Dün yapılan ECB toplantısından çok önemli piyasa destekleme kararları çıktı. Hatırlarsanız Haziran ayının başında yaptıkları toplantıda;
Para politikası duruşunda gevşeme,
Uzun süre kalacak düşük faiz oranları,
LTRO(Likidite vermek) ile reel ekonomiye kredi verilmesinden oluşan üç parçalık önlemler paketi açıklamışlardı. Hatta ilk dilimi 400 Milyar Euro'yu bulacak bir banka destekleme kredisini dillendirmişlerdi. Ama şart koşmuşlar, isteyen bankalara verilecek demişlerdi. İşte o tarihte (05/06/2014 ''Draghi Paranın Adını Verdi!'') yazdığım beklenti yazımda, üç aylık bir süre ve şart olduğunu söylemiştim. ''Ancak, en kötü ihtimalle 3 ay sonra piyasaya likidite verilmesi planlandığı için, realize yaşansa da, çok fazla düşüş yaratmayabilir. Kısacası ECB'nin açıkladığı önlemler oldukça ciddi ve Türkiye için de yararlı olacaktır.'' diye görüş yazmıştım.
ECB Dört Koldan Atağa Kalktı!
Dün yapılan toplantı sonrası ise, çok daha kapsamlı ve net kararlar açıkladılar. Ekonomideki kötü sinyallere bakarak her cephede kararlılıklarını sergilediler.
* Politika faizini % 0,15'ten, % 0,05'e indirdiler.
* Marjinal borç verme faizini % 0,40'tan, % 0,30'a düşürdüler.
* Mevduat faizindeki cezayı(!) % -0,10'dan, % -0,20'ye yükseltiler.
* VDMK- İpotekli menkul kıymet alımı yapacaklar.
* Bankalara kredi desteği verecekler
* Gerektiğinde alışılmamış diğer önlemleri de devreye alacaklar. Eylem tarihi olarak da Ekim başı diyerek tarih de veren M.Draghi, ECB olarak çok hızlı ve kapsamlı bir şekilde piyasalara müdahale edileceğini göstermiş oldu.
Akıllarda dün yapılan açıklamalarda para boyutu olmadığı için şüpheler oluştu. Ekim gelince düşük bir rakam olursa deniyor, ama ben dün yapılan açıklamaların Haziran başındakilerle örtüştüğünü düşünüyorum. Haziran başında Eylül-Ekim ve Aralık aylarında, ilk dilimi 400 Milyar Euro'yu bulacak toplamda 700 Milyar Euro'nun üzerinde isteyen bankalara verilecek kredi paketini de göz önünde tutarsak, 1 Trilyon Euro'nunüzerinde olabilecek bir ekonomik paket söz konusu.
Ekim başında başlanacak olan varlık alımları ile piyasalara net likidite verilmiş olacaktır. Haziran başında isteyen bankalara verileceği söylenen bankacılık destekleme kredileri, bankaların isterse alabileceği bir likidite idi. Talep yoksa bankalar istemeyecekleri için büyük heyecan yaratmamıştı. Ama varlık alımlarına başlama kararı ve mevduat faizine uygulanan ceza faizi çok önemlidir! Bankalardan alınan tahvil ve varlığa dayalı menkul kıymetler, doğrudan bankacılık kesimindeki likiditeyi arttırır. Bu sayede bankalara artık sanayici ve tüketiciye kredi musluklarını açın denmiştir. Bu baskı kurulmuştur. Ayrıca, mevduatın ceza faizi de % -0,10'dan, % -0,20'ye yükseltilerek, mevduat sahiplerine paranı bankaya yatırma, git bir şekilde harca, işe yatır denerek likidite ve tüketime ciddi bir destek verilmiştir.
