Kriz sonrası Çin ekonomisinde yaşanan büyüme rakamları sadece Çin\'in taleplerinden mi kaynaklanıyor?Çin ekonomisinin çarkları sadece kendi tüketicilerinin taleplerinin karşılanması için mi dönüyor?Bunun cevabı çok nettir;tabii ki,Çin tüm dünya için üretiyor.Çin\'deki üretim yapan firmalara baktığınız zaman,çoğunun batı ekonomilerinin temsilcileri ve tedarikçileri olduklarını görürsünüz.
Çin,aşırı nüfusunun yarattığı düşük iş gücü maliyetleri ve de üretim teşvikleri nedeniyle tüm dünyanın üretim üssü durumundadır.Hatta uzun dönem yaşanan hızlı büyümenin yarattığı yüksek döviz stoğu da Çin\'in kaçınılmaz bir şekilde ileriki yıllarda dünya Ekonomisindeki büyüklük sıralamalarını ciddi şekilde kendi lehine değiştireceğini de kesin gibi göstermektedir.
Son yıllardaki yüksek büyüme rakamları Çin halkının da satın alma gücünü muhakkak arttırmıştır.Ancak,yapılan üretim kendi tüketim talepleri ile de tetikleniyor olsa da,asıl dış ülkelerden gelen taleplerin Çin\'in ekonomik büyümesini etkilediğini söylemek doğru olur.
Çin ekonomisinin hızlı düzelme sinyallerinin,özellikle batı ve ABD pazarından taleplerin gelmeye başlamasından kaynaklandığını rahatlıkla söyleyebiliriz! Bu demek oluyor ki,dış dünyadaki kriz korkusunun yarattığı tasarruf etme düşüncesi yavaş yavaş yerini tüketim taleplerinin artışına bırakmaya başlamış denebilir.Bu talep kıpırdaması nedeniyle de ilk üretim üssü konumundaki Çin hızlı bir şekilde ekonomik göstergelerini düzeltmektedir.
Ayrıca ekonominin ve dolayısı ile istihdamın en önemli üretim birimlerinden olan otomotiv sektörü de,önümüzdeki döneme ciddi bir anlayış değişikliği ile başlama hazırlığındadır!Yıllardır kullanılan petrol yakıtlı motorlar,yerini petrolün takviye yakıt olarak kullanılacagı hibrit modellere bırakmak için yatırım planlarına sahne olmaya başlamışlardır.Elektrik ve hidrojen kullanılan yeni tip otomotivler 2011 için ciddi bir şekilde dünya pazarına hazırlanmaktadır.Bu değişim otomobillerin en maliyetli ve karmaşık parçası olan motorlarının basitleşmesine neden olabilir.Bu ilk etapta fiyatların da belki hemen kendini göstermeyebilir ama yeni model batlarının yaygınlaşmaya başlaması ile otomobil fiyatlarının düşmesine de neden olabilir.
Peki bunu neden anlatıyorum?Bu bahsettiğim değişim,tüm dünya için yeni bir tüketim alanı yaratacaktır ki,karşılığındaki ekonomik büyüklük çok önemlidir.Televizyon teknolojisinin tüplüden plazma ve lcd\'ye geçişi esnasında ilk etapta he yıl %10\'lar civarında bir büyüme yaşanarak bu geçişin yapılacagı düşünülürken,gerçekleşmede ilk yıl gelişmiş ülke pazarlarında bu değişimin %30\'ları bulması şeklinde olmuştur ve akabinde değişim çok da yüksek oranlara sahip olmuş ve yaygınlaşmıştır.Denebilir ki,otomobil fiyatı ile tv.fiyatı birbiriyle karşılaştırılmayacak kadar orantısız büyüklüğe sahiptir.Bu doğru olsa da,insanların tüketim anlayışları,yeni ürünlere geçişte çok hızlı gelişmeler oldugunu göstermektedir.
Sonuç olarak;
Çin ekonomisi dünyada da ekonomik büyümelerin başlayacağını göstermektedir.
Büyümeyi tetikleyecek sektölerden biri;kendisini değişime hazırlayan otomotiv sektörü olacaktır.
Türkiye için diğer bir büyüme alanı da konut sektörü olacaktır.Büyümeye dönüş ile birlikte düşen konut faizleri ile konut üretim ve satışları da ciddi artışlar gösterecektir.Son dönem büyük projeleri geliştiren konut üreticilerinin başlattığı yeni projeler de bu beklentinin onlarda da olduğunu göstermektedir.
Umalım da,Türkiye son bir aydır dünyadan negatif olarak ayrıştığı borsa dışında,diğer ekonomik alanlarda aynı ayrışma sıkıntısına uğramasın.Ortaya çıkan yüksek cari açık devletin kaynak talebini çok arttırmış ve kaynakların devlet tarafından emilmesine neden olmaktadır.Bu durumun önüne geçilip,ekonomiye kaynak yaratılabilmesi Türkiye ekonomisinin çıkış sinyali vermesinin önünü açacaktır.
Kişisel düşüncem;ekonomi dönüşe başlamak üzeredir.Ekonomik gösergeler rakamlar olarak düzelmeye başlayacak ancak istihdam sıkıntısı aynı hızla düzelmeyecektir.
IMKB Mart\'tan beri yaşadığı hızlı çıkışın düzeltmesini yapmıştır.Ekonomi dışında hukuki ya da siyasal beklenilmeyen bir gelişme olmadığı takdirde(!),IMKB alım yapılabilecek seviyelere gelmiştir.Bu seviyelerin alımları orta vadeli olarak yatırımcıları mevduat faizlerinin üstünde bir getiri ile sevindirebilir!
Aydın Eroğlu