Virüs salgını nedeniyle sektörler ve şirketler çok farklı etkilenebilir. Bazılarında ciro kaybı yaratacak üretime ara verme riskleri sert düşüşler getirebiliyor. Ama bazılarında ise, üretimde değişiklik yapıp, ABD ve Avrupa'daki gibi sağlık alanına dönenler dönebilecek olanlar var. Bu yöndeki değişiklikler riski gördüklerimizin bir anda çok ciddi yükseliş yaşamasına neden olabiliyorlar. TİM ve birçok sektör şirketi maske ve solunum cihazı üretimine destek vereceklerini açıkladılar. ABD'li Tesla bile ventilatör üretimi yapmak için kapattığı bir üretim binasını en kısa zamanda yeniden faaliyete sokacağını açıkladı.
Sert düşen sasanın sağlık sektörüne ara mal üretimini arttırdığı haberi çıkınca tepkisini görüyorsunuz. Benzer şekilde diğer birçok şirketten de kriz tedbirleri için üretim alanında faaliyet değişikliklikleri yaptığını görebiliriz. Bu nedenle bazı hisselerde düşerken aniden yükselişe dönülmesinin izahını biliniz diye paylaşıyorum. Şuan virüse dayalı üretim neredeyse sınırsız bir tüketim ve satış imkanı yaratıyor. Aynı zamanda çok yüksek ihracat imkanı da yaratacaktır. Bu konuda hızlı karar alıp üretime geçenler, kendi sektörlerindeki kayıplarından çok daha fazlasını üretim değişikliği ile telafi edebilirler. En azından üretim yapamamaktan doğacak zararlarından kurtulmaları bile ciddi bir kazanç olur.
İşte özelliklerine göre dikkat çekmek istediğim şirket ya da sektörler.
Sağlık Alanında Üretim Yapanlar!
Deva, Ecilc, sasa(ham madde ve aramal üretiyor), rtalb(test kiti üretiyor)
Arkasında Devlet Desteği Olanlar!
Vkbnk, Halkb, Ekgyo, asels, gusgr, koza grup, thyao, gubrf
Tüm Beyaz Eşyacı ve Otomotiv Sektörü Hisseleri!
Bu gruptaki şirketlerden de solunum cihazı ve diğer sağlık ürünleri üretimi yapma kararları alındığını duyabiliriz. Ama kim bu yönde üretim değişikliği yapar bunu bilemem. Kimya sektörü şirketlerinden de sağlık alanında üretim hamleleri, aramal temini üretimleri görebiliriz. Açıklamalarını takip etmekte yarar var.
Tüketiminden Vaz Geçilemeyecek Telekomcular!
Tcell, ttkom.
Eve Kapanan İnsanlar ve Öğrenciler Nedeniyle Teknoloji Şirketleri!
Online yaşamı öğrenmek ve devreye sokmak zorundayız. Eğitim ve iş akışında birçok teknoloji, yazılım şirketi çok ciddi ciro artışları yaşamaya başlayabilirler. Sonuçta hayat bir şekilde devam etmek zorunda. Bu nedenle bu sektörün de ciddi iş hacmi artışları yaşadığını görebiliriz. Sektörde çok sayıda şirket var. İsim yazmaya gerek duymadım. Genel görüşümü bilmenizi istedim.
Gıda ve Marketler
Kervt, Tatgd, mgros, bımas, sokm, bızım, ulker, pınar grubu
En Sıkıntılı Sektör AVM İşletmeleri ve Havayolu Şirketleri
Kapanan AVM'ler mali destek alabilirler ama bunun dışında farklı nasıl gelir yaratabilirler bilemiyorum. İnsanlar dışarı çıkmadan, kapıları açılmadan risk içeren sektör durumundalar.
Havayolu şirketleri de sıkıntılı. Uçuşlar yapılamıyor ve turizm büyük darbe yemiş durumda. Ama sektördeki thyao devlet şirketi. Pgsus da kriz öncesi çok ciddi bir kar ve nakit imkanına sahip durumdaydı. Geri alım ve devlet destekleri gördüğümüz tepkileri yaşatıyor. Ama kriz çok daha uzayacak olursa, faaliyete başlayamamaları durumunda pozitif tepkiler yeniden satış yönüne dönebilir.
Kısacası her kriz kendi fırsatlarını yaratırmış. Bu krizde de üretim alanında yaşanacak değişiklikler ve devletin teşvik ve destekleri, alım garantileri piyasalar için umut verecek gelişmeler olur.
Ama uyarmak istiyorum! Sonuçta insan ile yapılan faaliyetlerden bahsediyoruz. İnsanların korku ile eve kapandığı, hükümetler tarafından evlerinde kalmaları söylendiği bu günlerde üretim için hangi şirketler virüs riskine rağmen çalışanlarını aktive edebilir bunları da düşünmek lazım.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_