar hala %58.3 düzeyinde. Kaldı ki, üç ayın sonunda kamuya yansıyan faiz yükü %27'leri bulmuş durumda. Bunun bileşik yıllığı %100 leri geçer. Buna dayanmak mümkün değil. Belki dünya bu savaşı yaşamasa, turizm gelirlerinde artış ve pandemi riskinin kalkıyor olması ile ekonomide olası rahatlama sayesinde kkm uygulaması bize istediğimiz zamanı kazandırmış olur ve işler kısmen de olsa düzelebilirdi. Ama savaşın patlattığı enerji fiyatları maalesef cari dengemizi ciddi şekilde bozmuş durumda. Mart ayı cari açık 8.2 Milyar, yılın ilk üç ayında 26.3 Milyar Dolar seviyesine çıkmış durumda. Bunu TL'de verdiğimiz faizle uzun süre kontrol altında tutamayız. Ya çok ciddi bir döviz kaynağı girişi bulmalıyız, ya da radikal bir faiz politikası değişimine gidip, kamu olarak çok ciddi bir tasarruf politikasını açıklamalıyız.
Yoksa kkm bir üç ay daha sürerse, katılımcıların bileşik faiz geliri %50'yi aşar. Bu ne demek? Bu uygulamaya son verdiğiniz anda, eğer enflasyon düşmüyor ve bilakis artmaya devam ediyorsa, KKM uygulaması başladığında sisteme giren paranın yaklaşık %50 faiz getirisi ile artarak, %50 daha fazla olacak bir potansiyelle kurlara yönelmesi demek olur! Yani kurlarda yeni zirveler, kontrolü kaçan yeni zamlar ve dış ödemelerde ciddi bir kriz riski demek olur. Bu olmasın diye faiz politikalarında radikal bir değişimde ise, bir anda sert arttırılacak faizler de, sanayiyi, kredi kullananları, tüketiciyi, velhasıl tüm ekonomiyi sert vuracaktır. Büyümede hızlı bir düşüş, ekonomide daralma yaşanır. Bir anda ciddi iflaslarla karşı karşıya kalabiliriz. Gördüğünüz gibi, yaptığımız hatalı politikalar yüzünden geldiğimiz tablo maalesef bu. İki tarafı da ciddi sıkıntılar içeriyor artık.
Borsaya Bakıp Her Şey Toz Pembe Sanmayın!
Tüm yazdığım risklere karşı sermaye ve yatırımcı kendisine güvenli liman olarak BIST'i ve hisseleri seçmiş durumda. Çok da doğru yapıyor. Çünkü bu ortamda en güvenli yer bence de borsa ve hisseler. Ama tabii henüz iskonto içeren, gereğinden fazla fiyatlanmamış olan, olası bir kur ve faiz artışı krizi esnasında nakit varlıkları, dövizi bol olan, ihracatı yüksek olan şirketler tercih edilmeli. Gereğinden fazla değerlenmiş şirketlerin de risk içerdiğini bilmek gerekir.
Yabancı takas payı düşmeye devam ediyor. Ama her kimse, sadece bireysel yatırımcı olmayan sihirli bir el BIST'i değişen hisse ve sektörleri alarak yukarı taşımaya devam ediyor. Bilmemiz gereken BIST hala çok ucuz. Demirçelik, petro-kimya, gıda, perakende, holdingler, savunma sanayi, ilaç, gsm ve teknoloji şirketleri hala oldukça iskonto içeriyorlar. Bunlarda da dış etkenlerle düşüşler olabilir ama bu düşüşler geçici olur. Bu denli enflasyon artışı yaşandığı ortamda saydığım özelliklere sahip hisselerin ederlerinin düşmesi değil, daha da artması beklenir.
Ama ekonomide devamlı artan riskler yüzünden de krediden uzak durmak, borsada yaşanan ısrarlı yükselişe rağmen, ful hissede olmayıp, kenarda kısmi bir nakit de tutmak doğru olur.
BIST yükselmeye devam ediyor. Ama dikkat ederseniz ben yine cesaret edip yeni öngörülerimi o kadar rahat veremiyorum. Genelde destek-direnç tablosu paylaşımlarımda olası teknik hareketlere dikkat çekiyorum. Bunların sebebini yukarıda yazdım. Bu tedirginlikler nedeniyle olası kar satışlarından çekindiğim için, iskontolu olsalar da çok rahat teknik yeni öngörü veremiyorum. Bir süre destek-direnç paylaşımları ön planda olmaya devam edecek. Tüm üyeler Giriş kısmının sağındaki ''Siteyi Tanı'' bölümünü çok dikkatli okusun. Orada izah edilen Destek-Direnç Tablosunun da çok önemli olduğunu görebilirsiniz. Kırılan teknikler desteklerse, bu sıralı alt desteklere doğru olası düşüşe, ama kırılan teknikler dirençlerse, bu sıralı üst dirençlere doğru yaşanacak bir yükselişe işarettir.
Ben belki diğer kapsamlı risklerin detaylarını bildiğim için aşırı tedbirli olabilirim. Ama sizler benden daha cesur iseniz, ya da benim kadar risklerden çekinmiyorsanız olası yükseliş yönündeki paylaşımları değerlendirebilirsiniz.
Bugün holdingler, bankalar, demirçelikler, asels gibi sektör ve hisselerde teknikleri pozitif görüyorum.
Hepinize sağlık ve bol kazanç dilerim.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @aydineroglu_