Açıkçası bu kadarını beklemiyordum. Ancak bu kararları aldığı takdirde, özellikle gelişmekte olan piyasalara ciddi yararı olacağını konusundaki görüşümü biliyorsunuz. Böylece Türkiye'nin dış finansman riski ötelenmiş olacaktır. Türkiye finansman ihtiyacına bir fon merkezi daha bulmuş olacaktır. Aynı zamanda bu kararlar sonrası, düşmeyen enflasyon nedeniyle eli bağlanan TCMB da, yeni faiz indirim imkanları bulabilir. İhracatımızın çoğunluğunun Euro, ithalatımızın da enerji ithalatı ağırlığı yüzünden çoğunun Dolar olması sebebiyle dış ödemeler dengemize kısmi zararı vardır ama, bizim için asıl önemlisi cari açık nedeniyle dış finansman olduğu için Türkiye'nin lehine olacak olan kararlardır diye düşünüyorum.
Peki şimdi BIST ne olur?
Bugün 15:30'da ABD tarım dışı istihdam verisi gelecek. Bu veri beklentilerin üstünde bir iyileşmenin sürdüğününe işaret ederse, yine FED konuşulacaktır. FED'in varlık alımlarında yeni bir 10 Milyar Dolar indirimi ya da toptan varlık alımlarını sonlandırması gündeme gelebilir. Faiz artışını geçilmesi yine konuşulur. Varlık alımını azaltması ya da sonlandırması çok üzmez ama faiz artışı kararı olumsuz etkiler yaratacak bir karar olur. Ancak bu kararı şimdilik alacaklarını düşünmüyorum. En erken 2014 son ayında ya da 2015'in ilk çeyreği başlayacaktır düşüncesindeyim. Ama ECB'nin likidite planı Ekim başında devreye girecek. Bu nedenle BIST için hafta başından beri verdiğim sıralı hedeflere doğru bir yükseliş yaşanabilir. 80.500 üstünde kalan BIST'için 31 Mayıs 2013 tarihindeki gap boşluğunun kapanmasını beklediğimi biliyorsunuz. FED ve ECB'nin eylem planları ve tarihleri bu beklentimin kuvvetlenmesine ya da, ötelenmesine sebep olur. Dün açıklanan ECB kararları ile bu beklentim yine kuvvetlenmiştir.
Yine de teknik konuşmak gerekirse, BIST'in sıralı hedefleri; 82.663 - 82.988 - 84.289 ve 85.990 şeklindedir. Sıradaki hedef geçildikçe bir üstündekini hedeflemek daha doğru olur. Bugün açıklanacak ABD tarım dışı istihdam beklentilerin altında kalacak olursa, verdiğim teknik hedeflerden 84.289 seviyelerine doğru yükselişin hızlandığına şahit olabiliriz. Ancak tarım dışı istihdam verileri beklentilerin çok üstünde gelirse, bu takdirde arada bir kar realizasyonu yaşar sonra yeniden yükselişe geçilir diye düşünüyorum. Olası kar realizasyonlarının destek seviyeleri ise; 81.611 - 81.000 - 80.483 seviyelerinde bulunuyor. BIST realize olsa da, 80.483 seviyesinin üstünde kaldığı müddetçe, yukarıdaki hedeflere ve nihayetinde 31 Mayıs 2013 tarihli gap boşluğuna ulaşması yönündeki beklentimi koruyor olacağım.
ECB'nin açıkladığı bu plan için tek bir şüphem var! O da Almanya'nın muhalefeti ki, dün Bundesbank bu kararlara katılmadığını açıklamış. Eğer Almanya bu kararlara muhalefet eder ve uygulanmasına mani olacak olursa, bu ciddi bir sorun olur. Muhtemelen bu itirazın etkisi ve ABD tarım dışı istihdam verisinin riski nedeniyle kısmi bir düşüşle açılabiliriz. sonrasında ECB kararlarının uygulanabilirliğine göre realize olduğumuz yerden yeniden yükselişe devam edilmesini bekliyorum.
Hepinize iyi bir hafta sonu dilerim.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter;borsaanalizci.com