ABD-Çin arasındaki ticaret savaşı açıklamaları ve gelişmiş ekonomilerden gelen resesyon sinyalleri nedeniyle ABD ve AB borsalarında yaşanan sert düşüşlere BİST de uymuştu. Yaşanan resesyon gelişmeleri nedeniyle gelişmiş ülkelerde yeniden faiz indirimleri ve varlık alımları gündeme gelmiş durumda. Bu durumun gelişmekte olan ülkelere yararı olacağı görüşündeydim. BİST'in de pozitif ayrışmasını bekliyordum. Ama cuma günü BİST beklentimin tersine negatif ayrışma yaşadı.
Bu düşüşte açıklanan haziran ayı sanayi büyümesi verisinin etkisi olduğu görüşündeyim. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Haziran ayına ilişkin sanayi üretim endeksi sonuçlarını açıkladı.
Buna göre, takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi Haziran'da geçen yılın aynı ayına göre yüzde 3,9 gerilerken, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi bir önceki aya kıyasla yüzde 3,7 azaldı. Bloomberg'in anketine katılan ekonomistlerin tahminlerin medyanına göre, sanayi üretiminin yıllık bazda yüzde 0.3 düşmesi bekleniyordu.
Gelişmiş borsalardaki düşüşler, fon dağılımları nedeniyle de gelişmekte olan ülkelerde satış baskısı yaratabiliyorlar. Şöyle ki; Uluslararası büyük fonlar fon pastalarında gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler arasında bir oran belirlerler. % 80 gelişmiş ülkeler, % 20 gelişmekte olan ülkeler gibi. Türkiye'ye de % 20 pastadan şartlara ve içinde olduğumuz gelişmelere göre %2, % 3, % 1.8 vs gibi bir oran verilir. Bizde düşüş olmasa ama gelişmiş borsalarda sert düşüşler yaşanırsa. Doğal olarak toplam fon içinde göreceli olarak gelişmiş ülke pastası % 80 altına inmiş olur. Fon yöneticileri fon prensiplerine uymak için gelişmekte olan ülkelerde satış yapabilirler. Bu nedenle de BİST son iki gün satışlarıyla negatif ayrışma yaşamış olabilir.
ABD endekslerinde iki gündür yaşanan alım tepkileri futurelerde bugün de görülüyor. BİST'de de haftaya alımlarla başlayabiliriz. Ama bankalar gibi derin hisselerde yaşanan yabancı satışları rahatsız edici oldu gerçekten. Eylül ayında yeni bir faiz indirimi beklentisi yükselmişken, buna karşılık kurlarda önemli bir yükseliş yaşanmazken bankalara gelen satışlar beklemediğim bir gelişme oldu diyebilirim.
Bu hafta alımların gelmesini bekliyorum. Ama haftaya Diyarbakır, Mardin ve Van belediyelerine il valilerinin belediye başkanı olarak atandıkları haberleri ile başladık. Ne kadar etkisi olacak bilemiyorum. Lakin görüşümü hemen belirtmeliyim, Türkiye Cumhuriyeti'nde yaşıyoruz. Bu ülkenin kurallarına ve yasalarına uyulması esastır. Kimse terör örgütlerine hizmet edemez. Belediyeleri de terör örgütlerine hizmet için kullanamaz. 2015'te bunun sakıncalarını şehirlerin terör yuvalanması için kullanılması sonrası yaşanan askeri müdahalelerde ortaya çıkan tablolarda net bir şekilde gördük. Artık seçilenlerin de bu yanlıştan dönmeleri lazım.
Hepinize iyi bir hafta dilerim.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_