Bir süredir BIST'in önünde engel teşkil eden bazı risklere dikkat çekiyordum.Türkiye'nin Suriye'ye girmesi, FED'in faiz toplantısı, ABD seçim riski ve FED faiz atışı ihtimalleri gibi. Bu belirsizlikler ve özellikle Moody's not riski varken, BIST 79.366 direncini kolay geçemez diyordum.
Rusya Krizi!
Rus uçağının düşürülmesi ile gerilen ilişkilerimiz ilk düzelen kriz konumuz oldu. İki ülke arasındaki ilişkiler çok hızlı bir şekilde düzeliyor. Hatta eskisinden bile daha güçlenmiş durumda diyebilirim.
Suriye Riski!
Türk Silahlı Kuvvetleri bir süredir Suriye'de bulunuyor. Sınırlarımızda Türkiye için tehlikeli gördüğü DEAŞ ve PYD yapılanmalarını temizliyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan Uzun süredir Suriye sınırları içinde uçuşa yasak bölge kurulmasını ve bu bölgede savaştan kaçan Suriye halkının iç savaş bitene kadar barındırılması gerektiğini söylüyordu. Aynı düşüncelerini sürmekte olan BM oturumlarında da tekrarladı. Nihayet Türkiye'nin bu talebi ses getirmiş görülüyor. ABD Dışışleri Bakanı J.Kerry de Suriye sınırında uçuşa yasak bölge kurulması gerektiği görüşümüzü dile getirmeye başladı.
Bu demek oluyor ki, Türkiye'nin Suriye'ye girmesi bir takım yeni riskler yaratsa da, var olan daha büyük risklerin bertaraf edilmesi için hayırlı sonuçlar vermeye başlıyor. ABD dışişleri bakanının cumhurbaşkanımız ile aynı görüşü savunması, Suriye konusunda Türkiye ile ABD arasında mutabakata yaklaşıldığını gösteriyor.
Aynı şekilde dün cumhurbaşkanımız ile ABD başkan yardımcısı Biden arasında gerçekleşen 1,5 saatlik görüşme sonrasında, ABD tarafından Gülen'in iadesi için kabul edilir gerekçelerin arttığı yönündeki açıklamalar da bir süredir gerilen ilişkilerimizde karşılıklı bir yumuşamaya işaret olabilir.
AB İle Vize Sorunu!
İlişkilerin gerilmesi nedeniyle askıya alınan bu konuda, 2017 başlarında Türkiye'ye vize muafiyetinin verilebileceği bizzat AB tarafından dile getirildi. Vize muafiyeti konusunda yaşanacak ilerlemeler Türkiye ve piyasalarımız tarafından olumlu karşılanacaktır. Bu konu şimdilik piyasa için en önemsiz konu diyebiliriz.
FED Faiz Artış Riski!
Bu akşam 21:00'de açıklama yapan FED, ABD faizlerine bu sefer de dokunmayarak, % 0,25 ile % 0,50 aralığında bıraktı. 2017 yılı için üç kez yapılması beklenen faiz artış kararı ise, iki defa ile sınırlı kalabilir şeklinde revize edilmiş görülüyor. Bu değişiklik, 2017 yılındaki FED faiz baskısının azalacağını gösterir ki, bizim gibi gelişmekte olan ülke piyasaları için çok önemli bir durumdur.
Bir dahaki FED toplantısı olan Aralık'ta muhtemelen yılın son faiz artışının yapılması bekleniyor. Tabii o gün gelir de şartlar uygun olursa.
FED'in faizleri sabit bırakma kararına 3 üyenin muhalefetinin olduğu açıklandı. Bu muhalefet şu an için belki fazla bir şey ifade etmeyebilir ama, sonraki Aralık toplantısında faiz artış riskinin yüksek olduğuna işaret eder. Şimdilik daha buna zaman var olduğu için çok öncelikli bir risk olarak görmüyorum. Ama Aralık ayında ABD'nin başında yeni başkanı olacak. Seçilecek yeni başkana göre bir çok ekonomik karar değişebileceği gibi, Trump'ın seçilmesi halinde FED başkanının da devam edip-edemeyeceği belirsiz olacaktır. Bu nedenle FED'in dün almış olduğu kararlar yeni başkan ile değişecek olursa, tüm beklentilerimizde buna göre değişiklikler olacaktır.
Kredi Kartı Kararları!
İç tüketimin canlanması için hükümet bir takım teşvik ve müdahaleler yapmaya başladı. Kredi kartı yapılandırmaları 72 güne yükseltildi.
Konutta kdv indirimi yapıldı.
Tüketici kredisi vadesi 36 aydan 48 aya çıktı.
Taksit sayısı da 9'dan 12'ye çıkartıldı.
Yerli üretimlerin desteklendiği bir politika uygulandığı için gayet olumlu görüyorum. Kredi kartı ve kredilere gelen kolaylıklar nedeniyle iç talepte ve büyüme oranımızda kısmen de olsa canlanma-artış olacaktır. Ancak dediğim gibi yapılan yasal düzenlemeler daha çok iç üretime destek verir nitelikte olduğu için, daha ziyade beyaz eşya sektörü asıl yararı görecektir diyebiliriz.
Moody's Güvercin Açıklamalar Yaptı!
Yazımın başında dikkat çektiğim risklerimiz içinde benim için en önemli belirsizlik konusu Moody's kredi notumuz idi. Bu risk dururken BİST'in ilk 78.293 direncini kıracak olsa bile sonraki 79.366 seviyesini kıramayacağını düşünüyordum.
Dün Moody's'ten açıklamalar geldi. ''Türkiye değerlendirmesini önümüzdeki ay içinde tamamlamayı düşünüyoruz'' diyen kurum, ''Darbe girişiminin ekonomi üzerindeki şoku büyük ölçüde dağıldı'' demekle birlikte, ''Buna rağmen uzun vadeli sorunlar hala var'' uyarısını yapmayı da ihmal etmedi.
Siyasi bir karar olacak diye gördüğüm Moody's notumuz için, Moody's tarafından yapılan bu açıklamalar ve Suriye'de uçuşa yasak bölge konusunda ABD ile aynı düşüncelerde kesişmemiz sonrasında korkum iyice azaldı diyebilirim.
BIST'in Önü Açıldı!
Önündeki engeller bir bir kalkan BIST'in, Moody's açıklamaları sonrasında, FED'in de faizlere dokunmaması nedeniyle önünün açıldığını düşünüyorum. BIST'in bugün iyi bir açılış yapmasını bekliyorum. Hatta 79.366 seviyesindeki güçlü direncini de kırarak, 81.110 ve 82.825 gap seviyesine doğru bir yükselişin yaşanmasını bekliyorum.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_