Bu sorunun cevabını 14:00'de açıklama yapacak olan TCMB PPK(Para Piyasası Kurulu)kararları ile öğreneceğiz. Normal bir ortamda ve kurumların bağımsızlığını tam yaşadığı günlerde olsak, bugün belki geçici süre için de olsa TL faizlerinde yükseliş yönünde kararlar duyardık. Ama içinde bulunduğumuz ortamda PPK böyle bir karar alabilir mi göreceğiz.
27 Ocak tarihinde Fitch Türkiye not kararını öğreneceğiz. Fitch kararında döviz finansmanı için TL faizlere bakacaktır. Bu nedenle mevcut faizler halinde döviz finansmanı zorluğunu ve kur riskini gerekçe göstererek olası not indirimi kararı verebilir. Öncesinde PPK faizleri arttıracak olursa, bu gerekçesi kalmayacaktır. Bu durumda ise yine aynı risklere dikkat çekip, nota dokunmayabilir. Ama tabii olası faiz artışı için bir oran yine de önemli olacaktır. 50 baz puanlık bir artışı yine de yetersiz görebilir. Fitch'in olumlu göreceği faiz artışı muhtemelen 150 baz puan ve üzerinde bir oran olacaktır. Cumhurbaşkanımızın faize bakışı göz önünde tutulursa, PPK faiz artışı kararını çok kolay alamaz gibi duruyor.
Açıkçası benim de faizlerin düşük kalmasını istediğimi biliyorsunuz. Ancak, Dolar kuru 2,80 üzerine çıkmaya başladığı günlerden sonra siyasi ve jeopolitik olarak yaşadıklarıımız nedeniyle kurların durulmaması, devamlı yükselmesi için tüm olumsuz gelişmeler yaşanıyor. ABD ile çok gergin bir dönem geçiriyoruz. Suriye'de savaşa dahil olduk. Sınırlarımızda ABD ve batılı dostlarımız tarafından PKK'nın Suriye kolu olan PYD ya da YPG ile Kürt bölgesi oluşturulmaya çalışılıyor. Ülkemizde darbe denemesi yaşandı. Yılbaşı gecesi yaşandığı gibi terör dalgası sürüyor. Siyasi suikast ihbarları var. Tüm bu belirsizlikler nedeniyle, önünü göremeyen iş adamları yatırım kararlarını durdurmuş durumda. İşleri gereği döviz alıp-satmak zorunda olanlar, ya da olası kur spekülasyonundan çekinenler döviz almaya kalkınca neredeyse terörist eylem yapıyor diye suçlanır oldular. Cumhurbaşkanı tarafından paralar bankalara yatırılmasın deniyor. Çünkü bankaya yatırılan paralar, bankalar tarafından kredi olarak piyasaya verilmediği için ekonomik kaynaklar bloke ediliyor eleştirisi var.
Gelişmiş ekonomiler için en önemli finans kurumlarından sayılan bankalar için bu söylemlerin yapıldığı bir ortamda faizler artmadan kurların düşmesini beklemek biraz iyimser bakış olabilir. Tüm bunların üstüne bir de anasaya değişikliği, başkanlık modelli referanduma gidişi ekleyince belirsizlikler iyice artmış durumda. Böyle bir ortam nedeniyle artan kurlar enflasyonun da artmasına neden oldu. Kısacası enflasyon ve işsizlik artıyorken, büyüme düşüyor. Bu durumda dört elle ekonomiye sarılmak gerekirken, biz siyasi işlerle boğuşuyoruz. Mevcut gördüğümüz başbakan, ilgili bir çok bakan belki de bir kaç ay sonra görevde olmayacaklar.
Hal böyle iken, kim hangi konuda yetkili, kimin dediğine bakılacak bilen var mı? Tek kişinin dediğine bakılabilir, O da cumhurbaşkanımız. Ama henüz başkanlık sistemi başlamadığı için, o da muğlak bir durumda kalıyor.
Kısacası rating kurumlarının notumuzu indirmeleri için elimizden gelen desteği onlara verip, sonra da not indirilmesin diyoruz. Umarım indirmezler. Ama ummaktan daha fazla yapabileceğimiz bir çok şey vardı. Bunları yapmayıp, hatta daha da şartları zorlaştırmaya çabalarsak, sonra başımıza gelebileceklere hayıflanmamak lazım diye düşünüyorum.
Sonuç olarak şunu söylemek istiyorum! Ben faizlerin düşük kalmasını savunan biri olarak, tüm yaşadığımız olumsuzluklar nedeniyle, belki geçici bir süre faiz artışı yapmak doğru olabilir diyorum. Sonra ortam düzelince nasılsa yine hızla faiz indirmek imkanına sahibiz.
Faizler aynı kalırsa, öncesinde yaptığı açıklamalara bakıp, Fitch not indirecek diye düşünüyorum. Bu nedenle bugün PPK faizleri değiştirmez ya da sadece 50 baz puan gibi düşük bir faiz artışı yaparsa, 27 Ocak not indirimi riski nedeniyle BİST'in satışları artacaktır görüşündeyim. Ama 150 baz puan ve üzerinde bir faiz artışı yapacak olursa, o zaman Fitch notu değiştirmez diyerek alımların geldiğini görebiliriz.
Yaşayıp, göreceğiz. Bir çok gelişme ile etkileşim içinde olduğumuz için, beklenti oluşturmak da oldukça zor.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_