FED Belirsizliği Bitti Ama Jeopolitik Riskler Sürüyor!
           FED nihayet dün akşam faiz artışını başlattı. 25 baz puan artış yaptı. FED başkanı Yellen, sonrasındaki artışların kademeli olacağını ve ekonomiye bakılarak yapılacağının sinyalini verdi. Muhtemelen önümüzdeki yıl üç faiz artışı daha yaparlar. Ancak bir dahaki faiz artışı için 2016 yaz ayları beklenebilir. 
 

FED faiz artışı yaparken, vadesi gelen tahvilleri almaya devam edeceğini de söyledi. Yani likidite daraltması hemen başlamayacak. Bu piyasalar için iyi bir açıklamadır. Yellen'in faiz artışı için enflasyon şartına yine değindiğini görüyoruz. Ancak enerji fiyatlarındaki düşüş sürer ve enflasyonu düşürücü etkisi de devam ederse, bu takdirde enflasyon konusundaki şartta değişime gidebileceklerinin imasını vermiş oldu. Ben, enerji fiyatlarının düşük kalmasını ve bu nedenle FED'in ilerideki faiz değerlendirmelerinde % 2'lik enflasyon şartından vazgeçmek zorunda kalacağını bekliyorum.
 

Gap'li Açılışa Hazır Olun!
           FED kararlarının etkilerini dün akşamdan beri piyasalarda görüyoruz. Kurlar düşüyor ve borsalar yükseliş yaşıyorlar. Dolar kuru FEd kararı sonrasında 2,92'nin altını dahi gördü. Kurdaki gevşeme TCMB'nın faiz artışına gitmesi baskılarını azaltacaktır. Böylece FED faiz artışından gereğinden fazla korkulduğunu görmüş olduk. 
 

Muhtemelen bu ortamda BIST gap'li bir açılış yapacaktır. Gap'li açılışları pek sevmediğimi bilirsiniz. Çünkü sonrasında bu gap'lerin genelde kapandığına şahit oluyoruz. Bu nedenle eğer gap'li bir açılış yaparsak, sonrasında bu gap'in kapanma riskini göz ardı etmeyiniz! Bir kaç günlük düşüşteki endeks seviyelerinden hisse alabilmiş olanlarınız, bugün yaşayacağımız yükseliş esnasında kar realizasyonları yapmayı ihmal etmesinler diyorum. BIST için olası teknik seviyeleri Destek-Direnç Tablomuzdan takip edebilirsiniz.
 

FED Belirsizliği Bitti Ama Jeopolitik Riskler Sürüyor!
            Piyasanın FED faiz artışına korkulduğu gibi tepki vermemesi, hatta benim beklediğim gibi pozitif karşılaması sizleri fazla bir rehavete sokmasın! Çünkü yazılarımda asıl riskimizin FED değil, jeopolitik riskler olduğunu yazdığımı biliyorsunuz.
 

Jeopolitik risklerimiz ise artmaya devam ediyor. Rusya-Suriye-Irak-Güney Doğu risklerimiz sürerken, dün akşam üzeri gibi Irak'taki Başika kampının da ISİD saldırısına maruz kaldığını öğrendik. 4 askerimizin bu saldırıda yaralandığı haberi var. Tam bu risk nedeniyle Başika kampına asker ve silah kaydırması yapmıştık. Ama Merkezi Irak hükümetinin tepkisi nedeniyle kaydırdığımız güçlerimizi Kuzey Irak bölgesine çekmek durumunda kaldık.
 

Yaşanan bu son gelişme sonrasında ne yapacağımız önemli olacaktır. Ancak görünen odur ki, Türkiye yavaş yavaş hem Irak'ta, hem de Suriye'deki savaşın içine çekilmektedir. Bu durum bizim için önemli riskler içerdiği için, bölgede neden asker bulundurmamız gerektiğini göstermektedir! Çünkü Türkiye, iki ülkedede yaşanan gelişmelerde, PKK ve YPG(PYD)'nin sınırlarımızda Kürt kantonları oluşturduğunu ve amaçlarının Türkiye'nin Güney Doğu illerinde başlatmaya çalıştıkları Kürt kalkışması ile kendilerine yeni bir Kürt özerk bölgesi yaratmaya çalıştıklarını görmüştür. Güney Doğu şehirlerimizde yaşanan olaylar da, bu amacın eyleme dönüşmesidir. 

