Dünya genelinde büyümeler ve yüksek enflasyon seyri sürüyor. Bu durum ABD ve AB'de merkez bankalarının varlık alımı programlarını sona erdirme ve devamında da faiz artışı yapma sürecini yaklaştırıyor. ABD son gelen tarım dışı istihdam beklenenden çok düşük olsa da, işsizlik % 5.2 seviyesinde. Yıl sonuna kadar FED'in varlık alımında azaltıma gitmesi beklentisi var. Aynı durum ECB için de geçerli. Hatta ECB'nin 2022 Mart gibi varlık alımlarını sona erdirme beklentisi hakim.

Bu durum gelişmekte olan ülkelerde kurları yukarı çekecek baskılar yaratıyor. Aynı zamanda da ons altın ile borsalarda kar satış baskılarının artmasına neden oluyor. 

Finansal kesimde durum bu iken, pandeminin yeni mutasyonları da yayılmaya başladı. Delta Varyantı korkusunun yanına şimdi bir de Mu Varyantı eklendi. Ülkeler arasında seyahat kısıtlamaları geri gelmeye başladı. Ülkemizde de maalesef vaka artışı ve can kayıpları artarak sürüyor. İşte bu durum ise yukarıdaki finansal tabloya zıt gelişmelere neden olabilir. Yani bir tarafta büyümeler ve enflasyon artışı nedeniyle para politikalarında, varlık alımlarında geri adım riski varken, diğer tarafta pandemi nedeniyle yeniden kapanmalar başlar ve ekonomiler olumsuz etkilenecek olursa, piyasaya verilen desteklerin sürmesi beklentileri var. Lakin bu durumda da şirket bilançolarında olası bozulma ve büyümelerin düşmesi riski borsalarda kar satışları riskini arttırıyor.

İşte böyle bir ortam içinde bizim tarafta ise zaten sıkıntı büyüktü. Politika faizi % 19 iken, son gelen TÜFE ise % 19.25 olarak daha yüksek gerçekleşti. Merkez Bankası başkan değişimi sonrasında yaşanan tedirginliğin etkilediği piyasalar yeni yeni düzeliyor derken, kurlarda da 8.28 seviyelerine kadar inmiştik. İki yıldır tüm piyasalarımızdan çıkmaya devam eden yabancı yatırımcılardan da alımların gelmeye başladığını görüyorduk.

Soru, acaba FED varlık alımlarında azaltımı başlatırsa, BIST bu ortamın baskılarından pozitif ayrışma ile kendisini kurtarabilir miydi? Çünkü bankalarımızın ve şirketlerimizin karları oldukça iyi ve devamında da iyi bilançolar bekleniyor. BIST olarak zaten iskontolu fiyatlandığımız da bir gerçek.

Açıkçası benim beklentim, tüm bu gelişmeler içinde BIST'in 1468 üstünde tutunursa, hızla ve sırası ile 1491 ve 1511 gap boşluğunu kapatacak şekilde yükselişe devam edeceğimiz yönünde idi. Lakin gelişmeler öyle olmadı. Yükselen enflasyon nedeniyle Eylül ayında da faiz indirimi nasılsa olmaz diye düşünülürken, TCMB Başkanı Sayın Kavcıoğlu, dünkü açıklamalarında manşet enflasyonu değil de, çekirdek enflasyonu dikkate aldıklarını ifade etti! 

Bu açıklama ile 8.28 olan Dolar kuru bir anda şu anki 8.50'ye yükseldi. Dış borsalarda pandemi riskleri nedeniyle kar satışları varken yapılan bu açıklamanın etkisi ile, BIST sert bir kar satışı yaşıyor. Ateşe odun atmak tam da böyle olsa gerek! İçeride-dışarıda risklerin halen yüksek olduğu bu ortamda, enflasyon düşmeden zorlama ile faiz indirimine başlamak, içeride oluşmakta olan normalleşmeyi yeniden bozabilir ki, bunun ilk etkilerini olumsuz şekilde kur ve BIST'de görüyoruz. 

Çünkü çekirdek enflasyon % 16.76. Benkenti TÜFE de % 12.48. İşte risk de burada yatıyor. Acaba TCMB 23 Eylül'deki PPK toplantısında çekirdek ve beklenti enflasyonu gerekçe gösterilip faiz indirimi yapar mı tedirginliği hakim. Aslında faizlerin inmesi normal şartlarda pozitif bir gelişmedir. Ama enflasyon düşmeden zorlama faiz indirimi halinde kurlarda yaşanan yükseliş, sonrasında ithal girdi maliyetlerinde artış ve dolayısı ile enflasyondaki artışın sürmesine neden olacak bir risk yaratır. Bu ortamda zaten her fırsatta döviz alan yerliler, ellerinde taşıdıkları DTH'dan kolay kolay çıkmazlar. Böyle olunca da, ülkedeki tasarrufların % 54 civarı DTH'larda bloke oluyor. Kısacası düşük faiz imkanımızı kaynaklarımızın dövizde atıl durmasına neden olarak kendi elimizle baltalıyoruz.

Neyse, sonuca gelelim. Dünkü beklenti yazımda da izah ettiğim gibi, ben özel bankaların ve şirketlerin karlarını çok iyi buluyorum. Sonrasında da bu iyileşmenin sürmesini bekliyorum. Bu nedenle bu tip gelişmelerden büyük endişe duymuyorum. Tam tersi yaşanan ve yaşanacak düşüşlerin yeni alım fırsatı yaratacağı görüşündeyim. İşte şu an bu ortam yaşanıyor. Ama şimdilik TCMB toplantısına kadar belirsizlik oluştu. PPK kararını görmeden de bu belirsizlik bitmeyecektir. Benim görüşüm bu ay da faizlere dokunmamak gerektiği yönünde. Eğer TCMB böyle yaparsa, PPK ile birlikte bir anda kurlarda satış, borsada alımlar yaşanır. Yok eğer faiz indirimi yapılacak olursa, yapılacak faiz indirim oranına göre farklı tepkiler sonrası, yeniden piyasalar normale dönecektir diye düşünüyorum. Bu ortamda yükselecek kurlar yüksekten satış imkanı yaratacaktır. 

Risk ise, TCMB negatif faiz sürecini yeniden başlatacak olursa, dış fon girişleri tam başlamışken, yeniden duracaktır. İşte bu olmamalı. Bunun yaşanmasına neden olmamak lazım. Bu yüzden umarım faiz indirimi süreci doğru zamanlama ile yapılır. 

Ben yazımı tamamlayamadan BIST, beni destekleyen şekilde tepkiler veriyor. Eksi başlayıp, artıya dönmüşüz. Sonuç olarak düşüşlerden endişeli değilim. Kademeli alımlarla yeni pozisyonlar açmak için fırsat yaratacaktır. Ama karar verenler ve yönetenlerden her seferinde piyasaları bozan davranışlar da olmasa, artık önümüzü daha net görebilir olsak diyorum.

Olası gelişmeler için çok sayıda teknik paylaşım yaptım. Destek-Direnç Tablosunda çok sayıda hissenin olası teknik seviyelerini bulabilirsiniz. Ben düşüşler halinde uygun gördüğüm yerlerde yeni öngörülerimi yapmaya devam edeceğim. Sonra da çekilip izleyeceğim. Lütfen algılarınızın bir anda ters yüz edilmesine izin vermeyin.

Hepinize sağlık ve bol kazanç dilerim.

    Saygılarımla
    Aydın Eroğlu
     Stratejist
   Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @aydineroglu_