ABD seçimlerinde ciddi medcezirler yaşanıyor. Seçimlerden önce Biden'ın çok yüksek bir farkla başkan seçilmesi beklenirken, dün arayı kapatan Trump'ın henüz tamamlanmamış eyaletlerin sayımı ile başkanlığa yeniden gelmesi kesin gibi görülüyordu. Ama daha sonra posta ile gelen oylar sayılmaya başlayınca, beklenildiğinin tersine Biden yeniden farkı açmaya başladı. Şuanki duruma göre Biden 270 delege sayısına çok yakın. Anlaşılan o ki, ABD'nin yeni başkanı Biden olacak.
Biden 31 yaşında senatör olmuş ve ogünden beri politikanın içinde yer alan çok deneyimli birisi. 2008'de Obama'nın başkan yardımcılığına seçilip iki dönem bu görevde kalmış ve Türkiye'ye dört kez gelmiş, bizi çok iyi tanıyan bir siyasetçi.
Lakin Obama döneminden beri Suriye'de aleyhimize yaşanan PYD/YPG/PKK yapılanmasını destekleyen, bu yapılanmaya binlerce tır askeri silah ve mühimmat veren siyasi ekibin ikinci kişisi. Aynı zamanda başkan yardımcısı olan Kamala Harris'de, savcılık ve California Eyaleti'nde Adalet Bakanlığı yaptığı dönemde 1915 Ermeni tehcirini soy kırım olarak tanınması için çalışan bir siyasetçi. Kısacası bu açıdan bakınca ilişkilerimizde gerilimli bir sürece girebiliriz.
Ama diğer taraftan İsrail, Suudi Arabistan, Ortadoğu politikalarında daha dengeleyici ve mesafeli bir tutuma sahip. Yani Netanyahu ve Prens Selman için çok ideal bir başkan olmayabilir. Bu durum bölgedeki yalnızlığımıza bir nebze olsun rahatlama getirebilir.
Kısacası Biden gelirse ilişkilerimizde gerilimler olabilir. Ama hiç bir ABD başkanının bölgenin ve NATO'nun en önemli ülkelerinden birisi olan Türkiye'yi kaybetmek gibi bir politika izlemesini beklemiyorum. Lakin S-400 konusu ve Halkbank davası önümüzdeki risk olarak yine önem kazanabilir.
Trump, ABD merkezli bir okonomik politika izlemişti. Çin ve AB ile birçok konuda yaptırım kararları dünya ekonomilerinde ciddi gerilimler ve dalgalanmalar yarattı. Biden ise bu ilişkilerde daha uzlaşmacı olabilir.
Son durum olarak Trump kaybederse mahkemeye gideceğini ilan etti ve bunu da yaptı. Eğer yapılan itirazlar haklı bulunursa, seçimlerin sonucunun ilanına kadar başkan ilan edilemeyecek. Bu dönem bitene kadar Trump başkanlık yapmaya devam edecek. Bu belirsizlik süresinin 6 ay ile 1 yıl sürebileceği söyleniyor.
Bu nedenle borsaların olumsuz fiyatlanması bekleniyordu. Ama bakınca borsada böyle bir durum görülmüyor. ABD borsaları seçimi pozitif fiyatlıyor. Benzer bir durum Biden gelirse BİST ve Dolar kuru için olumsuz olur beklentileri yaratmış olan ülkemiz içinde beklentilerin tersi bir gelişme yaşanır mı göreceğiz. Bugün için BIST'in pozitif açılması bekleniyor.
Gördüğünüz gibi, ilk andaki beklentilerle, şu an yaşananlar çok farklı. Bu nedenle hisseleri bilançoları ile değerlendirmek çok daha doğru olur. Bilanço karlarını arttıran hisselerden çok korkmaya gerek görmüyorum. Hele bir başkan netleşsin, ondan sonraki gelişmelere bakarak nasıl yansımaları olacağını anlamaya çalışmak daha doğru olacak gibi duruyor.
Bu arada seçimler pandemi riskini unutturmasın! Vaka sayıları çok ciddi artıyor. Yasakları da gelmeye başladı. Asıl bu durumun etkilerini de hesaplamak doğru olur.
Eğer Biden seçilecek diye Dolar kurunda 8.54 üzerinde bir atak yaşanacak olursa, o zaman TCMB'nın politika faizlerinde sert artış kararlarını görebiliriz diye düşünüyorum. Kur artışının bu şekilde sürmesi kabullenilecek bir durum değil.
Hepinize sağlık ve bol kazanç dilerim.
NOT: 11:00 sonrası Ekotürk Tv.'de Paratoner Programına skype bağlantısı yapıp, sevgili Murat Tufan ile gündemi değerlendireceğiz. İzlemek isteyenleri bekleriz.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_