            Böylece barış süreci diye teröristle, terörist başı ile yapılan müzakerelerin nasıl bir kandırmaca olduğu görülmüştür umarım! PKK'nın da, HDP'nin de amacı Türkiye bütünlüğünde Kürtlerin tüm Türk vatandaşlarından eksik olan hakları varsa onları almak değil, tamamıyle bağımsız Kürdistan emellerine uygun özerk yönetimler kurmaktır. Nihayet bu oyun sonunda görülmüştür. Kürt vatandaşlarımızın bu amaca hizmet etmeyecekleri de açıktır. Şimdi en kısa zamanda şehirlere yerleşmiş olan PKK unsurlarının yok edilmesi ve şehirlerimizdeki Kürt vatandaşlarımız dahil, tüm vatandaşlarımızın can ve mal güvenliklerinin yeniden sağlanmasıdır. Türkiye sınırlarında böyle bir oyunu bozmak için mecburen sınır ülkelerinde aktif olmak zorunda kalacaktır.
 

İşte asıl risk de burada yatıyor! PKK ve PYD bu amaçlarını kendi başlarına kurgulayamazlar. Hem batıdaki müttefik dostlarımızdan(!), hem de son dönem Rusya'dan destek görüyorlar. İşte eğer kararlılığımızla bu şer ittifakını bozamazsak, jeopolitik risklerimiz daha da artacak ve bizi içeride ve dışarıda daha artacak bir ateşin içine çekebilecektir. Eğer bu riski özellikle Güney Doğu şehirlerimizde çok kısa sürede kontrol altına alamazsak, yabancılar bu görüntüden olumsuz etkilenebilirler. Bu nedenle de Türkiye'den uzaklaşmak isteyebilirler. İşte bu durum BIST için büyük risk olur. Yaşadığımız son düşüşlerde bunun etkilerini kısmen görmüş olduk. 

            Bu nedenle eğer Dolar bazlı endekste 23.232 $ seviyesine yeniden iner ve bu seviyeyi aşağıya kıracak olursak, o zaman BIST beklentilerimin bozulacağını biliniz! Şimdilik ise bu risklere dikkat çekip, karlı yükselişlerde bu risk ortadan kalkmadıysa realize yapmayı ihmal etmeyiniz diyorum.

            BIST'in ve Türkiye'nin içinde bulunduğumuz jeopolitik risklerden en az etkilenerek yine de pozitif ayrışması için, yeni bir ekonomik reform paketinin önemi çok büyüktür. Ama maalesef biz kısır bir başkanlık rejimi emelleri ile bu konuda da hatalı bir tutum sergiliyoruz! Son açıklanan reform paketi, üretimin yapısal reformundan ziyade, olası başkanlık referandumunda oya dönüşsün diye yapılan bir parasal genişleme paketi izlenimini veriyor. Türkiye'nin yeniden güçlü bir büyüme trendine girmesi için kısmen parasal genişlemeye de gitmesi doğrudur. Bu nedenle asgari ücret zamlarına, emekliye, işçiye, iş kurana, gençlere para verilmesine karşı değilim. Bu kararlar harcamaları arttıracağı için talep yaratacak ve büyümeyi olumlu etkileyecektir. Ancak sadece para vermekle içinden çıkamadığımız sorunlardan kurtulmamız mümkün değildir. En kısa zamanda üretim ve doğrudan yatırımları çekecek yapısal reform paketlerinin de içleri doldurulmalıdır. Dünya enerji fiyatları bunları yapmamız için önemli bir fırsat sunarken bunu başarmalıyız. Bu fırsat da kaçarsa, pozitif ayrışma için bir dayanağımız kalmaz. İçinde bulunduğumuz jeopolitik riskler ve başkanlık belirsizliği nedeniyle yabancı ülkemizden uzak durmaya kalkarsa, bunun yaratacağı etki ve kriz kontrol edilemeyecek gelişmeler yaratır. 
 

Şimdilik yapısal reformlar konusunda yeterli bir açıklama görmediğimden, FED kararı nedeniyle fazla bir rahatlık hissedemiyorum. Asıl sorunumuz jeopolitik çünkü. O sorunlarımız da şimdilik azalacağına daha da artıyor.

            Sözümü bağlamak gerekirse, tüm jeopolitik risklerimiz sürdüğü için, FED kararı nedeniyle gap'li bir açılış yaparsak, yüksek açılış yapacak fiyatlarla yeni bir öngörü yapmaktan ziyade, açık öngörülerimde gerçekleşmeler oldukça kapatmayı planlıyorum.
 

    Saygılarımla

    Aydın Eroğlu
     Stratejist
   Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_