Gözler yarınki Para Piyasası Kurulu faiz kararında. Son dönem artan talep ve kurlar nedeniyle enflasyonda yukarı yönlü artış yaşandığını görüyoruz. TCMB da, piyasadaki bu gidişe uygun açık piyasa işlemleri ile likiditeyi sıkıştırıcı uygulamalar yapıyor. Piyasaya verdiği likiditeyi azaltıyor. Geç likidite penceresi faizlerini yükseltiyor. % 8,25 olan politika faizleri şu an için reel faiz görünümünden çıkmış durumda. Mevduat faizleri % 11'ler civarında. Bankaların kredi faizlerinde de önemli artışlar var.
İşte bu ortamda yarın Merkez Bankasının alacağı faiz kararı önem taşıyor. Cumhurbaşkanının geçen hafta faizlerin daha da inmesi gerektiği açıklamalarından ne denli etkilenecekler göreceğiz. Normal piyasa şartlarında en az 200 baz puanlık faiz artışı yapabilecek bir ortam var. Sorun likiditeyi kısarak kendisinin politika faizlerinin üzerine çektiği gecelik fonlama faizlerine uygun mu davranacak, yoksa politika faizlerine dokunmayacak mı yarın kararla göreceğiz. Belki yapılması gereken kadar değil ama en az 75-100 baz puanlık bir artış ile dövizdeki yükselişe mesaj verebilir. Yani dövize yöneliş artacak olursa, faizleri daha da yukarı çakerim diyerek uyarmış olur.
Siyasi baskı nedeniyle karardan emin olamıyorum. Ama 2018'de de kurlar fırlayınca, cumhurbaşkanına rağmen arka arkaya çok ciddi faiz artışları yaşamıştık. Bu nedenle yine olmaz da diyemiyorum. Bana göre tüketimde ve konutta değil ama, sanayi-teknoloji üretiminde kredilerin düşük tutulması çok önemli. Kredi faizlerinde ayrıştırma yapılmalı. Tüketimi destekleyen değil de, üretimi destekleyen kredi faizi destekleri uygulanmalı.
Sonuç olarak yarın faizlere dokunmazsa döviz yükselecek. Yükselen döviz yıllık planda geri ödemesi olan yaklaşık 160 Milyar Dolar civarındaki dış borcumuz açısından bizi zorluyor. Dövize yöneliş ithal maliyetini arttırıp enflasyonu yukarı çekiyor. Enflasyon çıkarken faiz düşürmek kısır döngü ile kuru yukarı çekiyor.
Faiz artışı yaparsa bu takdirde içerideki kredi maliyetleri ve faizleri yükselecek. Talepte daralma yaşanacaktır. Bu durum büyümede hızı düşürür. Ama kur üzerindeki baskının da kısmen düşmesine neden olur. Faiz artışı sonrası talep, artan faizlerin yükselteceği fiyatlarla yine de artacak olursa, enflasyon yine yükseliş baskısında olur. Bu nedenle üretimin faizlerini düşük, ama tüketimin kredi faizlerini yüksek uygulayacak faiz uygulamaları ile faizi ayrıştırmalıyız.
Eğer birkaç yıl enflasyon ve faizin yüksek olması göze alınacak diye ilan edilerek düşük faiz yüksek kur politikası ilan edip üretimi destekleseydik, birkaç yıl sonra cari açığı düşürmeye başlayınca kalıcı şekilde enflasyon faiz makasından çıkmaya başlardık. Ama maalesef biz üretimi desteklemek yerine en başından olduğu gibi inşaat sektörünü desteklemeyi tercih ediyoruz. Konuta verdirilen özellikle kamu kaynaklı 1-2 yıl ödemesiz ve % 5 peşinatlı enflasyonun yarısı oranlı faizler gördüğünüz gibi yaraya merhem olmuyor. Çünkü düşürülen faizlerden daha fazlası inşaat-konut fiyatlarına bindiriliyor. Bu da enflasyonu yine yüksek tutuyor.
Üretim desteklenmeli diyor sözü bağlıyorum. Bu tarz inşaat sektörünün fonlanması politikaları bana göre yanlıştır.
Son olarak gecelik borç verme faizi şu an % 9.75 ve gecelik geç likidite faizi ise % 11.25 seviyesinde iken, politika faizi % 8,25. Bu tabloyu yaratan TCMB olduğu için, bana göre 75-100 baz puan bir faiz artışı duymak bana sürpriz gelmez. Şu anki negatif faiz ile kurları frenleme şansımız yok. Hatta verilen krediler bile dövize yöneliyor. 220 Milyar Dolar'a dayanan DTH'lar bunu gösteriyor.
İşte piyasa bu belirsizlik nedeni ile sıkışıklık yaşıyor. Normalde banka hisseleri faiz artışlarından olumsuz, indirimlerinden olumlu etkilenir. Ama görüyorsunuz enflasyonu düşürmeyi başaramadan yapılan indirimler bir de yüksek olunca, kurlar kontrolden çıkabiliyor. Eğer döviz bazında banka sendikasyon kredileriniz yüksekse bu ayrı bir yük ve risk yaratıyor. Bu durumda piyasa faizi ve kurları yukarı çektiği için bankalarda olumsuz baskı yaratıyor.
Ben bu belirsizliğin giderilmesine katkı yapacağını düşündüğüm için faizler artacak olursa, banka hisselerinin pozitif etkilenmesini bekliyorum. Dikkat ederseniz faiz indiriminden hiç bahsetmedim. Çünkü bu yönde karar bu ortamda çok yanlış olur. Kurlarda sert tepki yaratır. Devamında 2018 sert faiz artışlarını yeniden görürüz. Bu piyasaları çok daha kötü etkiler.
Temkinli duruşa devam etmemiz gereken bir ortamdayız. TCMB kararını görmemiz lazım. Ama bu işin sonu faiz artışına gider görüşündeyim. Yarın bu karar alınmasa da, devamında mecbur kaldığımızı görebiliriz.
BIST teknikleri için son paylatığım seviyeler geçerli. Onları dikkate alabilirsiniz.
Hepinize sağlık ve bol kazanç diliyorum..
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_