Maalesef ilginç ve çok dikkatli olunması gereken bir dönemdeyiz.Türkiye olarak ekonomik parametrelerimiz ve bankalarımızın durumu Avrupa ülkeleri ve bankaları ile kıyaslanmayacak kadar iyi.Son gelen sanayi üretimi de ciddi bir toparlanma görüntüsü verdi.Avrupa ülkelerinin dış borç/gayri safii milli hasıla oranları %200 lerin bile üzerinde.İrlanda da %1200 lerdeyken,Türkiye\'de %40 düzeyinde.
Bizde not arttırımları gelirken,Avrupa ve ABD için ise uyarılar ve belki de bazı ülkeler için not düşürmeleri gündeme gelebilir.Ukrayna,Dubai,İspanya derken şimdi sırada Yunanistan ve belki de devamında İngiltere sıkıntı yaşayabilir.Tabii bu arada Körfez ülkelerinde diğer bazı ülkelerde de sıkıntılar olabilir.Körfez ülkeleri dünyayı sarsmaz ama Yunanistan ve özellikle İngiltere gibi Avrupa ülkelerinde yaşanabilecek yeni krizler tüm dünya da sorun olabilir.
Aslında ABD de ratingçilerden uyarı almış durumda ama onların ekonomik karar alabilme kabiliyetleri Avrupa\'dan çok daha hızlı olabiliyor.Mesela son olarak ABD Hazine Bakanı 700 milyar Dolarlık ekonomik paketin süresinin 2010 Ekim ayına kadar uzatılacağını açıkladı.
Şimdi önemli olan,Avrupa ülkelerinde de benzer kararlılıkların gösterilmesi.Eğer ekonomide toparlanma sinyalleri var,bu enflasyon yaratmasın diye ekonomik paketleri durdurmaya kalkarlarsa,bu büyük hata olur.Faiz düzeylerinde artışa gidilmeyip,uzun bir süre daha Avrupa\'nın düşük faiz seviyelerini koruması gerekir.
Ancak faiz konusunda Türkiye\'de daha ileri bir düşünce içindeyim;Biz\'de de ekonominin düşük faiz ile desteklenmeye devam edilmesi lazım.Bunun için de ben faiz indirimlerinin Türkiye\'de devamından yanayım.
Avrupa ve ABD ikinci bir kriz dalgasına müsade etmeden kararlılık gösterirse,toparlanma esnasında Türkiye çarpıcı gelişmelere sahne olacak diye düşünüyorum!
Moodys ve S&P da yakında not arttırımlarına baş vurabilir.Onlardan gelebilecek not arttırımları,Türkiye\'yi yatırım yapılabilir ülkeler düzeyine yaklaştıracağından ciddi fonların alımları Türkiye\'ye yönelebilir.
Bankalarımız yabancı fonların en önemli yatırım hedefleri olabilir.
IMF ile büyük bir tutar değil ama program dahilinde bir anlaşmanın yapılması,güveni ve ekonominin üzerinde kontrolün devamını göstereceği için,Türkiye ekonomisine olan güven daha da artar ve olası tereddütler ortadan kalkar.
İşte,görüyorsunuz ki,
Nasıl bir ikilem yaşıyoruz!Gelişmiş dünya ekonomilerine göre,çok büyük bir avantaj içinde olmamıza rağmen,onlarda krizin devamının gelebilme riski,bizim de maalesef bu avantajlarımızın ortaya çıkmasını erteletebilir.
Sonuç olarak;
Ben,gelişmiş ekonomilerde ortaya çıkacak yeni risk durumlarının tedbirlerinin gecikmeden alınabileceğini ve ikinci bir çöküşle yeni bir dibin yaşanmasını beklemiyorum!
Bu durumda da,Türkiye piyasları için iyimserliğim aynen devam ediyor.
Bizde yaşanabilecek iki risk durumu söz konusu;
Birincisi;çok derin risk yaratmayacak olan DTP\'nin kaptılmasının yansımaları!
İkincisi ise; AKP için yeni bir kapatma davasının açılması!Ki;bu ihtimal,tüm piyasaları derinden sarsar.Gelişmiş demokrasilerde ise,parti kapatılmasından ziyade,kaptılmaya sebep olan kişilere çok ağır cezalar verilmesinin daha doğru olacağı düşüncesindeyim.
Kısacası bu toz bulutu dağılana kadar bir müddet daha tedbiri elden bırakmayınız.Fırsat kaçırabilirsiniz,ama bu,para kaybetmenizden daha kötü değildir!
Aydın Eroğlu