Dün Yunanistan'ın referandum kararı ile bir anda piyasalara şok yaşatan Yunanistan krizi nedeniyle BIST güne sert düşüşle başlamıştı. Ama sonrasında, Avrupa'da eksiler azalırken BIST'in kapanışa doğru eksisi daha da büyüdü. Bunun nedeninin Suriye gerilimi olduğunu düşünüyorum. Yoksa eğer bir anda artan Suriye'ye müdahale senaryoları olmasaydı, Yunanistan riskinden yine sınırlı etkilenmiş olurduk. Bu nedenle, BIST olarak Yunanistan'dan daha çok, Suriye'ye müdahale ihtimalimiz bizi etkileyecektir. Umalım da, Türkiye hiç bir şekilde bir savaş ortamına çekilmesin.

          Ancak sınırlarımızda yaşanan oluşumların da ileride bizim için önemli riskler yaratacağını da göz ardı etmemiz mümkün değil. Keşke tüm bu risk hesaplarını en başında yapabilseydik de, Esad'ı yıpratmak için çok hevesli olmasaydık. Çünkü demografik yapısı nedeniyle Esad Suriyesi kuzey sınırının bir Kürt devletine dönüşmesine izin vermezdi. Yani ortak paydamız vardı. Şimdi artık yeni denklemler kuruluyor. Bakalım sonuçları ne olacak görelim. Ama hatadan bir anda geri adım atılarak, Rusya-İran desteğinde Esad'ı yeniden güçlendirmek, tüm bu risklerin azalmasına imkan yaratabilir. Yoksa Suriye parçalanmaya gidiyor. Hem de bu süreç işlerken, Özgür Suriye Ordusu değil de, ISİD ve PYD güçleniyor. Eğer Suriye ve Irak'ın kuzeyleri birleşirse, şimdilik bu iki ülkenin birleşen bölgesinde bağımsız bir devlet ilanı kaçınılmaz olur gibi duruyor! Bu riski engellemek için ille de savaşa girmemiz gerekmez. Yukarıda dikkat çektiğim yöntem de alternatif bir tedbir olabilir!

          Dün Suriye riski nedeniyle MGK'nun toplanması, buna karşılık PYD lideri Salim Müslim'in ve PKK'lı Karayılan'ın Türkiye'nin Suriye'ye girmesi halinde savurdukları tehditler, piyasalardaki negatif etkiyi büyüttü diye düşünüyorum. Suriye'ye olası müdahalemizin etkilerini şimdiden hesaplamak kolay değil. Böyle bir ihtimal gerçekleşirse, hangi taraftan hangi boyutta tepki göreceğimize göre bu etkinin boyutu değişken olacaktır. Ancak Türkiye tehditler savuran bu iki odakla da kıyaslanmayacak güce sahiptir. Türkiye için asıl sorun, müdahalesi halinde ABD ve batının takınacağı tutumdur. Ama yine de bunların ne olacağını sınamaya gerek kalmamasını diliyorum. Hiç bir zaman savaşlar tasvip edilmemelidir. Yakın çevremizdeki yıkıcı sonuçları herkese ders olmalıdır. 

         Yunanistan Yıların Blöfü İle Yüzleşiyor!
         Her sıkıştığında Euro'dan çıkma restini çeken Yunanistan bu blöfü ile yüzleşiyor. Blöf diyorum çünkü eğer Euro'dan atılacak olurlarsa mahkemeye gideceklerini ilan ettiler. Ayrıca da, ISİD dahil herkese AB vizesi verme tehdidini de savurdular. Yani demek ki aslında böyle bir niyetleri olmadığı halde yılladır bu blöfle işlerini yürütüyorlarmış. Ama bu sefer çektikleri reste rağmen aynı plan işlemeyince, şimdi karşı karşıya kaldıkları iflas rsikini onlar da hissetmiş oldular. 

          Öncelikle ne olursa, olsun Yunanistan ile muhakkak uzlaşma yapılır demenin tedbirsiz bir davranış olduğunu herkesin bilmesi lazım. Piyasalarda yaşanan şok düşüşler hep bu inanç yüzünden tedbirsizlikle davranılmasından kaynaklanıyor diye düşünüyorum. Ama Çipras referandum kartını çekince bir anda iş ciddileşti. Çipras'ın referandumdan evet çıkarsa istifa edeceği söyleniyor. Yunanistan iyice sorun yumağı haline geldi. Ancak yine de son ana kadar uzlaşma ihtimali hep masada olacaktır.

          Fakat tekrar ediyorum, eğer referandum yapılır ve sonuç kreditörlerin şartlarına uymamak şeklinde çıkarsa, AB için en doğru kararın Yunanistan'ı Euro birliğinden çıkartmak olacağını savunuyorum. Yoksa hiç bir tedbiri kabul etmeyen Yunanistan'a yeni borçlar vermek ya da mevcutlarda yeni tıraşlamalar yapmak zorunda kalırlar. Bu taviz AB içindeki diğer sorunlu ama Yunanistan'dan çok daha büyük olan ekonomilerin de benzer taleplerle AB'nin karşısına dikilmesine neden olur. Ayrıca da, özellikle Almanya gibi ülkelerin vatandaşları, Yunanistan'a karşılıksız tavzilerin verilmesine ciddi tepkiler gösterebilirler. Yıllardır AB'nin bana göre en zayıf halkası olan Yunanistan, Euro birliğinden en azından bir süreliğine bile çıkartılmış olsa, ben bu kararın Euro'nun bile güçlenmesine yarayacağını düşünüyorum. Artık bu gelişmeler neticesinde kriz nasıl sonuçlanacak yaşayıp göreceğiz. Ama ben her ihtimale en başından beri açığım. Böyle düşünmenin de tedbirli bir davranış biçimi olacağı görüşündeyim. 

         Meclis Başkanı Seçim Turları Başlıyor!
         Bugün ilk iki tur yapılacak. 367'yi alan olursa başkan seçilecek. Yoksa üçüncü turda yanlış bilmiyorsam 276 oy yeterli olacak. Muhtemelen üçüncü turda bu seçim bitecektir. Başkan Ak Pari dışından seçilecek olursa koalisyon beklentilerimiz artacak, Ak Parti'den seçilirse erken seçim riski kuvvetlenecektir diye düşünüyorum. 

         İşte yukarıda bahsettiğimiz bu risklerin gelişimine göre BIST yön bulacaktır. Şu an için Suriye riskimiz de, erken seçim riski gibi önemli sıraya yükselmiştir. Olası satışlar halinde 80.713 seviyesinde bıraktığımız bir gap olduğunu biliyorsunuz. Bu gap'in kapandığını görebiliriz. Ama aynı zamanda 83.546 seviyesinde de bir gap boşluğu bıraktığımıza dikkat çekmek istiyorum. Yani hangisi önce kapanırsa, diğeri de gündeme gelecektir. Gelişmeler BIST'in yönünü belirleyecektir. 
                
 

    Saygılarımla

    Aydın Eroğlu
     Stratejist
   Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_