Türkiye'nin en büyük öncelikli işi, yapısal reformları hızlandırıp ekonomiye odaklanmak olmalıdır. Artık en kısa sürede siyasi gerilimlerden ve referandum tartışmalarından çıkıp, her alanda ekonominin toparlanmasına öncelik vermeliyiz. Türkiye daha fazla siyasi öncelikleri kaldıramaz. Umarım bunu yaparız. Ama ben herkese en azından kendisi için bunu yapmalarını tavsiye ediyorum.
Türkiye Artık Başkan Seçecek!
Partili cumhurbaşkanı dense de, asıl olan Türkiye'nin artık başkanlık sistemine geçtiğidir. Dün yapılan referandumun kesin olmayan sonuçlarına göre % 51.4 ile Evet oyları bu sürecin önünü açmıştır. Demokrasilerde kişiler seçim ile seçilir. 1 oy üstünlük bile yeterlidir. Bu kapsamdan bakınca eğer değişmezse ki bunu zor görüyorum artık kazanan Evet oyları olmuştur.
İlk cumhurbaşkanlığı referandumu, sonraki seçimler ve son cumhurbaşkanlığı seçimi dahil ben de ilk kez bir seçim oylamasında yanılmış oldum. Hayır oylarının yüksek olmasını bekliyordum. Öngörüm gibi olmadı. Maalesef YSK'nın oylar sayılırken mühürsüz zarf ve oy pusulalarının da kabul edileceğini açıklamış olması, referanduma şaibe düşürmüş oldu. Şimdi bu konudaki şaibelerin çok hızla açıklığa kavuşturulması gereklidir. Özellikle YSK'nın kabul edilen mühürsüz oy pusulası ve zarf sayısını hemen açıklaması doğru olur. Yani iddia edildiği gibi 1,5 Milyon üzeri bir sayı değil de, sonucu değiştirmeyecek daha düşük bir sayıdan bahsediliyorsa bu durum şaibenin çok daha çabuk dağılmasına imkan verir. Bu nedenle YSK ilgili şaibe yaratan oyları bir an önce açıklamalıdır.
Sonuçların yansımaları ile ilgili görüşlerimi daha önceden yazdığım için bu konuda aşağıda paylaştığım linklerdeki görüşlerimin evet ihtimali halindeki yansıma beklentilerimi okuyabilirsiniz.
Borsada Fırsatlar Bitmez! (14 Nisan)
Son Söz Sandıkta Söylenecek! (12 Nisan)
Seçim Sonucu Tespitlerim!
Öncelikle sonuç bana göre daha büyük belirsizlikler yaratacaktır!
Siyasi Liderler Değişebilir!
Evet'i savunan Devlet Bahçeli'ye rağmen MHP seçmeninin % 80'inden fazlası Hayır oyu vermiştir. Bu sonuç sonrası Bahçeli genel başkanlığı bırakabilir. Eğer bırakmayacak olursa parti kurultayında bir daha seçilmesi zor olabilir.
CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu da bence artık görevi bırakmalıdır. Sonuçta esas olan kazanmaktır. Her ne kadar yapılan oylama seçim değil de referandum bile olsa, dünkü evetler nedeniyle yönetim sistemi değişmiştir. Buna hayır denmesini istemek de ana muhalefet partisi genel başkanı için bir seçimdir. İstediği sonucu alamamış olması, yine kaybettiğinin ifadesidir. Bence artık yerini yeni bir genel başkana bırakmalıdır.
Yeni Bir Sağ Parti Kurulabilir Mi?
MHP seçmeninin liderini dinlememiş olması, Bahçeli'nin tavrına göre yeni bir parti kurulmasına neden olabilir! Eğer Bahçeli istifa eder ve Meral Akşaner MHP'nin yeni lideri olursa o zaman yeni bir partiye gerek kalmaz. Ama eğer Bahçeli istifa etmeyecek olursa, muhtemelen Meral akşener yeni bir merkez sağ parti kurabilir.,
Başkan Parlamentoda Azınlıkta Kalabilir!
Referandum'da İstanbul, İzmir, Ankara, Adana, Antalya, Denizli, Aydın gibi bir çok büyük şehirde çıkan hayır oyları nedeniyle, MHP'nin lider değişimi ile gireceği bir seçimde Ak Parti mecliste muhalefete düşebilir. Bu da yeni bir gerilim süreci demek olur. Yani partili cumhurbaşkanlığı süreci beklendiği gibi siyasi istikrar getirmeyebilir.
Erken Seçim Olabilir!
Referandum sonuçlarında MHP'nin tabanının çoğunlukla hayır demiş olması olası MHP lider değişimine ya da yeni bir sağ parti kurulmasına neden olacak olursa, bu durum ileride Ak Parti için önemli bir risk olacaktır. Bu nedenle Ak Parti bu riski yaşamak istemeyip, bir an önce bir erken seçim isteyebilir. Çünkü şu an MHP'nin mevcut lideri ile gireceği bir seçimde sandıktan çıkma ihtimali oldukça düşüktür. Yeni bir parti kurulması halinde de, yeni partinin seçimlere kadar tek başına yeterli oyu alacak sinerjiyi sağlayabileceğini sanmıyorum. Bu nedenle olası bir erken seçimde Ak Parti ve CHP'nin sandıktan çıktığı, MHP ve HDP'nin sandıkta kalacağı bir seçim sonucu görülebilir. Bu durumda da sayın cumhurbaşkanı ilk başkanlık seçiminde parlamentoda da büyük bir parti çoğunluğu sağlamış olur.
Eğer erken seçime gidilmez ise, MHP 2019'daki normal seçimlere kadar lider değiştirebilir. Ya da arada kurulacak yeni bir sağ parti Türkiye yapılanmasını bu süre içinde tamamlayabilir. Bu ilk seçilecek Ak Partili başkan için büyük bir risk yaratacaktır görüşündeyim. Bu nedenle her ne kadar cumhurbaşkanımız ve başbakanımız erken seçim yok deseler de, bu risk bir süre ön planda kalabilir.
İdam Gündem Olursa Yeni Bir Gerilim Olur!
Cumhurbaşkanımızın dünkü konuşmasında idamı gündeme getirmesi AB ile olası sıkıntıların sürmesi demek olur. Eğer idam gündeme gelir ve geçerse, AB müzakereleri biter.
Yeni gerilimler değil de, bir an önce artık önüne ve ekonomiye bakması gereken Türkiye'de yaşanacak her yeni gerilim ülkemiz için birçok sorunun derinleşmesine neden olur. Umarım en kısa zamanda başta ekonomi ve gelişmiş demokrasi olmak üzere asıl odaklanmamız gerek önceliklere ağırlık verir ve gerilimleri düşürmeye çalışırız.
Sonuçların Türkiye için hayırlı olması dileğiyle, iyi bir hafta dilerim.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_