İsrail'in İran'a ilk saldırdığı gün İran aynı tepkiyi veremeyince, İran'ın kendisini savunma ve karşı saldırı konusunda yetersiz mi endişeleri oluşmuştu. Ama muhtemelen Devrim Muhafızları komutanı ve Genel Kurmay Başkanı gibi komuta kademelerinin ilk saldırıda öldürülmesi misilleme vermeyi geciktirmiş olabilir. Ama sonrasında İran'ın balistik füzeleri de ateşlendi. Özellikle hipersonik füzeleri Fettah'lar İsrail'in Demir Kubbesini aşıp, Telaviv ve Hayfa şehirlerine düşünce tablo değişti! 

Şimdiye kadar hep karşı tarafa hasar ve yıkım veren İsrail, şimdi kendi şehirlerinin de hedef olabildiğini görmüş oldu. Şu an için ilan edilmemiş bir savaş dört gündür sürüyor. ABD Başkanı Trump, İran ABD hedeflerine misilleme yaparsa ona çok güçlü bir yıkım yaşatırız derken, İran'ın balistik füzelerinin İsrail'i vurması sonrası şimdi kısa zamanda barış yapılacak demeye başladı. Umarım bu barış en kısa sürede olur ve daha fazla can kaybı ve yıkım yaşanmaz. 

Suriye'de kara harakatı imkanı vardı. Ama İran için aradaki ülkeler nedeniyle kara savaşı ihtimali şu an için yok. Ardaki ülkeler iki taraftaki ülkelerden birinin yanında askeri olarak yer almadığı müddetçe, hava araçları ve füzelerle süren bir askeri çatışma görüyoruz. Ama eğer İran Hürmüz Boğazını kapatacak olursa, o zaman İran'a askeri müdahale eden ülke sayısı artabilir. Bu nedenle İran çok zorda kalmadıkça Hürmüz Boğazını kapatmadan mevcut durumu devam ettirebilir. Ama İran'ın balistik füze kapasitesi nedir bilemiyoruz. Yani İsrail'in bu şekilde canını yakacak bir füze misillemesini ne kadar sürdürebilir bunu bilemiyoruz. İran'ın açıklamalarına bakarsak, daha kullanmadığı çok daha etkili füzelerini de kullanacağını söylüyor. 

Kısacası eğer İsrail'in çok daha sert ve etkili vurulduğu görülecek olursa, bu gerilim ateşkesle sonuçlandırılabilir. Şu an İsrail kullanılarak İran'ın askeri gücü ve imkanları test ediliyor. Eğer zaaf görürlerse, saldırılar İran'ın rejimini değiştirmeye yönelik her tesisine karşı yapılmaya başlanabilir. Ama İran'ın İsrail'i daha da sert vurduğu görülürse barış için araya giren ülkeler olacaktır.

Şu an için savaşın gidişini tahmin etmek mümkün değil. Rusya-Ukrayna için üç günde biter dediğimiz savaş halen sürüyor. Ama orada bir tarafta Rusya gibi büyük bir askeri güç varken, karşı tarafta da tüm batıdan mühimmat desteği alan bir Ukrayna olduğu için savaş uzadı. İran'a benzer yardım ne kadar gelir bilemiyorum. 

Bu yüzden de bu durum daha derinleşerek büyür ve içine başka ülkeleri de çeker mi, yoksa yakında ateşkes sağlanır mı ancak yaşayıp göreceğiz diyorum. 

BIST 8900 Desteğinden Döndü. 
              BIST için 9000 - 8900 güçlü bir destek seviyesi. 8964 görüldükten sonra gelen güçlü alımlar endeksin 9311 kapatmasını sağladı. Başta faiz indirimi beklentisi ile bankalara güçlü bir alım geldiğini gördük. Adı konmamış savaş bu şekilde sürer ya da sonlanırsa 9000 güçlü durmaya devam edip, bir süre sonra alımların daha da güçlendiğini görebiliriz. Ama Hürmüz Boğazı kapanır da petrol fiyatları 90-100$ olursa, o zaman ekstra bir satış süreci yaşanır. 

Aynı şekilde İsrail'in yanında İran'a saldıran ülkelere ABD, İngiltere, Fransa dahil olacak olursa, bu durumda bizim için yeni bir göç dalgası riski olur. Bu durum BIST'i olumsuz etkiler. Ama şu an için sınırlarımızda bir göç dalgası yaşanmadığı açıklandı. 

Anlayacağınız adı konmamış savaşın gidişi piyasaları da yönlendirecektir. Savaş derinleşecek olursa BIST'e etkisi kaçınılmaz olumsuz olur. Ama mevcut durumda ben ateşkes ihtimali de oluştuğu için daha olumlu bir açılışla haftaya başlayabiliriz. 

Merkez Bankaları Haftası!
              Eğer savaş olmasa, bu hafta FED ve TCMB faiz kararları gündem olacaktı. Şu an için savaş gündemi değiştirmiş durumda. Ben FED'in bu toplantıda değişiklik yapmasını beklemiyorum. TCMB'nın ise beklentilerden çok düşük gelen TÜFE'den destek alıp belki faiz indirimini bir ay önceden başlatabilirdi ama mevcut savaş riskinin petrol fiyatlarında yarattığı yükselişi görünce yine pas geçmesini ve savaşın gelişimini görüp, eğer riskler büyümezse temmuzda indirimlere başlamasını bekliyorum. 

Hepinize sağlık, bol kazanç, tüm dünya için barış ve iyi bir hafta dilerim.

    Saygılarımla
    Aydın Eroğlu
     Stratejist
   Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @aydineroglu_