ABD ve AB ülkeleri piyasaya likidite yağdırıyorlar. FED sınırsız şekilde günlük 125 Milyar Dolarlık tahvil ve mortgage endeksli menkul kıymet alımını açıklayınca, bu paket Fransa, Çin ve ABD kaynaklı tedavi haberleri ile de desteklenince, gördüğünüz borsa tepkilerini yaşıyoruz. 

Şimdi ise yeni bir paket daha söz konusu. ABD 2 Trilyon Dolarlık yeni bir paketi senatodan geçirmeye çalışıyor. Ki, uzlaşma sağlandığı haberleri ile bu akşam geçmesi bekleniyor. Yeni paketle öğrenci kredileri, gelir kaybı olan insanların maddi kayıpları dahil birçok alandaki virüs kaynaklı kayıplar telafi edilecek. Hava yolu şirketleri desteklenecek. Tüm ekonomideki kayıpların telafi yönlü destekleri var. Aynı şekilde bireylere nakit para vermek bile var.

Sadece Para Yetecek Mi?
              Peki piyasaların tamam artık bitti bu iş artık borsalar kopar, piyasalar düzelir dememiz için yeterli mi? Bence kesinlikle hayır! Virüse tedavi bulunmaz ve insanlar güvenle yeniden dışarıdaki normal hayatlarına döndürülemezse, bu paraların etkisi geçici yükselişlerle sınırlı kalır. O nedenle tedbiri elden bıramayın derim. 

BİST de bu ortamda dış borsalardan etkilenip yükseliş yaşıyor. Ama 92.263 seviyesi önemli. Orayı görüp takılabilir. Ya da bir kademe üstü olan 94-95 Binli seviyeler güçlü direnç olabilir. Bu teknik detayları tam olarak Destek-Direnç Tablomuzda bulabilirsiniz.

Virüs Riski Halen Çok Yüksek!
             Tüm dünya insanları evlerine sokmaya çalışıyor. Bir kısmında sokağa çıkma yasakları var. Bizde de ısrarla bu çağrıları görüyorsunuz. Ayrıca bakanlık birçok şirketin tanı kiti, maske ve hijyenik ürün üretmesi için anlaşmalar yapıyor. Yani bu denli yüksek virüse yönelik üretim planları yapılırken, virüsün daha da etkin bir şekilde hayatımızı etkilemesi sürecek diye düşündüklerini anlıyorum. 

Ayrıca dünya genelinde açıklanan birçok raporda ülkeler için bugünkü rakamlarla kıyaslanmayacak sayılarda can kayıpları olmasından endişe ediliyor. Ben bu paketlerin doğru ama, insanların virüsün olası yayılma ve etkileri için yeterli bilgilendirilmemesini ise yanlış buluyorum. 

Tavan Uygulaması Kaldırılmalı!
              Sert düşerken ilk anda yapmadıkları, sonrasında fazlası ile düştükten sonra uygulamaya aldıkları tavan-taban uygulaması maalesef son günlerin yükseliş tepkilerinden yeterince yararlanılmasını engelliyor. Bu uygulama olmasaydı, endeks ve hisseler şu an gördükleri seviyelerin %10 - %20 daha üstünde olabilirlerdi. Bu da birçok yatırımcıya kar realizasyonu imkanı verirdi. Ya da nakite dönmek isteyenler daha az zararla bu isteklerini gerçekleştirirlerdi. Dünya olağan üstü zamanlar yaşadığı için kararlarda da gelişmelere göre çok esnek olabilmeliyiz.

Son İyi Verileri Duyacağız!
             Ekonomik veri açıklamalarında gelecek sanayi büyümesi, işsizlik gibi rakamlara kanmayın. Hoş işsizlik zaten bir türlü düşememişti. Kısacası gelecek büyüme rakamları geçmiş dönemle ilgili olduğu için yüksek gelebilir. Ama özellikle Mart ayından itibaren çok sert düşüşler yaşanacaktır. Virüs sorunu bitip de, uçaklar uçmadan, fabrikalar açılmadan, mekanlar insan kabul etmeden düzelme beklemiyorum.

Benim İçin Virüs Tedavisi Daha Önemli!
              Tedavi bulunmadığı takdirde, borsa alım ve destek paketleri de gelse sonrası açılamayan fabrikalar nedeniyle yine satışların geleceği günler olur. Bu kriz sonrasında birçok sektör ve alanda da dünya genelinde kamulaştırmalar da görülecektir.

Olağan üstü bir dönemdeyiz. Sakın paketlerle fazla rehavete kapılmayın. Önceliğin tedavinin bulunmasında, virüsün kontrol altına alınmasında ve tamam evlerinizden normal hayatlarınıza dönebilirsiniz açıklamalarında olacağını bilin derim.

Tedavi süreci ne kadar erken bulunursa, bu krizden tüm dünya olarak o kadar çabuk ve daha az hasarla kurtuluruz. Bir-iki aylık süre içinde tedavinin bulunup, virüsün etkisinin kalkması halinde, dünya çapında yaratılan likidite ve bu süre esnasında bastırılmış talepler yüzünden, her yerde bir talep-üretim patlaması yaşanır. Yılın kalanındaki büyümeler yüksek olacağı için özellikle ülke olarak daha az hasarla yine de büyüyerek yılı bitirebiliriz. Ama 6 ay ve üzerinde bir salgın etkisi sürecek olursa, o zaman tüm dünya olarak bütün dengelerin bozulacağı, çok yüksek oranlı işsizlik ve ekonomik daralmaların yaşanacağı günlerden kaçmak imkansız gibi birşey olur.

Hepinize önce sağlık, sonra bol kazanç dilerim.

    Saygılarımla
    Aydın Eroğlu
     Stratejist
   Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_