BDDK dövizde sert bir hareketin önünü kesmek için bankaların TL karşılığı dolar alımı imkanını son indirdiği özkaynakların % 10 seviyesinden özkaynakların %1'i seviyesine indirdi.
Özellikle yıl başından beri çıkan döviz nedeniyle TCMB rezervlerinde ciddi bir azalış yaşanıyor. Son dönem uyarısını yaptığım dış fon kaynağı konusunda henüz bir anlaşma olmadığı için bu tedbir alınmış olabilir. Bilginiz olması için yazıyorum; TCMB brüt döviz rezervi 28 Şubat haftası 77.5 Milyar Dolar iken, 3 Nisan haftasında bu rakam 58.2 Milyar Dolar'a inmiş durumda.
Altın + döviz dersek 107.8 Milyar Dolar olan brüt rezervler 89.5 Milyar Dolar'a inmiş durumda. Türkiye'nin bir yılda ödeme yükümlülüğü olan dış borcu yaklaşık 174 Milyar Dolar civarında. Eğer bu borç yenilenmezse mevcut rezervlerle sıkıntı olabileceği görülüyor.
Tabii brüt rezerv yanında net rezervlere de bakacak olursak, son dönem 5.6 Milyar Dolar azalışla 27 Milyar Dolar civarına inmiş olan net rezerv ciddi bir risk teşkil ediyor. Bu durumun bir nedeni olarak da, virüs nedeniyle yaşanan TL likiditesi nedeniyle TCMB'nın para basımı gösteriliyor. Bence de TCMB tüm dünya merkez bankalarının kendi paralarında yaptığı gibi, TL likiditesinde sıkıntıyı engellemek için TL basıp ihtiyacı karşılamalıdır. Ama sanırım bunu yaparken, tüm para piyasada kalmasın diye döviz satıp TL aldığı için rezervlerde bu denli düşüş yaşanıyor olabilir.
Sebep neyse, rakamların indiği seviye risk teşkil ettiğinden, dış borç finansmanı için en yakın zamanda bir dış fon anlaşması duymak oldukça önemli. IMF için hükümet yetkililerinden gelen açıklamalara göre bir çalışma yok deniyor. G20 Merkez Bankaları olarak swap kaynaklı bir çalışma ile döviz likiditesi yaratma çalışmaları olduğunu duyuyoruz. Ama son durum nedir bilemiyorum. Lakin bence de böyle bir anlaşma yapılabilir. Yoksa, özellikle bizim gibi gelişmekte olan ülkelerde yaşanacak döviz likiditesi krizi gelişmiş ülkelerin de lehine bir durum yaratmaz. Bu sorunu bir şekilde çözeceklerdir ama süresi önemli.
İşte bu nedenle yaratılan algılarda gereğinden fazla iyimser olunmasını doğru bulmuyorum. Özellikle virüs sorunu sürdüğü unutulmamalı. Ekonomilerin ciddi darbe aldığı bilinmeli. Eğer bir dış kredi kanalının açıldığını duymakta gecikirsek, swap hamleleri yeterli kalmayabilir. Umarım gecikmeden bu sorunu çözeriz.
OPEC 12.5 Milyon varil/gün Kısıntıda Anlaştı!
Bu kısıntı geçmiş ile kıyaslanınca çok ciddi. Ama virüs nedeniyle ekonomilerdeki sorun daha da ciddi. Petrol kullanımı çok ciddi düşmüş durumda. Bu durum düzelmeden yapılan kısıntı ne kadar yeterli olur göreceğiz.
Avrupa'da Paskalya Tatili Sürüyor!
Bugün ABD açıldı ama Avrupa'da tatil nedeniyle borsalar kapalı olacak.
İçişleri Bakanının İstifası gitti Geldi!
Dün akşam bakan Soylu istifasını açıkladı. Gerekçe cuma akşamı yaşanan sokağa çıkma yasağı uygulamasındaki hatalar. Ama cumhurbaşkanı istifayı kabul etmediği için görevinin başında kalmayı südürüyor.
Tüm bu tablo haftaya eksi bir başlangıç yapmamıza neden olmuş durumda. VIOP yaklaşık Bin puan eksi işlem görüyor. BİST'in akıbetini dış fon konusundaki gelişmeler yönlendirecektir. Ben fon kaynakları bulunacaktır beklentisindeyim. Yoksa zaten ekstra bir sıkıntı yaşarız. Kurlarda da yeniden atak yaşarız. Bunun olması iyi olmaz. Ama sadece bizim için değil, Türkiye'ye borç vermiş olan gelişmiş ülkeler için de iyi olmaz. Bunu kimsenin tercih etmeyeceğini düşündüğüm için Türkiye'ye bir şekilde destek verilecektir görüşündeyim.
Ziraat Bankasından Düşen Faizli Sendikasyon!
Bu arada Ziraat Bankası 1.1 Milyar Dolar'lık bir sendikasyon yenilemesi yaptı. 22 ülkeden 38 bankanın katılımı ile sağlanan kredinin maliyeti ise, corona virüsüne rağmen geçen yılın oldukça altında kaldı. Bu son dönem sıkıntı yaşanan döviz likiditesi açısından önemli bir destek! İki parçalı gerçekleşen sendikasyon geçen yıl yapılan sendikasyon fazileri ile kıyaslanınca Euro'da 40 baz puan, Dolar'da ise 25 baz puan altında kalarak, Euribor+2 ve libor +2,25 olarak gerçekleşti. Bu gözden kaçtı ama bence hafta için en önemli gelişmelerden birisi.
Kısacası haftaya eksi bir açılışla başlayabiliriz. Ama devamında pozitif fon gelişmeleri ya da yeni sendikasyon haberleri ile pozitife dönebiliriz. Umarım bu sefer de ben iyimser değilimdir.
Hepinize iyi bir hafta diliyorum.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_