Türkiye ilk çeyrekte yüzde 11 büyüme ile dünya büyüme rekoru kırdı.Yazılarımızda da devamlı bunu söylüyorduk. Bu oran çok daha fazla ve sürekli olabilir. Biz şimdilik bu oranı kendi elimizde düşürmeye çalışıyoruz. Ama cari açığın yapısal tedbirlerle önlenebildiği görülünce, büyümenin oranı ve süresinden korkmaya gerek kalmadığı görülecektir.
KREDİ KARTLARINA ÖNLEMLER KÖTÜ MÜDÜR?
Büyüme oranları yüksek çıktıkça, özellikle krediler alanında bazı tedbirlerin alınması da doğrudur. Son dönem bankacılık kesimi önlemlerinde BDDK'nın da bir takım önlemlerle sahne aldığını görüyoruz. Ancak BDDK önlemlerinde MB önlemleri gibi muhalif değilim. Çünkü doğru uygulamalar yapıyorlar. Tüketici ve ihticaç kredilerinde tedbirler alıyorlar.
Şimdi de kredi kartlarında bir takım taksitlendirme, en az ödeme oranları,toplam ve aylık limitler ve kredi kartı sahipliğinde ayarlamalar gibi kararlar alacakları söyleniyor. Bunu yaparlarsa doğru olur. Çünkü küçük ihtiyaç kredileri ve tüketici kredilerine dikkat ederseniz, genelde bir kısmı gerçekten de ihtiyacımız olmayan, yani aslında ihtiyaç olsa da yapılan son dönem alışkanlıklara göre fuzili keyfiyete yöneldiğini de görebilirsiniz.
Bu tip kredileri ne tüketici kendiliğinden azaltmak ister, ne de bankalar sınırlamak ister. Çünkü faizi en yüksek olan ve geri dönüş riski en az olan kredi tipleridir. Bu alandaki düzenlemenin kredi kullananlar açısından faydası olacaktır. Fazla açılmış kredi kullanıcılarımız kendilerine biraz çeki düzen vereceklerdir.
Şöyle bir kendiniz ve çevrenize dikkat ederseniz, sabit bilgisayarlarımızın yanında lap-top'lar hemen hemen aile fertlerinin kişisel aksesuarları haline gelmiş durumda. Bir çok ailede özellikle çocukların ayrı ayrı laptopları var. Aynı şekilde cep telefonları da öyle. Yaşları, sorumlulukları ve ihtiyaçlarına göre kıyaslamaya kalktığımızda, belki de gerek dahi olmayan bir çok kişi ve yine özellikle çocuklarımızda son model cep telefonları var. Öyle ki, özellikle gençlerin cep telefonlarının neredeyse bir yılda yeni modellerle yenilendiğini görebilirsiniz. Sadece bunların aksesuarlarına bile sorumsuzca paralar harcandığını da görebilirsiniz.
Bunu yapanların çoğunun kredi kartları limitleri ve taksitlendirme sayılarının çokluğu nedeniyle bölünmüş rakamın kendileri için küçük görülmesinin etkisi ile yaptığı da bir gerçektir. Bu nedenle BDDK bu kredilere bir çeki düzen verirse,ailelere ciddi iyilik yapmış olac
aktır.
Yani bir cep telefonu ve laptopu amma da büyüttüm değil mi? İnanın öyle değil. Rakamların detaylarına girdiğinizde hiç ummadığınız boyutları görünce çok şaşırıyorsunuz. Üç hafta evvel bir rapor açıklandı. Şuan süreleri tam aklımda değil ama, yanlış hatırlamıyorsa, son üç yılda diye başlıyordu, cep telefonları ve laptoplara ( bilgisayar da dahil) birisine 5 milyar dolar , diğerine de 8 milyar dolar ithalat harcaması yapılmış ! Bu rakamların boyutu dahi, farkına varılmadan cari açığa toplumun hemen her kesiminin sebep olduğunu gösteriyor.
Ama şunu da karıştırmamk lazım! Bu tedbirleri görünce, bankaların her alanda kredi daralması yaşayacaklarını ya da kredi daratmasına zorlanacaklarını da sanmıyorum. Sadece niteliğine göre bir takım düzenlemeler yapılıyor ya da yapılacaktır. Yani tüketici ce ihtiyaç kredilerine sınırlamalar gelirken, başta enerji yatırımlarında olacak şekilde sanayi ve üretici kredilerinde her türlü kolaylığın ve büyümenin de teşvik edileceğini öngörüyorum. O zaman bankaları kârlarında belki geçici kısa vadeli azalmalar olsa da, orta ve uzun vadede kar büyümeleri sürecektir.
BDDK'nın doğru adımlarına umarım MB'sı ve yeni kurulacak Hükümet de katılır. Ben öyle olacağına inanıyorum. Kısacası yine bankalara tedbirler geliyor, sektör karlılığı düşecek, daralacak gibi ilk anda yapılan açıklamalara çok da fazla takılmayın diyorum.
İyi bir Türkiye geliyor. Hele bir de kürt sorunu diye dayatılan, yıllarca en büyük engelimiz olan aslında sorun olmayan sorunu da toplumsal mutabakatla çözelim, göreceksiniz model bir ülke olarak yabancı yatırımcıların en büyük hedef alanı olacağız. Not cimrisi hocalar, elleri gitmek istemese bile yine de not vermek zorunda kalacaklar.