Durduk yerde yine piyasalarımızı sallayacak bir yol bulduk ve şimdi bunun yansımaları korku yaratıyor. Yaşanan faiz artışları ile yabancı kurumlardan yılın son çeyreğine doğru faiz indirimleri başlar, 400-500 baz puan yıl bitmeden faiz indirimi olur beklentileri vardı. Şimdi ise TCMB başkan değişimi ile birlikte enflasyon düşmeden hemen sert faiz düşüşleri başlar mı, bu nedenle kur yeniden sert yükselir mi endişesi var. Böyle bir para politikası değişikliğinin istikrara faydası olmayacağı, sermaye kontrolü gibi kararlara gitme riskini yükselteceği, ama şimdilik bu tarz bir politika değişimi beklemedikleri yönünde açıklamalar var.
Yani bir ülkede sermaye kontrolü korkuları artarsa, o ülkeye yabancı kaynak girişinin artmasını bekleyemezsiniz. Aynı şekilde şeffaflık ve öngörülebilirlik maddesi içeren son ekonomik reform paketi, gece yarısı pat diye değiştirilen TCMB başkanı sonrasında inandırıcı olmaktan uzak kalıyor. Zaten reform paketi açıklandığında da bu yöndeki tespitlerimi yapmıştım. 20 ayda 4 kez MB başkanı değiştiriyorsanız sizde bir yerlerde sorun olduğu görüntüsü verirsiniz. Bu görüntü dış kaynak girişlerinde güven vermez. Aynı şekilde içerideki hane halkının DTH'larını satacağına daha da almasına neden olur.
20 aylık süre içinde, faizi tutan dövizi seyreden ve bu politikası sonrasında değişen başkan var. Sonrasında faizi düşüren ama bunu zorlama yaptığı için sonra artan kurlar nedeniyle çok sert faiz artışı yaptığı için görevden alınan başkan da var. Hemen devamında bu sefer, faizi düşüren ama dövizin yükselmesini engellemek için rezev satan, ama kur ve faizlerin yine yükselmesine engel olamayan, bu arada da döviz rezervlerinin erimesine ve rezerv tartışmalarına neden olduğu için değişen başkan da var. Son olarak da tüm bunların nedenini enflasyon düşmeden yapılan uygulamalar olarak gören ve bu nedenle net faiz vererek enflasyonu ve kur yükselişini dizginlemek isteyen TCMB Başkanı Ağbal da, faiz artışları yaptığı için görevden alındı.
Görüyorsunuz ki, esas olan enflasyonun düşürülmesidir. Bu olmadan yapılan her türlü faiz indirimi ya da döviz satışı ile müdahalenin sonucu değişmiyor. Faiz ve kur birlikte yükseliyor. Bu yüzden enflasyon düşmeden politika faizlerini düşürmek büyük risk taşıyor. Ama üretim için düşük faizli özel proje kredileri vermenin önünde engel yok. Lakin biz bunu yapacağımıza, düşük faizli proje kredilerini gördüğümüz gibi inşaat ve konut sektörüne verdik yine. Üretimi arttırmayan alana verilen düşük faizli krediler, sonrasında kredi sorununun daha da artmasına neden oldu. Kaynakların da yanlış alanlarda eritilmesine neden oluyor. Böyle olacağını da söyledik, yazdık.
Şimdi korku şu; acaba yazılarında düşük faizi savunan yeni başkan sert faiz indirimlerine hemen mi başlayacak? Eğer böyle davranır, rezervler artmadan, enflasyon düşmeden faizleri düşürürse korkusu BIST'in sert düşmesine ve kurların yukarı tepkilerine neden oldu. ''Her şekilde düşük faiz verilmeli. Buna tepki veren dövize müdahale edilmese de, döviz bir yerlere kadar yükselir sonra yine durulacaktır'' görüşü var. İyi ama bu ülkede her şey dövize endeksli. Kurlar kontrolsüz yükselince piyasada fiyat bile verilemez. İthal eden, ihraç eden alamaz, satamaz. Hangi kura göre fiyat verecek bunu bilemez. Ödemesi gelenler, yeni kredi alacak olanlar oynak kurlardan büyük zarar görürler. Hızla artan kur enflasyon baskısının sürmesine neden olur.
