Maalesef Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik işgali sürüyor. Ama umduğu gibi ilerleyemiyor. Ukrayna Devlet Başkanı Zelensky ülkesini terk etmeyip, tüm halkını mücadeleye çağırdı. Sivillere silah ve mühimmat dağıtılıyor. Her türlü sivil direniş çağrıları yapılıyor. Rusların Kiev'e girmemeleri için çok ciddi bir savunma yapılıyor. Türk SİHA'larının savaşa etkileri nedeniyle neredeyse, her gün Ukrayna'da bir görüntü paylaşılıyor.
Ukrayna'nın ummadığı bu direnişi ise Rusların iyice sertleşmelerine neden olmuş durumda. Putin her yönden saldırı talimatı verdi. Nükleer silahların da teyakkuza geçirilmesi talimatı verdi. Maalesef sivil hedefler de vurulmaya başlandı.
Ruslar'a Yaptırımlar Yağıyor!
Ukrayna'ya başlattıkları saldırılar ve işgal nedeniyle, dünyadan Rusya'ya yaptırımlar yağmaya başladı. Geçen hafta açıklanan ilk yaptırımlar hafif kaldığı için borsalarda yükselişler yaşanmıştı. Ama hafta sonu halen süren işgal nedeniyle yeni yaptırımlar açıklanmaya başlandı. ABD, İngiltere ve AB tarafından açıklanan yaptırımlar daha da sertleşti. Rusların bazı bankaları uluslararası swift sisteminden çıkartıldı. Rus Merkez Bankası, bankaları ve bir çok şirketinin ABD ve AB'deki varlıkları donduruldu. Bir çok ülke hava sahalarını Rus uçaklarına kapattığını açıkladı. Rusya'dan yapılan ithalat ve Rusya'ya yapılan ihracata yasaklamalar başladı. ABD ve AB'den Ukrayna'ya silah ve mühimmat yardımı kararları alındı. Biz de Montrö Anlaşmasının şartlarını uygulayacağımızı ilan ettik. Rus savaş gemilerine boğazı kapatıyoruz.
Geçen hafta savaşın başlaması ile sert satışlar gelmiş, ama açıklanan yaptırımların sınırlı olması nedeniyle bu kayıpların büyük kısmı geri alınmıştı. Lakin, hafta sonu açıklanan yeni yaptırımlar sonrası bu haftaya da düşüşle başlanmasını bekliyorum. İşgalin başlaması ile 1974$ seviyesini gören ons altın, ilk yaptırımların hafif çıkması nedeniyle 1878$ seviyesine hızlı bir düşüş yaşadı. Ama yeni yaptırımlar ve Putin'in nükleer gücün de hazır olması yönünde talimatı, ons altının yeniden 1910$ seviyelerine çıkmasına neden olmuş durumda. Aynı şekilde ilk açıklanan yaptırımlar sonrası 92 $'a inen brent petrol yine 99$'a çıkmış durumda. ABD borsalarının futurelerinde % 1.50, Almanya DAX futurelerinde de % 3 eksilerle haftaya başladığımızı görüyoruz.
Anlayacağınız BIST olarak da haftaya kayıplarla başlanacaktır. Bu arada Petkm, ecilc, sıse'den çok yüksek karlar açıklandı. Açılklanan karların mevcut fiyatların çok üstünde ederleri var. Lakin savaşın etkileri, yaptırımların yansımaları nedeniyle hak edilen karşılıkları en azından şimdilik görmemiz zor olacaktır. Misal sıse çok yüksek bir kar açıklamasına rağmen, Rusya'da önemli yaptırımları var. Yaptırımların olumsuz etkileri hisse üzerinde baskı yapabilir. Normalde esas faaliyet karlarında görülen yüksek artışlar nedeniyle, uzun vadeli yatırım hisseleri listesinde yer alan beklentilerimin de üstünde fiyatlara güncelleme yapabilirdim. Ama bu ortamda yaptırımların etkisi olacağı için, şimdilik mevcut beklentilerimi korumayı düşünüyorum.
Bu hafta ABD'de tarafında önemli veriler var. Tarımdışı istihdam, işsizlik verileri açıklanacak. Çarşamba-perşembe Powell'ın konuşmaları olacak. Savaşın etkileri yüzünden FED kararlarında öteleme yapar mı bu izlenecektir.
Ukrayna-Rusya arasında Belarus sınırında müzakere yapılacak. Savaşı bitirecek her haber ve gelişme pozitif etki yapar. Ama savaşın uzaması halinde, Putin daha da sertleşebilir. Bu da istenmeyen görüntüler yaratır. Yeni yaptırımları başlatır. Swift sonrası Rusya'dan enerji ithalatına da yasak gelecek olursa, bu tüm dünya enerji fiyatlarının ve enflasyonun daha da artmasına neden olur.
Maalesef enerji, tahıl içerikli gıda, turizm beklentilerimiz açısından olumsuz baskıların arttığını görebiliriz. Bu da döviz kurlarında geçen hafta görülen yükseliş baskını bu hafta da görmemize neden olabilir. Ama yine de kurlarda kalıcı bir yükseliş beklemiyorum.
Ben hala savaşın bir hafta civarı bir süre içinde ki, o da bu haftaya denk gelir bitebileceği beklentimi koruyorum. Yoksa uzaması halinde Rusya'nın yaptırımlardan uğrayacağı zararları da çok artacaktır. Alınan yaptırım kararları bir çok Rus şirketinin batmasına neden olacak görüşündeyim. Bakalım bize yansımaları ne olacak göreceğiz.
Hepinize sağlık, bol kazanç ve iyi bir hafta dilerim.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @aydineroglu_