ABD ile zirve yapan gerilimde karşılıklı yaptırım kararları ve ABD yeni yaptırımları devreye sokmaya hazırlanıyor haberleri sonrasında Dışişleri, Maliye ve Adelet Bakanlıklarından kalabalık bir heyet dün ABD'ye gitti. Heyetin ilk teması bugün  gerçekleşecek.

Heyette bulunanlara bakınca, birçok sorunlu konuda çok kapsamlı bir ziyaret trafiği olacağı anlaşılıyor. Umarım heyetten iyi haberler alırız. Yıllardır ABD ve batılı bir çok sözde dost ve müttefiklerimiz Türkiye aleyhine türlü türlü kumpasların içinde yer aldılar. Ama şu dönem Türkiye'nin cari açık, enflasyon, borç çevirmede sıkıntılar, risk primi, İran ambargosu, yönetim, faiz, kurlar, Akdeniz'de münhasır alanlar, S-400 alımı, Rusya ile yakınlaşma, Suriye-Irak üzerindeki sorunlar, AB ile ilişkiler gibi çok sayıdaki konuda sıkıntıları varken, restleşmenin Türkiye olarak bize yararından çok zararı dokunabilir. Dolar'ın dört aylık bir süre içinde 3.79'dan 5.42 seviyesine çıkması bile bir çok finansal ve ekonomik sorunu tetiklemiş durumda. 

Bu nedenle umarım ziyaretten pozitif sonuçlu açıklamalar duyarız. Eğer ziyaret hayal kırıklığı yaratacak olursa, ilk tepkisini döviz kurları üzerinde göreceğimizi düşünüyorum. Dolar ve Euro şu anda çok ciddi dirençlerdeler. Ama aynı zamanda da çok ciddi bir flama görüntüleri veriyorlar. Eğer anlaşmazlık haberleri gelirse teknik olarak bu flamalar yukarı kırılır ve 7 Ağustos tarihli Destek-Direnç Tablomuzda paylaştığım üst teknik seviyeler çok hızlı bir şekilde görülür. Böyle bir gelişme finans ve ekonomi üzerinde çok derin yaralar açar.

Bunlar teknik ve olası görüşlerim. Ancak şahsi beklentime gelince, açıkçası ben uzlaşma haberi gelmesini bekliyorum. Dikkat çektiğim Euro ve Dolar tekniklerine bakınca, ciddi dirençlere erişmişler. Stochasticler aşağı yönlü sinyal veriyorlar. Yani uzlaşma haberi beklentisi bence döviz kurlarında da teknik olarak kendisini gösteriyor. Eğer bir çok alanda uzlaşı yaşanırsa, o zaman da bu flama görüntüleri aşağı kırılır ve kurların yine Destek-Direnç Tablomuzda paylaştığım alt seviyelere doğru hızla geri geldiğini görürüz. Ben böyle olmasını bekliyorum. Bu nedenle de Euro ve Dolar'da satış yönlü işlemlerin yapılmasını doğru buluyorum. Lakin yine de çok riskli bir karar olacağını da belirtmek isterim. Çünkü dediğim gibi, uzlaşmazlık halinde çok sert kur artışı kaçınılmaz olabilir. Böyle bir gelişme esnasında da TCMB yeni faiz artışları yapabilir. Şu an için izlemede kalmasının nedeni, ABD ile bir uzlaşma yaşanması ile kurların geri geleceği beklentisidir. Eğer bu beklenti boşa çıkarsa, bu takdirde yeni kur ataklarını engellemek için faiz artışı kararı alması halinde, ekonomi bir de faiz sıkıntısına düşer. 

Çok zor çözümlü bir gerilim ortamındayız. Ama şunu bilmeliyiz ki, eğer bugün ABD ile restleşirsek, ABD tüm imkanları ile üstümüze gelecektir. Bunu ne denli göğüsleyebileceğimizi çok iyi düşünmeliyiz. Ama eğer şimdilik sorunları aşarsak, bir daha aynı şekilde yakalanmamak için, en kısa zamanda cari açık düşürücü politikalara ağırlık vermeliyiz. İhracatın ithalatı karşılama oranını bire bire doğru çıkartmanın yollarını bulmalıyız. Yoksa 2002'den bu yana GSMH, Kişi Başına Milli Gelir alanında çok ciddi artışlar sağladık diye öğünürken, bunları üç ay içinde geri verdiğimizi görüyoruz. 

BİST İçin Durum Daha Farklı!
              Tekrar tekrar söylüyorum! Döviz kurlarındaki sert yükselişler tabii ki borsamız için çok büyük risk ve satış baskıları yaratıyor ve devamı halinde de yaratacaktır. Ama sonuçta döviz ve kredi pozisyonlarını gayet iyi yöneten şirketlerimiz de var. Ayrıca her şirket kur artışından zarar ediyor diyerek batmaz. Sadece belli süre için eski kazançlarının bir kısmını geri vermiş de olabilir. O yüzden yaşanan kur artışlarının hisse bazlı alım tepkileri de getirebileceğini bilmenizi isterim. 

ABD ile sorun sürer ve daha da derinleşirse, kaçınılmaz bir şekilde BİST bundan olumsuz etkilenecek ve hisselerin genelinde sert düşüşler ve satış baskıları görülecektir. Ama sonrasında ayakta kalanlar için yeniden ve hızlı bir kayıp telafisi süreci başlayacaktır. Olası bir kriz sonrası dövizin ve faizin ulaşacağı yüksek seviyelerden yeni döviz kredisi kullanacak olanlar ve yüksek faizli devlet tahvili alanlar sonrasında kur ve faiz düşüşleri başladığında ekstra kazanç elde edeceklerdir. 

Aynı şekild emevcut ortamda TL ve döviz fazlası olan, ihracatı yüksek ve döviz alacağı daha çok olan şirketler için de bu dönem ekstra kar artışları göreceğiz. İşte belki ilk anda piyasa riskleri nedeniyle bu kapsamdaki şirketlerde çok ciddi yükselişler görmüyoruz ve belki de kısmen düşüşler bile göreceğiz ama, öyle ya da böyle yaşadığımız kur-faiz artışının bir sorunu olacaktır. İşte o zaman borsa şirketleri döviz bazında değerlerine bakılarak çok cazip diye yabancı yatırımcılar tarafından TL bazlı fiyatlarında yeni zirve rekorları kırdırılacaktır beklentisindeyim.

Sıkıntı ne denli büyükse, çözüm de o denli yüksektir. Şu an tam bir bıçak sırtındayız. Her iki yöne düşme ihtimalimiz var. Dediğim gibi, umalım da sorunlar çözülsün ve düze çıkıp artık önümüze bakalım. Bunu başarabilirsek, BİST Dolar bazlı eski gördüğü seviyelere doğru yükselişe geçtimi hepiniz sıkıntılarınızın ödülünü alacaksınız diye düşünüyorum.

Hepinize bol kazançlar. 

    Saygılarımla
    Aydın Eroğlu
     Stratejist
   Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_