Her neyse işte, bunları çok yazdık. Bugün için biz güne dönelim. BIST ne olacak? BIST'de dün panikle yaşanan sert düşüş nedeniyle tüm borsa olarak iki kez devre kesici yedik. Bunun nedeni yabancının direk satışa geçmesi nedeniyle bankaların, holding, ulaştırma gibi ana hisselerin taban olmasıydı. Böyle olunca da, kredili müşterilerin de hisselerde satışları görüldü. Kurumlar kendilerini korumak için çok ciddi kredi satışları yapmak zorunda kaldılar. Dün bu satışlar karşılanmadığı için BIST yine genelde tabana yakın kapandı. Bugün açılış sonrası ben satışların karşılanmaya başlamasını bekliyorum.
Kısacası bugün alım tepkilerini göreceğimiz görüşündeyim. BIST için sırası ile 1.340 - 1.300 - 1.280 ve 1.260 destekleri var. Detayını tablolarımızda bulabilirsiniz. Bu nedenle bugünkü tabanlardan ya da tabanlara yakın seviyelerden yeni alımlar yapılabilir. Ama her şekilde beklemeyi göze alıp alım yapmalısınız. Kredili satış sorunu bitince, sonrasında hisse bazlı sert yükselişler de yaşanacaktır görüşündeyim. Bilanço karları ve beklentileri iyi olan hisselerin desteklerini paylaştım. Nakitte olanların bugün nakitlerinin en az yarısı ile alım yapmalarını doğru buluyorum. Hatta eğer 1.260 civarı seviye görülecek olursa, bu takdirde nakit iyice kullanılabilir. Gerçi 6 Kasım 2020 tarihinden kalma 1.192 gap boşluğu da var, ama bu seviyenin bu sefer kapanmasını beklemiyorum.
Benden de teknik yeni alım öngörüleri gelebilir. Hatta seri şekilde de gelebilir. Ama tekrar ediyorum, hiç bir şekilde kredili işlem yapılmasını doğru bulmuyorum. Alımlar yaptınız ve satışlar sürüyorsa, panik yapmayın. Bu gidiş düzelecektir. ABD on yıllık faizlerindeki gerilim düşüyor. Biden'dan çok daha büyük yeni paket beklentileri gündeme düşmeye başladı. Yani şimdilik kısa sürede yurt dışı faizler bizi sıkıştırmayacak gibi görünüyor.
Ama piyasalarımızı içine soktuğumuz tedirginlik cds'lerimizde inmiş olduğumuz 300 altı seviyelerden yeniden 470'li seviyelere yükselmesine neden oldu. Bu maalesef sıkıntı yaratan bir durum. Ama BIST tepki verirse, TCMB başkanı hemen bir faiz indirimi yapmayacağız derse, cds'ler yeniden düşmeye başlayacaktır.
Son söz olarak tekrarlıyorum. Kredili hesapların kredilerini satmak için açılış az yüksek olsa da, eğer açılış sonrası yükseliş olmazsa, o zaman kredileri yine tabanlara doğru vermek isteyeceklerdir. Bu da BIST'in açılış sonrasında yeniden düşüş yaşamasına neden olabilir. Ama ben bugün tabanlardan ya da yakın seviyelerden alımların gelmesini ve kredili satışların karşılanmasını bekliyorum. Bu nedenle bugün alımları doğru buluyorum.
NOT: 09:50 civarı Ekotürk TV. skype bağlantısı üzerinden sevgili Perihan Tantuğ ile gündemi konuşacağız. İlgilenenleri bekleriz...
Hepinize sağlık ve bol kazanç dilerim.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_