Trump'ın başlattığı tarife savaşında Çin'in geri adım atma niyeti yok gözüküyor. Son karar olarak Boing alımları durduruldu. Yeni siparişlerde Boing'e yasak geldi. Çip ve yüksek teknololi ürünlerinin Çin'de satışının Trump tarafından yasaklanmasının Nvidia için 5.5 Milyar Dolar'lık bir zarar riski yarattığı açıklandı. Görüldüğü gibi,Trump tarifeleri ABD'li şirketler için çok daha büyük riskler yaratmaya devam ediyor.
İşte bu tablonun yarattığı riskler ve belirsizlikler Dolar Endeksi DXY'yi 99.54'e düşürmüş durumda. AB ile uzlaşının da henüz olmaması pariteyi 1,1375 seviyesine getirdi. Bu ortamda güvenli liman olarak görülen alan ise ons altın olmaya devam ediyor. Ons altın 3290$ civarı fiyatlanıyor.
Bu belirsizlikler tüm dünya için riskler yaratmaya devam edecektir. Bakalım nasıl sonuçlanacak? Ben geri adımların devamının da Trump'tan geleceği görüşümü koruyorum. Hazine Bakanı Bessent de, yüksek tarifelerin bu şekilde uzun süre devam edemeyeceğini söyledi.
Böyle bir ortamda merkez bankalarının da işleri çok zor gerçekten. Bakalım FED ve TCMB bu gelişmelere nasıl karşılık verecek göreceğiz. TCMB için pas geçilen ve şahin açıklamalar bekliyorum Yarın bu belirsizliğin cevabını göreceğiz. Maalesef ons altın gibi faiz de yatırım alanı olarak cazibesini devam ettirecek gibi duruyor. Bu nedenle maalesef borsalardaki baskı da devam edecektir diye düşünüyorum.
BIST için Türkiye'yi ilgilendiren konular sadece tarifeler değil. Hatta tarifeler belki de bize olumlu yansıyacak belirsizlik yaratırken, bizim için en önemli riskler 19 Mart sabahı yaşamaya başladığımız sürecin yabancı yatırımcıyı kaçırmasıdır diyebilirim. Hatta tarife savaşları dünya büyüme beklentilerini aşağı yönlü revize ettirdiği için petrol fiyatlarını da aşağı yönlü baskılıyor. Brent'in düşmesi de bizim enerji faturamızı olumlu etkiliyor. İthal ağırlığımız Dolar, ama ihracatımız Euro olduğu için paritenin yükselmesi de işimize yarıyor.
Ama maalesef bu ortamın tam keyfini sürecekken 19 Mart sabahı başlayan süreç 250 puanlara inmiş risk primimiz cds'lerimizi yeniden 370 seviyesine çıkartmış durumda. 65 Milyar Dolar civarına çıkmış TCMB döviz rezervlerimizden şu ana kadar 45 Milyar Dolar civarı satış yaşanmış. Borsadaki yabancı takası %39.28'e çıkmış ve yeni TL zirveler başlayacak mı diye beklerken, bir anda %35.48'lere kadar satışa yönelmiş bir yabancı fon hareketi yaşandığını görüyoruz. Pimco yatırımcılarına Türkiye'de getiri de, risk de yüksek diyerek Türk varlıklarında satış önerisinde bulundu.
Bu nedenle teknik görüntüler BIST için riskin sürdüğünü gösteriyor. Bu tablo 19 Mart sabahı başlayan siyasi ve yargı baskılarınının hafiflemesi ile azalabilir. Ama gelişmeler siyasette gerilimi daha da arttıracak olursa, maalesef baskı da artar. Pozitif etkisi beklenen bir seri gelişme olabilir! Bunlar da ABD kaynaklı CAATSA yaptırımlarının kaldırılması, Halkbank Davasının düşmesi, F35'lerin verilmesi gelişmeler olur. Ama diğer taraftan ise İsrail ile gerilim, Kıbrıs'ta ve adalarda yeniden artan Yunanistan'la gerilimin tırmanması da risk hanesinde. Bakalım hangi taraf ağır basacak. Ben TCMB bu gidişin sonunda yeniden politika faizlerini arttırmak zorunda kalacak diye düşünüyorum. Bu kararı normalde gecikmeden alması gerekir ama, baskılar yüzünden bu toplantıda pas geçip, sonrasında bu kararı almak durumunda kalabilir. Hatta eğer şimdi pas geçer ama riskleri düşürecek gelişmeler yaşanmazsa, haziran toplantısı beklenmeden olağan üstü bir faiz toplantısı ile faizlerin yukarı çekildiğini de duyarsak buna şaşırmam!
Bu ortamda yine %50-%50 hisse nakit durmak, krediden uzak olmak doğru olacaktır diye düşünüyorum. Maalesef bu gelişmelere normal piyasa gidişatları neden olmadığı için elimizden daha fazlası gelmiyor. Sabır gösterip, bu ortamın bir yerde bitip yeniden olumluya dönmesini beklemek zorundayız. Ama şu anda olumsuz baskının hakim olduğu bir dönemdeyiz. Tahvil ve kurların yükselmesi bankaların karlarını eritiyor. Bu nedenle kurumlardan banka karlarını aşağı yönlü reviz ettikleri açıklamalar da maalesef olumsuz etki yapıyor.
Umarım bu tabloyu düzeltmenin kendi elimizde olduğunu görür, anlar ve gecikmeden bu gidişi tersine çevirecek gelişmelerin önünü açarız!
Hepinize sağlık ve bol kazanç dilerim.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @aydineroglu_