Evet, biraz karışık olmuş ama soruyu anladığım kadarıyla cevaplarımı vereyim;
Öncelikle küçük yatırımcı hep yakalanır, her zaman büyük yatırımcı kazanır, piyasayı hep büyükler yakalar görüşü, düşüncesi yanlış bir şehir efsanesidir. Sonuçta küçük de olsanız gelişmeleri doğru okuyorsanız siz kazanır ve bu şekilde yavaş ya da hızlı kendi paranıza göre büyümeye devam edersiniz.
Ama piyasada robotları tabi ki büyük para küçüğe göre daha çok etkiler. Ama robot işlemler her zaman doğruları yapar diye kural yok. Çok büyük yatırımcıların, fonların ya da kurumların robotlarının çok ciddi zararlar yaptıklarını da görüyoruz. Yani siz bunları görmüyor olabilirsiniz ama ben çok defa ve çok net görüyorum.
Ayrıca robotlarda çok sayıda tanımlama var. en çok işlem olan, şu kadar saniyede şu sayının üstünde alım ya da satım gelen, filanca kademeyi yukarı ya da aşağı kıran, şu kadar sürede en çok farklı sayıda tekil yatırımcının işlem yaptığı hisseler gibi tanımlamalarla işlemler yapan robotlar var. Yöne göre satıp alttan almaya, alıp üstten satmaya odaklılar. Ama bunu yaparken bazılarında 3-5-10 kademe tanımları var. Yani aldığını satışı görmeden hemen o kademe yukarı yazıyor. Ya da verdiğini o kademe alta alışa yazıyorlar. Ama işlem gerçekleşse de, eğer o yönde hareket sürüyorsa benzerlerini yine tekrarlıyorlar.
Bu arada küçük yatırımcı binlerce de, büyük yatırımcı sadece bir tane mi. Onlarda da çok sayıda yatırımcı var. Tabi ki küçük yatırımcı sayısında değil ama, yine de sadece bir tane değil. Ayrıca nasıl ki, küçükler birbiri ile aynı işlemleri yapmıyorlarsa, büyükler de birbirleri ile aynı yönde aynı işlemleri yapmazlar. Onlar da birbirlerine zıt işlemler yaparlar. Yani bazıları kazanırken, bazıları ise zarar görür.
İnsanın parası 100 Bin TL iken, ufkunda 1 Milyon TL gayet iyi bir para iken, parası 10 Milyon olsa, yine de hayelinde bile olmayan bu parayı ne yapsam da 20-30 Milyon yapsam der mi, bu hayalin peşinden koşar mı sorunuza cevap, daha doğrusu bu kapsamdaki sorunuzu biraz daha işleyerek cevap vermek istedim! 1989 yılından beri piyasada yatırımcı, çalışan profesyonel, portföy yöneticisi, fon yöneticisi, robot yazdıran ve son olarak da 14 senedir kendi sitemde stratejist olarak çalışmaya devam ediyorum. İnanın para büyüdükçe hayaller ve hırslar daha da artar. Çünkü küçük paralarla yapabileceğiniz şeyler sınırlı iken, rakam büyüdükçe bu imkan artmaya başlar. Öyle olunca da hayaller devamlı büyür. Tabi ki herkes aynı hırsta olmaz. Bazıları böyle beklentileri üstünde kazançları elde edince ev, araba alır borsadan çıkarlar. Ya da ana parayı bu satın almalar için çekip paralarını küçültürler. Ama çoğu paralar büyüdükçe aynı hatta artan hayallerle işlemlerine devam ederler.
Ayrıca ben küçük çok rakamın belli sürelerde inanılmaz katlanarak büyüdüğünü gördüm. Hatta küçükler her zaman kolaylıkla satabilecekleri için sınırları zorlayabilirken, büyük paralar alıcı varken satmak zorunda oldukları için, daha düşük kar oranlarını kabullenmek zorunda kalırlar.
Çok küçük rakamları milyon, milyonları da daha çom milyon yapanları da, çok büyük paraları birkaç kez sıfırlayanları da çok gördüm. Kısacası doğruları yapanlar büyük ya da küçük yatırımcı demeden daha yüksek oranda kazanırlar. Ama bakın oran diyorum. Çünkü başlayan yükseliş trendine siz 100 Bin TL, başkası 10 Milyon TL ile katıldı ise, trend bittiğinde iki tarafın da doğruları yaptığını düşünürsek, 100 Bin olan 1 Milyon olduysa, 10 Milyon olan onun yarı oranında artsa 50 Milyon olur. Ama böyle yükseliş trendleri her zaman olmadığı için, büyüklerin parası daha çok şey ifade eder. Lakin %1000 kazanmasına rağmen o an 1 Milyon TL olan yatırımcı ise düşüş trendi ya da durgunluğun olduğu bir süreçte başlar parasını tırtıklamaya. İçinden çocukların okulu, o, bu , şu için paralar çekip, birazı da düşüşten etkilenip azalınca para yine çok şey ifade etmeyen rakamlara düşer. Çok şey ifade derken, bugünkü satın alma gücü manasında diyorum. Ama büyük olan paranın içinden paralar çekilse de, geriye sonraki yükseliş trendlerinde yine yer alıp katlayacak önemli bir tutar kalır.
Kısacası büyükler birbirini batırmaya oynayabilirler. Ters işlemler yapabilirler. Siz bunlara hiç takılmayıp, doğruları yapmaya bakın. Kimsenin parasının boyutuna aldırmayın. Milyara ulaşan çok düşük paralar gördüm. Ama yine çok düşük çok paranın 10-20-50-100-150-200-300-400 Milyon olduğunu çok gördüm. O nedenle doğrularla paraların katlanacağını bilin derim.
Umarım aklınıza takılan birçok konuya detaylı cevaplar verebilmişimdir. Yine her zamanki gibi çok uzun oldu. Çünkü bir türlü kısa kesemiyorum. İlle de tüm detayını yazmam gerekir diye hissediyorum hep:)
Bu arada bana göre robotlar, mekan sahiplerinin kazancını arttırmak için çıkartılmış ürünlerdir. Kazanç oranları inanın robot kullanmayanlara göre daha çok olmaz. En azından her zaman olmaz. Nihayetinde tüm robotlar aynı yönde çalışsa zaten alan satan olmaz!
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @aydineroglu_
