Sinan Bey,
Dışarıda hiç bir gelişme olmaması tüm ülkeler gibi bizi de geriyor. Bu durum cari açık nedeniyle de farklı sıkıntılar yaşamamıza neden oluyor. Cari açığın ve büyüme oranının önümüzdeki aydan itibaren inişe geçtiğini göreceğimizi düşünüyorum. Geçen ay gelen yüz de 12 yıllık sanayi büyümesi gördüğümüz en yüksek seviye olarak kalacaktır( 2011 ve 2012 için)
Herşey gelişmelere bağlı olarak değişkenliğe sahiptir. Biliyorsunuz iki ay evvel Türkiye/IMKB/Bankalar güvenli limanlar olarak gösterilip, öneriliyorlardı. Ama cari açık ve dışarıdaki sıkıntılar nedeniyle döviz çıkışları kurları fazlası ile yukarı çekince, MB kur kontrolü için gecelik faizleri neredeyse borçlanma politika faizlerinin iki katına çekti. İşte bu durum ellerindeki devlet tahvilleri nedeniyle bankaların karlarını eritecek diye bankalarda satışlar getirdi.
Ana ortak Unit Credit'in durumu nedeniyle rating kurumu ykbnk'yi not indirimi için takibe alıyorum dedi.
Bir de rekabet kurulu bankalar üzerinde soruşturma başlattı. İşte tüm bu ara gelişmeler, bankaları da olumsuz etkiledi.
Ancak, Avrupa'da krizi çözme konusunda ciddi bir adım atılsa her şey bir anda tersine dönmeye başlayabilir. Nihayetinde Avrupa finansal krizi çözmek isteyecekse para basmak zorundalar. Bunu yaptıkları anda kurlar üzerindeki baskı azalır. Kurlarda baskı azalınca, MB gecelik faizleri hızla haftalık borç verme faizlerine doğru çekmeye başlar. Bankaların tahvillerinin değerlemesi haftalık faize göre yapılacağı için bilançolarında azalma riski gerçekleşmemiş olur. Kurlarda da gevşeme olursa, ellerindeki döviz sendikasyon kredilerindeki maliyetleri de düşer. Bu arada mevduat faizlerini fazla arttırmadıkları halde, kredi faizlerini daha fazla arttırdıkları için, bu gelişmelerden ekstra karlı bile çıkabilirler.
Yukarıdaki gelişmeler halinde hisselerde 'ler civarı yukarı tepkiler çok kısa sürede olur. Sonrasında ise sektör ve hisse bazlı süreç devam eder.
Aslına bakarsanız geri dönüş çok zor değil. Ama herşey yaşanacak özellikle Avrupa'daki borç krizine bağlı gelişmelere bağlı. Niyetlerinin ne olduğu çok önemli. Göre göre AB'yi bile dağılma riskine sokacak bir krizi sonuna kadar sürdürmeyi göze almamaları lazım. Bunu yaparlarsa, tüm Avrupa ülkeleri bu süreçten çok kötü etkilenir.
Avrupa'daki çözümsüzlük kopmaları başlatırsa, bu takdirde de, büyük devletlerin de kredi notları düşmeye başlar. Bankalarında devletleştirmeler yeniden başlar. Euro birliğinden 1-4 ülke ilk etapta çkıyorum diyebilir. AB içinde bile ciddi sıkıntılar oluşur. Böyle bir ortamda tüketim tercihleri azalır. Ülke halklarında yaşanan krizi bağlı olarak ciddi bir tasarruf ve harcamama durumu oluşur. Bu bizim gibi ülkelerin ihracatlarını vurur. Bu durumda finan sektörünen sonra sanayi şirketleri de ciddi olumsuz etki altına girerler. Avrupa'daki bazı büyük sanayi şirketleri( başta otomotivciler) büyük krizler yaşayabilirler. Gelişmiş batının tüketimi kısması, gelişmiş batıya ciddi ihracatı olan Çin ekonomisini sarsar. .............
Gördüğünüz gibi, yaşanabilecekler tamamen gerçekleşmelerle ilgili olarak çok ciddi boyutlarda değişebilir. İşte ben de aylardır olası riskleri anlatırken, uzlaşma ümidimi, aksi takdirde olabilecekleri düşündüğüm için koruyordum ve hala da koruyorum. Avrupa göre göre kendisini bu çaplı bir ateşe atmaması lazım. Ama arada Yunanistan gibi bir ülkeyi euro birliği dışına atabilirler. İspanya ve İtalya korunduktan sonra Yunanistan çok büyük sorun yaratmaz. Çünkü zaten Yunanistan'da `-70 bir boç silmesini bile göze aldıklarına göre, Yunanistan euro birliği dışına atılıp da ödemiyorum dese de uzlaşmazlığın diğer ülkelere yayılmasının yaratacağı krizden daha büyük bir yara açmaz.
İşte burada, Avrupa'daki liderlik sorunu ortaya çıkıyor. Para birliği ile kurmuş oldukları düzenin, paraya hükmeden 17 tane hükümet, 17 maliye, 17 hazine, 17 Merkez Bankası var. Ama sadece bir tane MB para basma yetkisine sahip. Bu durumda bu kadar çok seslilikten tek bir maliye politikası çıkamıyor. Çıkamaz da. Ortak maliye politikalarını düzenleyip, gerektiğinde ülkelerin her türlü harcamasına müdehale edebilecek yeni bir Avrupa yetkili organı kurulmalı. Muhtemelen de zaten bu yapılmak isteniyor ve kavga burada kopuyor. Para veren almanya başta olmak üzere bazı devletler, kendilerini bu sıkıntıya sokan borçluların eşit temsiline itiraz ediyorlardır. diğerleri de egemenlik haklarını bırakmak istemiyorlardır. Gerçekten de ciddi bir durum.
Böyle bir organın oluşmasında mutabakatı sağladıkları an, piyasalar çok ciddi bir düzelme sürecine girer.
Sinan Bey,
Sonuç olarak ben de sizin gibi aşağı risklere rağmen her an olumlu gelişmeler de görülebilir diye hisselere sahip çıkarak izlenmesini önermiştim ama bakın görün ki yaşanan gelişmelerle ciddi fiyat kayıpları yaşandı. Bu nedenle dün ve bugünkü beklenti yazılarımda yer alan endeks destek riskleri sürüyor.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
http://www.borsaanalizci.com
