Dün genel beklenti TCMB'nın politika faizlerinde artış yapması idi. Ama bu yapılmadı. Bunun yerine TCMB bir süredir savunduğu sadeleştirme politikasından cayarak, yeniden faiz koridoruna dönmüş oldu. 

Dün alınan kararları tekrarlarsak;

Faiz alt koridoru % 7,25'de sabit tutuldu.
           Faiz üst bandı(Gecelik marjinal fonlama oranı) % 8,50'den, % 9,25'e yükseltildi. 
           Haftalık politika faizi % 8'de sabit tutuldu.
           Gecelik geç likidite penceresi borç verme faiz oranı % 10'dan % 11'e yükseltildi.

Peki faizler yüksemediği takdirde, benim de görüşüm olan borsada satışlar arttı mı? TCMB kararı açıklandığı gibi, politika faizlerinin artmadığı görülünce, öncesinde 3,7363 seviyesine inmiş olan Dolar kurunda sert bir yükseliş yaşanarak 3,8291 seviyesi görüldü. Aynı anda BİST'de de kısmi satışlar yaşandı. Ancak bu davranış çok kısa soluklu oldu. Sonra ise, bir anda özellikle bankalar, thyao gibi bazı kamu hisselerinde güçlü alımlar başladı. BİST alınan kararı sanki çok olumlu bulmuş gibi oldukça ciddi bir yükseliş yaşadı. Kısacası politika faizi artmamasına rağmen, BİST düşmedi tam tersi ciddi bir yükseliş yaşadı. 

Yaşananları Anlayamıyorum!
           BİST'in belirsizlikler dağıldıkça Dolar bazlı değerlerine bakılarak ucuz olduğu görüleceğini ve bu nedenle ciddi bir yükseliş potansiyeli taşıdığını bir çok kez yazdım ve dile getirdim. Ama dün böyle bir faiz kararı halinde BİST'in düşmesini bekliyordum. Bu beklentim gerçekleşmedi. Doğru tahmin yapamadım. 

Bir süredir piyasalarda ''Herif'' lakabı takılan biri ya da birileri banka hisselerini alarak BİST'i yükseltiyordu. Ama bu kişi Pazartesi satışa geçmiş ve bu nedenle de bankalarda düşüşler yaşanarak gün kapanmıştı. Dün TCMB faiz artışı kararı almayıp, gelen satışlar sonrası alıma geçilince acaba yine Herif mi aldı diye şüpheler uyandı. Ama alıcılara bakınca ciddi oranda yabancı alımlarını görüyoruz. Eğer Herif bu sefer kullandığı kurumları değil de, yabancı kurumları kullanarak alım yapmadı ise, dün ciddi bir yabancı alımı görüyoruz. 

Neden Bankalar ve Kamu Hisseleri Alındı? Hızlı artan döviz kuru ve olası not indirimi riski nedeniyle, Türkiye üzerinde oynanan bir oyuna dikkat çekip, bu oyunu bozmak için borç oranı düşük olan devlet, özel sektörün döviz risklerini üstlenebilir, döviz borçlarını TL ile kredilendirebilir diye yol gösteriyordum hatırlarsanız. İşte yeni çıkan kanun hükmünde kararnameler ile nispeten bu konuda önemli destekler verilmiş durumda. Özel sektörün döviz borçlarında daha düşük kur ile (3,53TL'den)sabitlemeler yapılarak devlet üstündeki artışlarda riski üstleniyor. Aynı zamanda özelikle bazı bankalardaki takipteki alacaklar devletin varlık fonuna aktarılarak, bankaların eli rahatlatılıp, onlara kaynak yaratılmış oluyor. Bu çok doğru bir karar. Çünkü eğer yapılmayacak olsa, şüpheli alacaklar kalemine düşen krediler kadar daha karşılık ayrılması söz konusu olacaktı. Verilen bu destek ile, bu risk ortadan kaldırılmış oldu. 

Devletin verdiği bu desteklerden en çok thyao, vakbn, halkb , tavhl, tcell, ttkom gibi şirketler yararlanacak gibi duruyor. İşte bence asıl bu gelişme nedeniyle dün yükseliş yaşandığı görüşündeyim. 

Peki Fitch Not Riski Sürüyor Mu? Bence evet bu risk aynı şekilde ciddiyetini koruyor. Çünkü alınan kararlar devletin borç yükünü arttırıyor. TCMB faiz artışı yapmadığı için de, dış finansman konusunda kur riski sürüyor. Siyasi belirsizlikler halen netleşmedi. Fitch bunları gerekçe yaparak not indirimine gidebilir. 

Not İndirimi Piyasaları Bozar Mı? Devletin elinin güçlü olduğunu görüyoruz. Birileri de yaratmış ya da bulmuş oldukları bir fon ile özellikle BİST'de ciddi alımlar yaparak BİST'in düşmesine engel oluyor. Bu durum olası bir Fitch not indirimi halinde de sürebilir. Yani Fitch not indirimi kararı alacak olursa, gelecek satışlar yine alınıp BİST'in düşmesi engellenebilir. Sadece bankalar ve 3-5 diğer sektör hisseleri ile bu sağlanabiliyor.

Böyle bir tavır doğru da olur. Kurulması kararı alınan Türkiye Fonu öncesinde böyle bir fon kurulup, hatta Rusya ve Körfez ülkenlerinin de bu fona davet edilerek çok ciddi bir büyüklük yaratılabilir diye önermiştim. Fon kuruldu. Fon kaynakları hızla büyütüldüğü takdirde, haksız yere ekonomiyi bozmak için yapılan satış baskıları  bozulabilir. Hatta gelecek yabancı satışları karşılanarak, BİST'deki yabancı payının önemli bir kısmı bu fona geçecek olursa, BİST üzerinden Türkiye'yi sıkıştırma operasyonları bile kalıcı şekilde engellenmiş olur. 

Neyse, bunları göreceğiz. Ancak, şimdilik bu işleri tahmin edemiyorum. Nihayetinde alan kim ve neden alıyor bilgilerine sahip değiliz. Lakin dolar bazında bakınca BİST, bankalar ve bir çok diğer sektör şirketi olarak oldukça ucuz fiyatlı. Eğer Dolar fazla düşmeyecekse, emin olun belirsizlikler aşıldığı zaman bu hisseler ve BİST dolar bazlı yükselişler yaşayacaktır. 

Grafiklere bakınca yükseliş sürebilir. Ama yine de Fitch riskinin sürdüğünü söylemek istiyorum. Fitch'in olası not indirimi halinde olası bu oyunu bozacak alımların gelebileceği ise şimdilik bir spekülatif senaryo. Yaşanmadan doğrulayamayız.

Kısacası zor bir dönemden geçiyoruz. Gördüğünüz gibi, benim gibi pozitif biri bile bu kadar pozitif olamazken, BİST sağlam duruyor. Umarım bu durum sürer. Ben yanılmış olmaya razıyım. Yeter ki BİST yükselsin ve kurlar gevşesin. 
 

    Saygılarımla

    Aydın Eroğlu
     Stratejist
   Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_