Görüyorsunuz, iptal edilen İstanbul büyük şehir belediye başkanlığı seçimleri o kadar basit geçiştirilecek bir konu değilmiş. YSK'nın tekrar ve mazbata iptal kararı sonrası kur, faiz, içeriden dışarıdan gelişmeler arka arkaya olumsuz olarak gelmeye başladı. Borsayı hiç saymıyorum. Borsa çok uzun zamandır rahipti, zarrabtı, halkbank'tı, Suriye'ydi, Akdeniz'di, AB Parlamentosu kararlarıydı, DTH'ların geldiği 180 Milyar Dolar düzeyiydi, ekonomik verilerin olumsuz gidişatıydı, seçimlerdi, ratingçilerin açıklamalarıydı, % 1300 swaptı, Kılıçdaroğlu'na linç girişimiydi,vs.vs.vs say say bitmeyen dertler nedeniyle zaten bir türlü yükselişe yönelemediği gibi, kısmi düşüşlerle olumsuz gelişmelerin pozisyonunu alıyordu.

Hep, yerel seçimler bitsin sonrasında 4,5 yıllık seçimsiz bir dönem başlayacak umuduyla seçimlerden sonra yükseliş yaşanacak, faiz indirimleri başlayacak, kurlar yazın da gelişiyle artacak turist girişleri sayesinde gevşemeye başlayacak, iktidar öncelik olarak ekonomiye odaklanacak diyorduk. Ama gördüğünüz gibi, yeniden bir seçim karşımıza çıkınca, tüm moraller, beklentiler, umutlar bir anda tersine döndü. Hatta öyle ki, bitmiş kazanılmış bir seçimin bu şekilde izahı kimseyi ikna etmeyen gerekçesi sonrası şimdi yapılacak seçim için de güvensizlik yaşanmaya başlandı! Nedir bu güven sorunu derseniz, 23 Haziran'da İmamoğlu kazanacak olsa yine bir şekilde görev verilmeyecek, ya da belki de seçim bile son anda yapılmayacak spekülasyonları dolaşıyor. 

Yurt dışından görünümümüz demokrasisi yaralanan bir ülke haline geldi. Çok farklı ülkelerde bu durum kara mizah olarak karikatürize ediliyor. İşte böyle bir ortamda yabancı fonların Türkiye iştahını arttırmak çok kolay olmayacaktır. Ki, olmuyor da zaten.

Yapacak bir şey yok. Maalesef 23 Haziran'a kadar bu sıkıntılarla devam edeceğiz. 31 Mart seçimleri yüzünden 2019 yılının ilk çeyreğini kayıp diye görüyorduk, şimdi bu kayıp yılın ilk yarısı haline dönüştü. Umarım bu süre daha da uzayacak gelişmeler sahne olmaz. 

Bu ortamda borsa için benden özel birşeyler söylememi beklemeyin. Benim elimdeki gelişmeler olsa, inanın burasını toparlamak çok kolay olurdu. Sadece şunu bilin ki, gerçekten ama gerçekten ucuz olan bir borsaya sahibiz. Sadece bu ucuzluk sözü yaşanan gelişmelere göre göreceli değişiklik gösterebiliyor. Şu an Dolar bazında 5 Cent diye telaffuz edilen zirve ile kıyaslandığında BİST 1.4 cent seviyesinde. Ya da BİST Dolar grafiği üzerinden bakanların kafası karışmayacak şekilde anlatırsak, zirve olarak 50.000 Dolar seviyesini baz aldığımızda şu an 14.471 olarak gördüğümüz seviye ile zirveden Dolar bazında çok aşağılarda bulunuyoruz. Ama 2018 yılındaki kur artışı borsa düşüşü esnasında 12.869 Dolar seviyesine kadar düşmüştük. Umarım aynı seviyeleri ya da daha altlarını test etmeyiz.

Şimdi iktidar için artık daha da önemli hale gelmiş olan İstanbul seçimi öncesi yapılacaklar önemli! Şu ana kadar iktidarın kabul etmediği EYT(emeklilikte yaşa takılanlar), ek gösterge sorunu yaşayanlar için keseler açılacak olursa, bu takdirde zaten kötüye giden bütçe ve ekonomik veriler iyice bozulur. Bunun yansıması kurlar ve faizlerde görülür. Zaten kurların geldiği bu seviyeler bile enflasyon baskısı yaratırken, olası bunun da üzerindeki kur yükselişi dengeleri iyice bozar. Seçimlerden sonra TCMB faiz indirimleri başlar derken, yükselişi kontrol edilemeyen kurları frenleyebilmek için yeniden faiz artışları yaşayabiliriz. 

Bunların bir ülke için ne kadar kötü olduğunu umarım görüyorsunuzdur. Dünyanın en kötü CDS'lerine sahip ülkelerden biri olduk. Dünyada uzun süredir enflasyon ve faiz yok ya da yok denecek kadar az ve para da her ülkede bol iken, biz faiz, kur ve enflasyon darbeleri yedik. Kurların geldiği bu seviye sonrası yıllardır öğündüğümüz GSYİH yükselişi, kişisel gelir düzeyi falan hepsi on yıl hatta belki de daha da öncesine geri döndü. 

Yapacak birşey yok, işlerin yoluna girmesini bekleyeceğiz. Zaman zaman yeni üyeleri ya da nakitte olanları düşünerek, düşmüş fiyatlara dayanamayıp yeni öngörüler yapacağız sonra üstüne yatıp bekleyeceğiz. Ama bunu yaparken, iç siyasi gelişmeler ve yurt dışı kaynaklı riskleri de takip etmek zorundayız. Adalet ve Kalkınma Partisi işlerin aleyhine gidişini durdurmak istiyorsa, bu olumsuzlukları bir şekilde tersine çevirecek kararları uygulamaya almalıdır. Yoksa gidiş gidiş değil. Ama yapılması gereken en basit şeyi bile yapmadıklarına bakınca, yine zor bir sürece giriyoruz diye görüyorum. Nedir bu en basit yapılacak şey derseniz; tatlı dil, kavgadan kaçınmak derim. Lakin seçim hakkındaki şikayetlerini ya da karşı adaya desteklerini ileten iş adamları ve sanatçılar en tepeden tehdit ve hakaret alıyorlar. En basit vatandaşlık hakkının dile getirilmesinde bile bu denli tepki gösterilirse, insan bizdeki demokrasi nasıl birşey diye düşünüyor!

Kısmetse ben yarın kafa dağıtmak için balık tutuyor olacağım. Hepinize iyi bir hafta sonu dilerim. 

    Saygılarımla
    Aydın Eroğlu
     Stratejist
   Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_