Rusya adım adım Ukrayna'yı işgal ediyor. Ağırdan alıp, nüfusun ülkeyi terk etmesini sağlıyor. Buradan artık yeniden eski Ukrayna'ya dönüşü çok zor görüyorum. Maalesef Zelenskiy NATO'dan vazgeçmezse ülkesinin işgaline neden olacak görüşüm gerçekleşiyor. Zelensky kendisini ortada bırakan NATO için, ülkesini feda etmiş oldu. İlk anda sivillere evlerinizden çıkmayın, sizinle bir sorunumuz yok diye Rusya, şimdi hedef gözetmiyor.
Maaelsef bu yaşananlar devamında dünya için benzer tabloların, yeni paktların oluşmasına neden olabilir. Şimdilik yapmamız gereken, başından beri doğru yaptığımız tarafsızlık halimizi korumalıyız. Dünya Rusya'yı izole etme imkanını yakaladı. ABD isteyip de bulamadığı fırsatı, Zelensky'i kullanarak yakalamış oldu.
Savaşın sorunları brent petrol fiyatlarını 130$ seviyesine çekmiş durumda. Eğer ABD bu fiyattan rahatsız olsa, İran ambargosunu kaldırır, İran'ın enerji pazarına girmesine imkan yaratırdı. Nihayetinde unutmayalım ki, ABD şu an Suudiler gibi, dünyanın en büyük petrol üreticisi ülkelerden birisi durumunda. Yükselen petrol ile, hem Avrupa'da kendisine karşı olan ülkeleri, hem de Türkiye'yi ciddi zora sokmuş oluyor. Bir de Rus petrolüne ambargo başlayacak olursa, petrol fiyatlarında bizi çok daha zora sokacak seviyeler kaçınılmaz olur gibi duruyor.
Maalesef tablo şu an için sıkıntılı. Sonrasında bu durumun fırsatları ve ekstra zararlarını görebiliriz! Ambargoyu aşmak isteyen Rusya, Çin ve Türkiye üzerinden ticaretini arttırmayı deneyebilir. Bu durum bizim ticaret hacmimizi yukarı çeker. Ama böyle bir gelişmeye destek verdiğimiz takdirde, batı ve NATO ile sorun yaşar mıyız bu önemli.
Şu an için enerji fiyatlarının her gün artması bizim için ve küresel ekonomi için ağır etki yaratacak bir gelişmedir. Yaşanan fiyat artıişları neticesinde BIST'de pozitif etkilenecek altın ve koza grubu olabilir. Ama diğer tüm alanlarda olumsuz etkisi riski yüksek olacaktır diye düşünüyorum.
ABD Tarım Dışı İstihdam Beklentilerin Çok Üstünde!
Cuma günü açıklanan ABD tarım dışı istihdam verisi 440 Bin gelmesi beklenirken, 678 Bin kişi olarak açıklandı. İşsizlik oranı da %3.9 beklentiden daha düşük bir oran olarak %3.8 gerçekleşti. Bu tablo FED'in elini zorluyor. Savaş nedeniyle olası kararlarını ötelese, enflasyon baskısı ekonomisini baskılamaya neden olacak. Faiz artışı ve bütçe daraltıcı kararlarını uygulasa, bu takdirde zaten savaşla durgunlaşan ekonomi daha da fazla durgunlaşacak olursa, istenilen sonuç elde edelir mi belirsizliği var.
Diğer taraftan Ukrayna'nın tarım ürünleri ihracı(bizim için Ukrayna'dan yapılan ithalat) zora girince, tahıl ve ayçiçeği fiyatlarında sert artışlar yaşanıyor. Kısacası yaşananlar sorunların hala büyüdüğünü gösteriyor. Kısmi bir ateşkes ile Ukrayna'yı terk etmek isteyenlere güvenli bir kolidor yaratıp, tahliyeleri hızlandırıyorlar. Lakin bunun devamında Rusya'dan çok daha sert bir askeri harekat başlayacağını düşünüyorum.
İşte bu ortamda ons altın, brent petrol, doğalgaz fiyatları artıyor. Enerji faturamız devamlı arttığı için de cari denge açığımız büyüyor. Daha fazla döviz ihtiyacı doğuruyor. Bu da kurların yukarı baskılanmasına neden olmuş durumda. Böyle bir ortamda kesinlikle kredi kullanmayın. Vadeli işlemlerden uzak durun. Gidişatı kimsenin doğru tahmin etme imkanı olamayacağını, gelişmelere göre her an her türlü riskler ortaya çıkabileceğini bilerek, kenarda % 50 gibi bir nakiti bırakmanın tedbirli olacağını bilmenizi isterim.
İşte böyle bir hafta başlıyoruz. Zelensky için olası riskler, Putin içinde söz konusu olabilir. Rus oradusundan da Putin'in aleyhine ani tepkiler yaşanabilir. Her an her türlü sürpriz gerçekleşebilir. Böyle bir ortamda borsalar satış baskısı altında kalıyorlar. Cuma günü ve bugün dış borsalarda ciddi kayıplar yaşandı ve yaşanıyor. Bu durum BIST'in de haftaya yine satıcılı başlamasına neden olabilir. Teknik olarak ana krıterlerin paylarımlarını yaptım. Hisselerin tekniklerini seans başladıktan sonra gidişata göre görüp, paylaşmayı düşünüyorum.
Bu hafta açıklanan karlardan Deva'nın karı oldukça iyi gelmiş. Net kar neredeyse ikiye katlanmış, dokuz aylık karı 542 Milyon iken, son çeyrekteki karı ile birlikte 12 aylık karı 1.170 Milyon'a yükselmiş. İthal ilaçlarda % 37 kur uyarlaması yapılmıştı. Bunun bilançolara etkisi üç aylık bilançolarda görülecek. Daha yeni % 37 kur uyarlaması yapılmışken, yeni bir % 20 artış daha bekleniyormuş. Bunlar ilaçlarda bu oranlarda fiyat artışları demek olur. Ellerinde ilaç bulunanların ekstra kar yapmasına neden olacaktır. Bu yüzden deva, ecılc ve selec için önümüzdeki dönemin olumlu yansıma yaratmasını bekliyorum.
Sakin durarak, savaşın bir an önce bitmesini dilemekten başka yapacak bir şey yok. Hepinize sağlık ve bol kazanç dilerim. İyi haftalar.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @aydineroglu_