FED
Açıklanan FED kararları ve Yellen'in açıklamaları FED'in Haziran ayını da pas geçtiğini gösteriyor. Ekonominin düzelmesinin faiz artışından daha önemli olduğuna dikkat çekildi. Büyüme beklentileri kısmen aşağıya çekilmiş durumda. Zaten FED konusunun yakın zamanda önemli bir risk yaratmayacağını düşündüğüm için bu konuyu çok ön plana çıkartmamıştım. FED üyelerinin genelinden yıl sonuna kadar 0,25'lik bir faiz artışı yapılabilir, hatta iki kez bile faiz artışı olabilir mesajları gelmesine rağmen, ben Haziran'ı pas geçen FED'in yılı da pas geçme ihtimali artıyor diyorum. Bu konuda beklentimi çok defa tekrarladım. Düşük oranlı ve uzun süreye yayılmış bir faiz politikası izlemelerini beklediğim için, piyasaları bozucu bir etki göstermesini beklemiyorum. FED'den gelen açıklamalar sonrasında Dolar kuru düştü. Parite de yükselmiş durumda. Bize yarayan bir görüntü var yani.
Yunanistan
Yakın piyasa riskleri açısından 3'ncü sıradaki FED riskini savuşturmuş olduk. Şimdi gözler ikinci sıradaki riskimiz Yunanistan'ın kreditörlerle durumu konusu olacaktır. Bugün Eurogroup Yunanistan sorunu için toplanıyor. Eğer bu konuda uzlaşmaya varamazlarsa, Yunanistan temerrüte düşecektir. Bu sürecin sonu Yunanistan'ın Euro birliğinden çıkıp, Drahmi'ye dönmek zorunda kalması ile sonuçlanabilir. Böyle bir gelişme ilk anda pariteyi ve piyasaları olumsuz etkileyebilir ama ben bu etkinin kısa süreceğini ve Avrupa'nın daha da sağlıklı bir yapıya kavuşacağını düşünüyorum. Ancak, Euro'dan ayrılma kararı alması Yunanistan için tam bir kriz olur. Piyasaları darmadağın olur. Banka batışları yaşanır. Yunan halkı itibarsız bir geri dönüş yapacak olan Drahmi nedeniyle ciddi fakirleşme yaşarlar. Muhtemelen siyasi kriz olur ve erken seçim yaşanır. Ama son anda bir şekilde yine anlaşırlarsa, o zaman Yunanistan konusundaki muhakkak yaşanmasını beklediğim finansal kriz ötelenmiş olur.
İç Siyaset Riski
İşte bana göre bizim için en öncelikli kriz riski hükümet kurulması konusudur. Eğer bir şekilde hükümet kurulursa kısa vadeli bir iyimserlik göreceğiz. Sonrasında ise, kurulan hükümetin olası süresi, yapısı ve kararlarına göre piyasalarımız kendisine yön çizecektir. Kalıcı bir hükümet kurulabilir ve alınması gereken özellikle ekonomik kararları hızlı bir şekilde almaya başlarsa, Dolar kuru karşılığının en az 2,55'lere kadar hatta altına düşmesini beklediğimi yazdığımı biliyorsunuz. Ancak hükümet görüşmeleri sonrasında başarılı olunmaz ve erken seçim kararı alınırsa, o takdirde kısa vadeli bir kriz baskısı yaşarız. Bu durumda kurlarda ve faizde yükseliş, borsada düşüş yaşanmasını bekliyorum.
Ben BIST'in değerlemesinin olması gerekenden pahalı olduğu görüşünde değilim. Hatta özellikle bankalarımızın göreceli olarak ucuz olduğunu düşündüğümü biliyorsunuz. Bu nedenle erken seçim kararı bile çıksa, ilk andaki düşüşler sonrasında yeniden BIST'in alım yönünde tepkiler vermesini beklerim. Yetki verilip de hükümet kurma görüşmeleri başlayınca, bu konudaki fikirlerimiz daha netleşecektir. Şu an yukarı aşağı zikzaklarla hükümet kurma sürecinin başlamasını bekliyoruz.
Hoş Geldin Ramazan!
Tüm Müslümanların başlayan Ramazan ayını kutluyorum. Mübarek Ramazan'ın hepimize ve ülkemize hayırlar getirmesini dilerim. Ancak bu vesile ile de benim gibi oruç tutacak arkadaşlarımıza nacizane bir kaç görüşümü söylemek istiyorum!
Oruç kişinin kişisel bir dini faaliyetidir. Allah'a bağlılığını gösteren bir görevdir. Ancak, din önce sağlık demiş ve sağlığı el vermeyenlere oruç tutmama ruhsatını vermiştir. İnaç da kul ile Allah arasındaki bir ilişkidir. Bunun diğer kişilerce sorgulaması doğru değildir. Yani kişi inanır-inanmaz, oruç tutar-tutmaz bu onunla Allah arasındaki meseledir. Yani kendi bileceği bir iştir. İnsanların inancı da sadece oruçla ölçülemez. Lütfen bu bilinçle herkese karşı hoş görülü olunuz. Bırakın verilecek bir hesap varsa, bunu günü gelince kişiler versin. Sevap da, günah da kişiseldir. İnananlar inanmayanların hassasiyetlerine, inanmayanlar da inananların hassasiyetlerine saygı göstermenin zararının değil, yararının olduğunu bilmelilerdir. Nihayetinde her insan kişisel inanışına göre yaşamakta serbesttir.
Dediğim gibi, orucu kendimiz için tutarız. Bu nedenle oruç tutmanın zorluklarını bilmeliyiz. Bir kaç yıldır en uzun günlere denk geldiğinden, çok daha uzun bir süre oruç tutmak zorunda kalıyoruz. Yaz sıcağında susuz kalmak, tiryakiler için çay-kahve içememek, sigarasını yakamamak, iftara kadar aç kalmak aslında çok kayıp olmasa da, önemli bir stres nedeni olabilir. Bu nedenle başınızın ağrıdığını, halsiz olduğunuzu düşünebilirsiniz. Tahammül gücünüz düşebilir. Ama bunları bilerek oruç tutulur ya da tutulmaz. Ancak orucun stresine katlanamayıp, etrafınızdaki kişilere bunu yansıtırsanız, o zaman eminim orucun size kazandıracağı sevaptan kayıplar yaşarsınız. Dediğim gibi orucu kendimiz için tuttuğumuzu bilmeli ve kimsenin kalbini kırmamaya, kimseyi üzmemeye, yapmamız gereken sorumluluklarımızı aksatmamaya özellikle çaba göstermeliyiz.
Merak etmeyin, tüm bu stresler güzel bir iftar sofrasında ağzınıza atacağınız ilk lokma ve yudum ile bir anda dağılır. Tüm Müslümanların Ramazan'ı hayırlı olsun diyorum.
BIST
VIOP açılışına bakınca, FED sonrasında güne hızlı bir yükselişle başlayacağız. Seçim sonrasında verdiğimiz öngörülerin gerçekleşmelerini gördükçe kapatıp, yeniden hükümet sürecini izliyor olacağım.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_