Eğer suni bir fiyat yükselişi varsa, bunu bir ya da organize bir grup manipülasyona girecek şekilde alım satımlarla yapıyorsa, bu bir manipülasyon suçudur. SPK tespit ederse ceza keser. Ama hisseleri pahalı almış olanlar için yapılacak birşey olmaz.
Şimdi ispat edemediğiniz şeyi böyle oluyor diye söyleyemezsiniz. Sonuçta değerinin üzerine birçok hisse yükselebiliyor. 2 yıl evvel de asels 47 fiyatları görmüştü hatırlarsanız. Sonra geldiği fiyatları biliyorsunuz. Bunlar çok farklı şekillerde de olabiliyor. Bir fon ya da birçok fon ilgili hisseye yatırım yapma kararı alabiliyor. Ama bunun için almak istedikleri payı ancak fiyatı ciddi oranda yükselterek toplayabiliyorlar. Onların hedefi şirketin geleceği olduğu için belki 5-10-15-20 sene hisseyi taşıyıp temettü gelirini ya da büyümesiyle oluşacak fiyatları düşünebiliyorlar.
O nedenle gıdalarda ne, neden oluyor bilemem. Ama salgın nedeniyle herkes gıda tüketimini patlattığı için, hisseleri de doğal hedef oluyor. Bu mantıklar bir çok kişisel yatırımcı ve fon hisseleri alırsa fiyatı da spekülatif (manipülatif değil) artış gösterebilir. O zaman da bunu patronlar kullanabiliyor maalesef. Onlarda da suç olmayabilir. Sonuçta kimse gelin alın demiyor ki. Ama bu fiyat bizim için bile yüksek derlerse ellerindeki hisseleri satma kararı alabiliyorlar. Yalan bir haber de çıkmıyorsa, alanlar piyasadaki sürü pisikolojisiyle hareket ediyor olabilirler.
Banka ve fon işlemelerine de benim gibi kişiler ya da bir bizler gibi kişilerden oluşan bir komite karar verir. Sonuçta hepsi doğruyu düşünecek diye bir kural yok. Yanlış yorumla da alımlar, yatırımlar yapılabilir. 2012 yılında neredeyse tüm dünya merkez bankaları ve büyük fonlar altın alıyorlarken, ben bu kararların yanlış olduğunu ve dünya ons altın fiyatlarının o günkü 1.750$ seviyelerinden 1.100$ -1.200 $ seviyelerine düşeceğini ve ons altına yatırım yapanların büyük zarar göreceğini yazmıştım. 20 Aralık 2012 tarihli strateji yazımda bu yazımı gerekçeleriyle bulabilirsiniz. Alanlar ons altın 2.500$-3.000$ olacak diye alıyorlardı. Şimdi bizim merkez bankası da dahil, bu kurumların başında bulunan insanlar, danışmanlar, arge ekipleri benden aşağı insanlar değil. Ama o zaman yanlış karar aldılar. Muhntemelen benim ilgili yazımda izah ettiğim diğer gelişmeleri iyi okuyamadılar ve sürü psikolojisi ile hareket ettiler.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_