Dışarıdaki Satış Dalgası Bitti Mi?
Gelişmiş borsalarda FED'in olası varlık alımlarında azaltıma başlayabileceği endişeleri kar satışları getirmişken, üstüne Çin'li gayrimenkul şirketi Evergrande'nin yaklaşık 300 Milyar Dolar'lık bir kredi yükü ile batma riski, satışların bir anda derinleşmesine neden oldu. Mortgage krizini yaşayan piyasalarda acaba yeniden küresel bir gayrimenkul krizi mi başlayacak endişeleri tedirginlik yaratmış durumda.
Ben Evergrande'nin böyle bir dalga yaratmasını beklemiyorum. Ama yarın için FED'den varlık alımları konusunda gelecek açıklamalar hala bir baskı nedeni diye düşünüyorum. Bu nedenle dün gelişmiş ülke borsalarında yaşanan sert düşüşler sonrasında gelen alımların çok güçlü olmayabileceğini düşünüyorum. Dow 34.494 seviyesinin üstüne çıkamazsa düşüş riski sürebilir.
Gelişmiş Borsalar Neden Düşüyor?
İki gündür yaşanan sert düşüşlere Çin'li Evergrande neden oldu gibi gözüküyor. Lakin hiç bir sebep olmasa da bu düşüşlerin her an olabileceği uyarılarını bir süredir yaptığımı biliyorsunuz. Çünkü zaten gelişmiş ülke borsaları pandemi başından beri düşük faizli bol kredi ile desteklendiği için olması gereken seviyelerin çok üstünde fiyatlanıyorlardı. Artık yavaş yavaş bu bol ve faizsiz para döneminin sonuna geldiğimiz için, borsalarda kar satışları gayet doğaldır. Bunu ister FED kararlarına, ister Evergrande riskine bağlasınlar, gerçek olan gelişmiş borsaların aşırı primli olduğudur. Bu yüzden bundan sonra havadaki buluttan nem kapabilirler.
BIST Ne Yapacak?
İşte bizim için asıl merak edilen cevap bu olmalı! Nasıl ki, gelişmiş ülke borsaları için zaten aşırı primlilerdi diyorsam, BIST için de çok zamandır iskontolu işlem gördüğü hakkındaki görüşlerimi biliyorsunuz. Ülke olarak, S-400, F-35, Suriye, Doğu Akdeniz, Halkbank davası, ABD'nin yaptırım kararları, TCMB başkan değişimleri ve faiz politikası, pandeminin etkileri, bankaların takipteki kredi riskleri, AB ve ABD ile her konuda yaşanan gerilimler, cds faizlerinin çok yüksek olması, enflasyon baskısının sürmesi, TCMB rezerv sorunları gibi, daha sayabileceğimiz risklerimiz nedeniyle yabancı yatırımcılar iki yıldan uzun süredir, borsalar dahil tüm finansal piyasalarımızdan satış yaparak çıktılar. Henüz yabancının belirgin bir geri dönüşünü göremiyoruz. Ara ara alımlar yaşanıyor ama, yaşanan çıkışla kıyaslanınca çok küçük kalıyorlar.
İşte BIST'in akıbeti bu konulardaki gelişmelere ve özellikle de TCMB politikalarına bağlı olarak şekillenecektir. %19.25 olan manşet enflasyonda net bir düşüş olmadan, faiz indirimlerini başlatacak olursak kurlar ve sonrasında kurlar nedeniyle enflasyon yeniden yükselir endişeleri var. Bu endişeler BIST'i de etkiliyor. Eğer kamu harcama politikasında, TCMB faiz kararlarında piyasaları bozacak kararlar almazsak, gelişmiş borsalarda olası yaşanacak düzeltmelerden ilk anda etkilensek de, sonrasında pozitif ayrışma imkanımız var.
Bankalarımız ve şirketlerimizin karlılıkları çok iyi, sonraki bilançolar içinde böyle olmasını bekliyorum. Fakat çok sayıda saydığım riskler yükselişlere set çekiyor. Bu ortamda TCMB Başkanından gelen açıklamalar endişe yarattığı için, kurlar tam düşüş ivmesi kazanırken bir anda yeniden sert yükseliş yaşadılar.
Perşembe günü TCMB faiz kararı açıklanacak. Faiz inerse, olası oran piyasaları etkiler. 50 baz puanlık bir indirim zaten satın alınmıştır. Bu oranda Kalınırsa olumsuz etkisi sınırlı olur. Ama daha yüksek oranlı olası indirimlerin ek baskılarını görebiliriz.
Yok eğer faizlere dokunulmazsa, bunun olumlu etkisi de sınırlı olur. Çünkü artık gereksiz yere yarattığımız algının endişesi kolay dağılmayacaktır. Bu ay olmadı ama sonraki ay indirim olabilir endişesi sürecektir. Anlayacağınız çekirdek enflasyonu dikkate aldığımız yönündeki açıklamalar iyi olmadı.
İşte bu ortamda bugün BIST de, dışarıda yaşanan tepki alımlarına paralel alıcılı başlayacaktır. Ama bu alıcılı başlangıç için yükseliş başlıyor rahatlığına sahip olamayacağız. Temkinli şekilde iç ve dış gelişmeleri izlemeye devam etmeliyiz. Dow için 33.000 seviyelerine doğru yeni satış riski halen sürüyor. Umarım kendi özelimizde yapılması gerekenleri doğru yapar ve dışarıdaki olası düzeltmelerden pozitif ayrışırız.
Bu fiyat seviyelerinde yeni teknik alım öngörülerim her an gelebilir. Ama TCMB faiz kararını görmek istediğim için şimdilik izlemede kalıyorum.
Hepinize sağlık ve bol kazanç dilerim.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @aydineroglu_