Ticaret Bakanlığı 2022 yılı Ocak ayı dış ticaret verilerini açıkladı. İhracat geçen yılın aynı ayına göre %17 artışla 17,6 milyar dolara ulaşırken ithalat ise %55 yükseliş göstererek 28 milyar dolara yükseldi.
2021'in Ocak ayında 3 milyar 64 milyon dolar olan dış ticaret açığı, bu yılın ilk ayında 10 milyar 439 milyon dolara çıktı. Bu verilerle ihracatın ithalatı karşılama oranı % 62.8 ile sınırlı kaldı. Cari açıkta yaşanan ani ve tarihi fark, enerji ithalatından kaynaklanıyor. Enerji hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı % geçen yılki gibi %88. Ama sonuçta enerjiyi kendiniz üretmediğiniz ve bu fatura artışı tüm üretim dengenizi, enflasyonunuzu olumsuz etkilediği için ayrı düşünmek doğru değil. Eğer günün birinde Türkiye gerçekten de ilan edildiği gibi kendi enerjisini üreten ülke olmaya başlarsa, o zaman düze çıkabiliriz. Yoksa bu politikalarla ekonomiyi kurtarmak mümkün değil. Rekabet avantajı elde etmek için, kurun yükselişine göz yumuldu. Sonuç maalesef bu. En başından beri yazıyorum, üretim için %75 civarı ithalat yapıyoruz. Doğalgaz ve petrolün neredeyse tamamına yakını ithal ediyoruz. Üretimin en önemli maliyet ayağı olan enerji faturası bu şekilde artarken, üretim yapmızı değiştirmezsek enflasyondan çıkış zor. Hedef odaklı kredilerle aramal üretimini ülkemizde başarmalı, katma değerli üretimi hızla şu anki % 3 seviyelerinden %20'lere çekmeli ve gıda üretiminde her alanda maliyetleri aşağıya çekip, üretimi arttırmayı başarmalıyız.
10:00'da enflasyon açıklanacak. Gelecek rakam zirve olur mu bilemem ama % 50 civarı bir yıllık, % 10 üstünde aylık enflasyon artışı bekleniyor. Gelecek yüksek enflasyon şimdilik borsayı destekliyor. Ama bu durum tersine dönmezse, sonunda tüm ekonomi için büyük hasar yaratır. Son dakika haberi olarak Bakan Nebati, Enflasyonun Nisan ayında %50'nin altında bir oranla zirve yapacağını açıkladı! Bu açıklama bugün açıklanacak oranı daha ilginç kıldı.
ABD'de Alphabet'in beklenenden yüksek kar açıklaması ABD borsalarında hızlı bir yükseliş yarattı. Ama eski adı Facebook, yeni adı Meta, ilk kez üye kaybettiklerini açıklayınca %20 gibi çok yüksek bir değer kaybı yaşadı. Kişisel görüşüm, ABD gibi gelişmiş ülkelerde başlayacak faiz artışları ve bilanço daraltıcı müdahaleler 2022'nin ilk çeyreğinden sonra büyüme oranlarında düşüşler yaşanmasına neden olacaktır. Bu durum da, şirketlerde Meta'da olduğu gibi gelir kayıpları yaşatacaktır.
BIST'i bankalar destekledi. Daha öncesinde de yazdığım gibi, banka karları dün Akbank ile başladı. Bugün de Garanti'nin karı beklentilerin % 5 üzerinde açıklandı. Her iki bankanın karı da, normal zamanlarda çok daha yüksek fiyatlara karşılık gelirdi. Ama maalesef % 39.98 gibi tarihi düşük bir oranda olan yabancı takası, yani ilgisizliği nedeniyle düşük fiyatlamalar görüyoruz.
Açıklanan cari denge ve yurt dışı piyasalarda bugün satış ağırlıklı tablo nedeniyle viop eksi başladı. BIST de ortada bir başlangıç yapabilir. Bankalarla yukarı ama diğer hisselerle baskılı bir endeks yaşıyoruz. Dün bankaların yükselişi eksi endeks kapanışını engelleyemedi. Bugün de YKB Bankası bilanço açıklayacak. Oldukça iyi bir kar bekleniyor. Ama hisseyi ne kadar yukarı çeker göreceğiz. Ama asıl bilançolar sonrası fiyatlamalar olacaktır.
Maalesef zorlama faiz kararları ile ekonominin dengelerini bozduk. 20 yıllık tek başına iktidar olarak istediği her kararı alabilen bir iktidarın %5 enflasyon hedefine rağmen, % 50 enflasyon bekleniyor olmasının izahı ne kadar kabul edilebilir bilemiyorum.
Bu ortamda diğer belirsizlik ve riskler de sürdüğü için, hisse odaklı, krediden uzak ve %25-%50 arası nakit pozisyon ile devam etmek doğru olacak görüşümü koruyorum.
Hepinize sağlık ve bol kazanç dilerim.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @aydineroglu_