Çin ABD'ye yaptığı misillemeyi geri çekmeyince Trump'ın ek %50 vergisi uygulamaya alındı. Böylece Çin'e uygulanan tarife %104'e yükselmiş oldu. Trump'ın bu inatlaşması dünya ticaretini de, şirketlerin üretim-yatırım kararlarını da, tüketicilerin ürünlere ulaşma imkanlarını da olumsuz etkiliyor. Trump sadece kararları ile değil, aynı zamanda açıklamaları ile de gerilimi yükseltiyor! Dün ''Çin anlaşmak için haber yolluyor'' diyordu. Ama öyle olmadığı görüldü. Yani ABD Başkanı olan kişi tüm dünyayı manipüle ediyor. Bugün de ''ülkelerin bir anlaşma için poposunu öptüğünü(af edin lütfen, üslûbu anlamanız için sarf ettiği sözü tam yazdım)'' söyledi! 

Bakalım bu gerilim ne kadar uzayacak ve sonu nereye gidecek? Ama şimdiden otomotiv gibi bazı sektörlerde ürün stokları iyice azalmış durumda. Çözüm olmaz ve iki ay daha bu tablo sürecek olursa, birçok üründe tedarik sorunları nedeniyle zamların geldiğini görebiliriz. FED faiz indirimi yapsın diye beklerken, resesyon yerine hem durgunluk, hem de fiyat artışlarının karşılığı olan stagflasyon riski artınca umarım FED indirim beklenen ortamda faiz artışı yapmak zorunda kalmaz! Hatta bu ortamda yapması gereken zaten faiz indirimi değil, faiz artışı olmalı. Yoksa fiyatlar artarken faiz indirimi yapılırsa, bu talebin artmasına neden olur ve stagflasyon kesinleşir. 

Herkes Ekonomiye Odaklandı Ama İran Riski de Çok Büyük!
              Tarifeler yüzünden ticaret savaşları ön plandayken, İsrail ve ABD İran'a karşı bölgede hazırlıklarını tam hız sürdürüyor. Ağır bombardıman uçakları bölgede konuşlandırıldı. Yer altı tesislerin imhası için, bu kapsamda kullanılan bombaların sevkiyatları da uzun zamandır yapılmaya başlanmıştı. İran-ABD Umman'da nükleer silahlar konusunda bir görüşme yapacaklar. Eğer uzlaşma çıkarsa yukarıda dikkat çektiğim gerilim düşer. Ama uzlaşma çıkmazsa, her an İran'a karşı bir müdahale-saldırı görebiliriz endişem var. Irak, Libya, Filistin, Gazze, Suriye sonrasında sıra artık İran'a geldi gibi geliyor bana. Umarım tarife savaşlarının yerini gerçek bir bölgesel savaş almaz. 

ABD Kongresi Devreye Girer Mi?
             Trump güçlü bir şekilde seçilmiş olsa da, yarattığı tarife gerilimleri yüzünden ABD kongresinden Trump'a karşı bir engelleme çıkabilir. Hatta, tarifelerin Çin'deki üretim ve ticari ilişkilerini olumsuz etkileyecek olan başta Trump'ın en yakınındaki kişi olan Elon Musk dahil, iş adamlarından tepkiler başlayacaktır diye düşünüyorum.

İşte böyle bir ortamda yeni güne başlıyoruz. Dün gece Trump'ın Çin'e karşı %104 tarifesi devreye girince yaşanan satışların yansıması BIST'e de yansıyacaktır. Güne gapli bir satışla başlayabiliriz. Tarifeler Türkiye'deki yabancı yatırımları arttırabilir. Petroldeki düşüş de bize olumlu yansıyan bir gelişme. Bu nedenle olası düşük açılışlarda yeni alım yapmak bir fırsat olabilir. Ama olası ek düşüşleri de göze almak şartı ile.

Benim BIST için Mayıs ayı ile birlikte yükseliş beklentim var. Hatta bu daha öncesinde de başlayabilir. ABD-Rusya yarın Türkiye'de Ukrayna savaşını görüşecekler. Bu konuda bir uzlaşı dünyaya nefes aldırabilir. Böyle bir karar Ukrayna'ya yönelik alt-üst yapı ticaretini arttırır. BIST'e birçok sektör ve şirket pozitif tepki verir görüşündeyim. (Tarafların açıklamalarına göre Ukrayna konusu masada olmayacakmış)

Olası Rusya-Ukrayna savaşının bitmesi ve Trump'ın tarifelerinin Türkiye'ye yatırımların önünü açması BIST için pozitif sürece katkı yapacak gelişmeler olur. Ama çok önemli bir şerhim var! Kendi içimizde İmamoğlu ve CHP konusunda kayyum, siyasi yasaklar gibi ortamı daha da gerecek ek kararlar çıkmaması gerekir. Eğer 19 Mart'ta tüm ülkemizi gereken kararların yenilerini duyarsak, bu takdirde kur ve faizlerde artışlar yaşanabilir. TCMB faiz indirecek mi, ilk toplantıda pas geçer, sonrakinde indirimler devam eder diye düşünürken, bir anda faiz artışı yapmak zorunda kalırsa, bu tablo BIST'in de olumsuz etkilenmesine neden olur. 18 Mart sonrası çıkan yabancının geri gelmesi zor olur ve zaman alır. Ama kendi içimizdeki gerilimleri düşürecek olursa, bu takdirde petrol ve tarife gelişmeleri lehimize süreçleri destekleyecek gelişmeler olacaktır diye düşünüyorum. 

Bu nedenle sert düşük açılışlarda yeni öngörüler yapabilirim. Ama risklerini de yazdım. Karar sizlerin.

Hepinize sağlık ve bol kazanç dilerim.

    Saygılarımla
    Aydın Eroğlu
     Stratejist
   Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @aydineroglu_