2008 sonuna doğru ABD mortgage krizi ile başlayıp tüm dünyayı vuran finansal kriz esnasında, ABD Merkez Bankası piyasalara faizleri düşürerek çok büyük tutarlarda para sürdü. Uzun zamandır aylık 85 Milyar Dolar'lık tahvil alımı yaparak piyasalara likidite veriyordu. Artık bu sürecin sonuna gelindiği ifade edilmeye başlandı. Ama bugüne dek gelişmiş ekonomilerde kendilerine alternatif fırsatlar bulamadıkları için, gelişmekte olan ülkelerde finansal kârlar peşinde koşuyorlardı. Artık bu süreç bitti, FED tahvil alımını azaltarak sonlandıracak denince neredeyse tüm gelişmekte olan ülkeler bundan olumsuz etkileniyorlar.
Bu etkilenmenin nedenlerinde, sadece tahvil programının sonlandırılacak olması yatmıyor. Aynı zamanda BRIC ülkeleri Çin, Brezilya, Hindistan, Rusya'da olduğu gibi, ekonominin istenildiği gibi gitmemesin de yatıyor. Ülkeler kendi doğru ya da yanlış kararları nedeniyle bu süreçten daha az, ya da daha fazla etkilenebiliyorlar. Türkiye de bu süreç dönüşü esnasında yaşadığı ülke içi sosyal sorunlar nedeniyle, ciddi bir iç kriz yaşadı. Buna bir de bana göre TCMB'nın yanlış faiz tutumu eklenince, Türkiye'deki ateş daha büyük oldu diyebiliriz. Döviz, faiz ve borsada çok ciddi olumsuz görüntüler yaşanıyor.
BIST 70.000 Desteğini Kırdı.
Geçen Perşembe-Cuma izin kullanmıştım. Uzun zamandır teknik olarak kırarsa panik düşüşleri yaşanır diye çekindiğim destek bu esnada kırılmış. Hisselerde ciddi düşüşler yaşanmış olduğunu görüyorum. Maalesef bu riski uzun zamandır yazıyor olsak da, yaşanıp yaşanmaması TCMB'nın kararlarına bağlı olduğu için, çok net düşeriz diyememiştim. Teknik olarak uyarıları yapmayı tercih etmiştim. Ama son faiz toplantısında da politika faizlerine dokunmadan sadece gecelik faiz uygulamaları ile günü geçiştirmeye çalışıldığı görüldüğü için, bu olumsuz görüntüleri yaşıyoruz. Bu nedenle kurlar ve faiz artıp, borsada ciddi satışlar yaşandığı görüşündeyim.
Yaşanan düşüşler sadece Türkiye'de yaşanmıyor. Tüm gelişmekte olan ülkelerde benzer şekilde yansımalarını görüyoruz. Ancak, eğer TCMB politika faizlerindeki hatalı tutumunu sürdürmeye devam etmeseydi, bu denli düşüşleri görmezdik diye öngörüyorum. Bana göre yapılması gereken haftalık politika faizlerinin yukarı çekilmesiydi. Bu yapılmadıkça sıkıntımız sürecektir! Sonunda da politika faizleri yükseltilmek zorunda kalınacaktır. Eğer bu görüşümde haklı çıkarsam, o zaman arada yaşanan bu tedirginliğe gerek var mıydı sorusu akıllara gelecektir.
BIST Ne Yapar?
DOW ve DAX endekslerinde yukarı yönlü teknikler görüyorum. Bunun da etkisi ile, BIST'in de yukarı açılışlar yapmasını bekliyorum. Ama endeks yeniden 70.000 üstüne geçemezse, yaşanan tepkiler geçici kalır ve yükselişin devamında yeniden satışları görürüz. Tabii kur ve faiz baskısı da devam eder. Eğer 70.000 üstüne atabilirsek, bu takdirde teknik olarak yaşanan üç günlük sert satış baskısından bir nebze olsun uzaklaşmış olabiliriz. Dediğim gibi, bu rahatlama için 70.000 yukarı geçilebilmeli, yoksa...
Aradaki iki günü tatil nedeniyle tam takip edemediğim için, eksik bilgilerimi tamamlamam gerekiyor. Ama hemen tekrarlamak istiyorum; TCMB politika faizlerini yukarı çekmelidir. Bunu yapmadığı müddetçe, bu yaşadığımız iç sıkıntılar sürecektir. Piyasa tahvil faizinin % 10'ları, Dolar'ın da 2,02'yi geçmesi halinde TCMB'nın daha fazla ısrarcı olmayacağını düşünüyorum. Şimdilik bu yanlış tutumunun faturasını yaşıyoruz. Umarım bu yanlış tutumdan en kısa zamanda dönülür de, fatura daha da kabarmaz!!!
Uzun zamandır uluslar arası piyasalarda kararları eleştirilmeyen TCMB, artık eleştiri almaya başladı. Ortam düzelemezse (ki, politika faizini yukarı çekmeden ben bunun sağlanabileceğine inanmıyorum) bu eleştirilerin dozu artacaktır. Lütfen olası teknikleri Destek-Direnç Tablomuzdan takip ediniz.
Hepinize iyi bir hafta dilerim.
Aydın Eroğlu
Stratejist
www.borsaanalizci.com
Twitter;borsaanalizci.com