Çok zor bir piyasa içindeyiz. Bir anda tüm algılar ve beklentiler tersine dönebiliyor. Pazartesi ve salı olası yasaklar beklentisi ve Merkel'in açıklamaları ile sert ve gapler bırakarak düşen BIST ve hisselerdeki gapler, dün yaşanan yükseliş esnasında kapanmaya başladı. BIST pazartesi oluşan yukarıdaki gapi dün kapattı. Bankaların da genelinde bu gapler kapandı kapanıyor. Bu detayları Destek-Direnç Tablomuzdan takip edebilirsiniz. Lakin bir gap boşluğunun da 6 Kasım tarihi ile 1.292 seviyesinde bulunduğunu da unutmamak lazım! Tüm gapler muhakkak ve hemen kapanacak diye bir kural yok ama, kapanacak olursa risk olarak bilmekte yarar var.

Aşı Haberleri Pozitif Etki Yaratıyor!
              Aşı konusunda gelen haberler tüm dünya borsalarında olduğu gibi BIST'i de olumlu etkiliyor. Dün cumhurbaşkanımızdan gelen Aralık'ta sağlık personeli ile birlikte ilk aşılamalar başlayacak açıklaması ile, yapılan aşı bağlantıları ile ilgili açıklamaları BIST'in bir anda kayıplarını azaltmasına yaradı. Ulaştırma şirketleri başta olmak üzere, bankaların  da desteği ile yukarıda kalan gap bu sayede kapanmış oldu.

Ama havayolu şirketleri için gelen yurt dışı raporlarda, yaşadıkları kayıplarını ancak 2024 yılında telafi edebilecekleri uyarıları var ki, ben de benzer şekilde bilanço riskleri için uyarılar yapıyorum. Çok ciddi zarar bilançolar açıkladılar. Bir süre daha zarar bilançolar devam edecektir. Uçuramadıkları uçaklar hergün zarar ve maliyet yazıyor. Teknik olarak alımların sürebileceği görüntüleri olsa da, bu durumun bir anda tersine dönebileceğini de gözardı etmemek doğru olur. Ama uzun vadeyi hesaplayan fonlar yine de alımlarına devam ediyorlar. Sonuçta bizim korkularımız sürerken düştükleri seviyelerden aldıkları sektör hisselerini % 50, hatta % 50'nin üzerinde yukarı taşımış durumdalar. Yine de uyarılardaki riskleri unutmayın derim!

Pandemi patlaması dünya için son hız sürdüğünden dolayı, ekonomilerdeki kısıtlamaların olumsuz etkileri nedeniyle bir süre daha finansal desteklerin sürecek olması beklentisi borsalardaki ilginin sürmesine neden oluyor. Aşıların devreye girmesi sonrası pandeminin kontrol altına alınma hızı beklentilerin yönünü şekillenecektir.

BIST İçin Çok Olumluyum!
              Sakın bu ifademe bakıp, gözünüzü karartmayın. Yazılarımda bu düşüncemi devamlı yazıyorum. Yabancı dönecek olursa BIST çok ciddi TL rekorları kırabilir. Ama bunun önündeki en önemli risklerin başında AB ve ABD yaptırım riskleri var. Bu sorunun aşıldığını görmemiz şart. Eğer ekonomiyi etkileyecek yaptırımlar sözkonusu olursa, o zaman bu beklentim tersine döner ve çok zor ve kötü bir piyasa yaşarız. Siyaset de böyle bir durumda karışabilir.

Bu nedenle günlük yaşamak ve gelişmelere göre beklentilerde değişiklik yapacak şekilde esnek olmak önemli olacaktır. Yabancının geri gelmesi kriterine göre Dolar bazında bakarsak, BIST iyi zamanda gördüğü 500 Dolar zirvesine göre şu an 170 Dolar seviyesinde bulunuyor. Xbank endeksi ise, 2013 yılında 1.080$ düzeyinde iken, şu an 187$ seviyesinde. Ama bu denli düşmüş olmaları sizlere, sahip olduğumuz risklerin de ne denli riskli olduğunu göstermesi lazım. İçeride ekonomi dahil, sayısız alanda reformları yapabilirsek, ki çoğunu kendi elimizle bozduğumuz için ne denli yapabiliriz şüpheliyim. Bu takdirde her alanda ciddi bir iyileşme yaşanacaktır. Ama bunları yapamazsak, siyasi kadro ve sistem değişiklikleri yine önümüze çıkacaktır.

Aynı şekilde son on yılda ters yüz ettiğimiz dış ilişkilerimizi de yeniden düzeltmemiz gerekiyor. Bunu başarırsak beklentilerim çok yüksek. Ama başaramazsak o zaman da çok karışacak ülke gündemlerimizin içine düşebiliriz. İşte böyle bir ortamda bir anda fazla iyileşmek ve tamamen de kötümser olmak doğru olmaz. Pandemi ülkemizi uluslararası yatırımlarda ve ticarette öne çıkarttı ve bu durum sürecektir. Ama bunun değerlendirilebilmesi için iyi bir ekonomi, iyi bir hukuk sistemi, demokratik bir ülke, sağlam bir mali yapı, kontrol altına alınmış kamu harcamaları, iyi dış ilişkiler gereklidir. Tüm bunların hepsinin sağlanmasının ana yöntemi ise liyakat sahibi kadroların öne çıkartılması ile olur. Bunu sizce yapıyorsak umutlarınızı tüketmeyin. Ama hala yapmıyorsak, o zaman da fazla heyecanlanmadan risklerle yüzleşmeyi bekleyin derim.

Kısacası dünkü yükselişler de biraz fazla oldu. Devamında yukarıdaki yazılarımı düşünerek kararlarınızı kontrol ediniz. Destek-Direnç Tablosunda yer alan teknik paylaşımlar size destek olabilir.

Hepinize sağlık ve bol kazanç dilerim.

    Saygılarımla
    Aydın Eroğlu
     Stratejist
   Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_