Dolar bazında BIST 22.000 $ düzeyinde. Yani Mortgage krizinin en derin darbe vurduğu 2009 yılının Mayıs ayı seviyelerinde. Aynı tarihte 4.800 civarındaki Almanya DAX AB'nin yaşadığı resesyon, borç silmelere rağmen 11.400 seviyesinde. Aynı şekilde ABD DOW endeksi, aynı tarihlerde 8.700 puan civarında iken, şu an tarihi rekorlar kırıp 20.000 sınırını zorluyor. 

Tamam da, bu ülkelerle BIST ya da Türkiye'nin ne ilgisi var? Gelişmiş ülkeler ile gelişmekte olan Türkiye'yi kıyaslamak ne kadar doğru? Elma ile armutu kıyaslıyorsun diyebilirsiniz! Doğrudur direk kıyaslama yapmak yanlış tabii ama, ben arada yaşanan ekonomik gerçekleşmelere bakarak bu yorumu yapıyorum. Nihayetinde bu süre zarfında Türkiye ekonomisi ilk 2009 yılındaki % -4.8 hariç hep büyüdü. Hatta sırası ile % -4.8, % 9.2, % 8.8, % 2.1, % 4, % 4, % 5(2015) gibi gelişmiş ülkelere kıyasla çok ciddi bir büyüme dönemi yaşadı. Tabii buna son büyüme metodolojisinin revizyonunu bile eklemediğimi söylememe gerek yok sanırım. Çünkü büyüme hesaplamalarını, gelişmiş ülke standartlarına getiren son hesaplamaya göre, yukarıdaki yıllık rakamlar ortalama % 1.6 altı daha yüksek revize edilmesi gerekiyor. 

Ancak ülkemizde yaşanan özellikle 2013 yılı ve sonrası gerilimler, siyasi sorunlar, canlı bomba ve şehirlerdeki terör eylemleri, sınırlarımızdaki savaş halleri, yapılan iki seçim, can yakan şehit haberleri, Rus uçağının düşürülmesi, başkanlık kavgaları, darbe girişimi, sınır ötesi savaşa dahil olmamız, 3 Milyon mülteci akını ve maliyeti, uzaylı saldırısı(pardon bu yoktu sanırım. Ama olmayan bir o kaldı) gibi olumsuz etkenler yüzünden dış piyasalar ile negatif ayrıştık. Ancak ABD FED ile başlayan faiz artışı süreci, gelişmiş dünyanın ekonomik büyüme oranlarının artmaya başlaması ile devam edecek olursa ki, ben böyle olmasını bekliyorum. O zaman resesyon dönemlerine rağmen ucuz bol para sayesinde rekorlar kırmış olan gelişmiş ülke borsaları ile bizim gibi göreceli çok düşük kalmış gelişmekte olan ülke borsaları arasında parite yönelmeleri yaşanmasını beklemek yanlış olmaz. Yani şunu diyorum; dünya büyümeye başlarsa, gelişmiş ülke borsaları aynı şekilde yükselişe devam etmeyecekler. Hatta para çıkışları nedeniyle negatif bile ayrışabilirler. BİST daha şanslı olacaktır. 

Yeni mevcut durum bizim ekonomik olarak kötü olduğumuzu göstermez. Bankalarımız bu ülkeler ile kıyaslandığında bana göre çok ucuz fiyatlanıyorlar. Sanayi şirketlerimiz nispeten değerlenmeler yaşadılar ama BİST'in en büyük ağırlığını oluşturan bankacılık sektörü olması gerektiği fiyatların çok altında diye düşünüyorum. 

Bankalar İçin Yeni Bir Hikaye mi Başlıyor?
           Avrupa Konseyi, Türk bankalarının denetim sistemlerinin AB standartlarında olduğunu kabul etti. Bu son gelişme bankalarımız için bana göre çok önemli! Öncesinde bankalarımız AB tarafından özel şirket gibi algılanıyor ve mesela AB bankalarının Türk bankalarına yaptıkları yatırımlar eğer çoğunluk hisse alımı şeklinde değilse, bu yatırım özel sektör şirketlerine yatırım gibi görülüp karşılık ayrılıyordu. Bu nedenle zaman zaman Türk bankalarını almış olan yabancı bankalar, kendi ülkelerindeki finansal sıkıntılarından kurtulmak için ekstra karşılık ayırdıkları Türk banka paylarını satmayı daha kolay çözüm olarak görüp,bu payları geri satıyorlardı. Şimdi ise durum tam tersine dönecek. Yani artık Türk bankalarına yaptıkları kısmen ortaklıklar, banka iştiraki olarak görülecek ve ekstra pay ayırmak zorunluğu olmayacaklar. Bu ne demek? Bence AB bankalarının ve yabancı fonların bir süre sonra Türk bankacılık sektörüne yönelmesi demek olabilir.

Aynı şekilde Türk bankalarına açılan kediler için de ekstra karşılık ayırmaları gerekiyordu. Şimdi buna da gerek kalmayacak. Peki bu ne demek? Muhtemelen Türkiye'ye açılan kredilerin maliyetlerinde düşüşler yaşanacak demek. Bu durum bankacılık sektörümüz için yeni bir hikaye yaratabilir. Bana göre zaten tamamen siyasi ve jeopolitik etkenler nedeniyle göreceli düşük kalmış olan sektör, bu gelişme ile pozitif bir ayrışma dönemine girebilir.

Kısacası ben BİST için ucuz görüşümü savunuyorum. En ucuz kalmış sektörlerinin başında da bankacılık olduğunu düşünüyorum. Eğer haklı isem, BİST 2017 yılında yeni zirve arayışlarına girebilir görüşündeyim. Yeter ki, yukarıda saydığım şu başımıza gelmeyen kalmadı durumlarından bir kurtulalım. 

Tüm Hristiyan aleminin Noelini kutlarım.

Hepinize iyi bir hafta sonu diliyorum!
 

    Saygılarımla

    Aydın Eroğlu
     Stratejist
   Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_