Botaş sürpriz ama bence de gerekli olan bir zam yaptı. Elektrik üretiminde kullanılan doğal gaz fiyatlarında % 49.5 zam sonrası, zamların devamı da geldi. EPDK elektrik fiyatlarına konutlar için % 9, sanayi için % 14 zam yaptı. BOTAŞ da aynı şekilde doğal gaz fiyatlarına konut ve büyük kullanıcılarda aynı oranlarda % 9 ve % 14 zam yaptığını açıkladı.
Zamları kimse sevmez emin olun. Ama ilk BOTAŞ zammını yazdığım yazımda da dediğim gibi, ben konuya ekonomi açısından da baktığım için, içinde bulunduğumuz ekonomik şartların gereği olarak yapılmış gelir yaratıcı doğru bir karar olarak görüyorum. Tabii enflasyon etkisi negatif olacak bir gelişmedir. Zaten TCMB da, enflasyon raporunda 2018 enflasyon beklentisini % 8.4'ten % 13.4'e revize etti.
Maalesef bu zamların devamı her alanda gelecektir ki zaten de geliyor. Yani talep esnekliğine göre her alanda zamlanan fiyatları görebiliriz. Talep esnekliği en yüksek sektör ise inşaattır. Zaten o nedenle konut fiyatlarında tersine bir gelişme görüyoruz. Enflasyon, faizler arttıkça konut talebi ödeme riskleri nedeniyle düşer. Bu nedenle de konut fiyatlarının indiği görülür. Böyle ortamlarda bir tek, eğer ülkeye güven varsa yabancı için kur artışı fırsat olduğundan yabancıların gayrimenkul alımlarında artışlar görülebilir. Aynı şekilde yabancıların şirket alımları da artar. Ama tekrar ediyorum, bu dediklerim ülkeye olan güvene paralel artar.
Kısır Döngü İçine Girdik!
Maalesef tam bir kısır döngü içine girmiş bulunuyoruz! Arka arkaya yaşanan seçimler nedeniyle gereğinden fazla açılan harcamalar sonrası bu tablo gayet doğaldır. Cari açık, bütçe açığı arttıkça kurlar, kurlar arttıkça faizler, her ikisi arttıkça enflasyon artar. Enflasyon arıyor diye kurlar yine artmaya devam eder. Kurlar artıyor diye faiz artışları yapılır. İşte bu döngü bu şekilde bir süre devam eder. Sonra ya alınan tedbirler sonrası normale dönüp kur üst seviyesini bulup durur. Faizler de enflasyon, cari açık, bütçe açığı düştüğü görülürse düşme sürecine başlar. Ya da, yapısal reformlar ve mali-finansal tedbirler, kamu harcamalarında tasarruflar yapılmazsa kontrol elden kaçar. Bu takdirde de sert bir kur artışı, aynı sertlikte de yeni faiz artışları yaşanır.
Ben ikinci ihtimale gerek kalmayacağını düşünüyorum. BOTAŞ ile başlayan zamlar mali finansal tedbirlerden birisidir. Bireysel ve kamusal harcamalar da arkasından gelirse, kurlarda görülen kısmi yükseliş muhtemelen bugün sitemizdeki destek-direnç tablosunda dikkat çektiğim üst dirençlerde durulacaktır görüşündeyim.
BİST için ise hisse bazlı hareketlerin aynı şekilde devam etmesini bekliyorum. Dün de belirttiğim gibi, doğalgaz ve elektriğe yapılan zamlar ilk anda şirket karlarını olumsuz etkileyecektir. Ama daha sonra şirketler de fiyatlarında gerekli ayarlamalar ile bu etkiyi üzerlerinden kullanıcılara yani vatandaşlara doğru atacaklardır.
Neyse, ilk anda zamların etkisi satış baskısı yaratabilir. Ama diğer taraftan kamu için açık giderici, gelir yaratıcı bir tedbir olduğu için yabancı fonlar tarafından pozitif görülüp ülke hakkındaki görüşler pozitife dönebilir. Yani bir süre sonra yabancı fon alımlarının arttığını görebiliriz.
Çok defa tekrarladım. Benim için en büyük risk, ABD ile gerilimlerin gidişi ve özellikle Halkbank konusundaki gelişmeler olacaktır. Eğer ABD halkbank için piyasaları bozacak bir ceza kesecek olursa, bu takdirde tüm beklentilerim olumsuza döner. BİST sert düşer ve kur-faiz aynı sertlikte yeniden artar. Ama eğer halkbank konusunda ABD'den bir ceza çıkmaz, ya da 1-2 Milyar Dolar gibi çok önemsiz bir ceza çıkacak olursa ki, ben bu şıkkı güçlü buluyorum, bu takdirde kısmi kur hareketleri sonrası piyasalar normale dönecektir. BİST de yoluna devam edecektir.
Sadece BİST'in daha hızlı yükselmesi için bankaların da devreye girmesi gerekirken, ABD'deki seçimlerde evenjelistlerin oyları nedeniyle bir süre ilişkiler bu gerginlikte sürebilir. Bu durum bankaların yükselişine mani oluyor. Umarım en kısa zamanda bu sorunu aşarız ve korkulanların tersine ve benim beklentim doğrultusunda borsada ciddi artışlar görürüz.
Kurlar ve hisseler için teknik seviyeleri paylaştığım Destek-Direnç Tablomuz ve Al-Sat Tablomuz kararlarınızda referans olabilir.
Hepinize bol kazançlar dilerim
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_