Rusya özür bekliyor. Biz ne özürü, bir özür dilenecekse siz dilemelisiniz diyoruz. Karşılıklı ISİD petrolünü sen alıyorsun iddialarında bulunuluyor. Tırlarımız sınırlarda denetleniyor. Özellikle bekletilen çiçek veya tarım ürünleri kısa dayanma süresi olan ürünler olduğu için, muhtemelen bozulması ve ticari zarar verilmesi hedefleniyor. Her türlü turizm faaliyeti engellenmeye çalışılıyor. Rusya'da yer alan şirketlerimize her türlü zorlaştırıcı eylem kararları alınıyor. Ortak projeler askıya alınacak açıklamaları arka arkaya geliyor. Her türlü ekstra silah gücü bölgeye konuşlandırılmış durumda. Türk iş adamları farklı gerekçelerle tutuklanıyor, geri çevriliyor. Vs. vs.vs.... anlaşılan o ki, bu gerilim liderler görüşme yapamazsa daha da artacak gibi duruyor. 

Ciddi partnerlik yapan iki ülkenin bu denli bir biri ile gerginleşmesi hiç de iyi olmadı doğrusu. Bu gerilimin Türkiye için önemli ekonomik-siyasi sonuçları olabileceği gibi, Rusya için de önemli ticari ve siyasi olumsuz sonuçları olacaktır. Ama bunu görmelerine rağmen gerilim bu şekilde sürüyorsa, işte demokrasi ne demek bunu herkesin görmesi lazım! Bir kişinin talimatı ile, her türlü hukuksuz eylem kararı alınabiliyorsa, işte diktatörlük-tek adamlık ile demokrasi arasındaki fark orada ortaya çıkıyor. 

Fransa'da çok sayıda kişi öldü. Yapılan eylem çok netti. Bir ülke topraklarında bombalı eylemler düzenlendi. Fransızlar da bir çok tedbir aldı ama, aldıkları tedbirlerde suçsuz insanların hakkına-hukukuna mümkün olduğunca dikkat etmeye çalışıyorlar. Uluslar arası bir çok alanda Rusya'nın sınır ihlali ve yapılan uyarılar paylaşılmasına rağmen, tek bir kişi ben bunları tanımıyorum diyebiliyor. Zaten özgür bir basın olmadığı için, Putin ne dediyse, aksini birinin söylemesi mümkün değil.

İşte bu örnek bize de ders olmalı! Biz de siyaseten nereye gidiyoruz, ne istiyoruz bunu iyice tahlil etmeliyiz. Bizdeki gazeteci tutuklanmaları gerçekten bir suça istinaden mi, yoksa bir siyasi istediği için mi, bunları çok iyi görmeliyiz. Eğer karar verenler ve denetleyenler arasında güçler ayrılığı prensibi uygulanıyorlar, herkesi denetleyen bir mekanizma varsa sorun yok. Ancak her denetimden uzak bir siyasi liderlik kurulacaksa, işte o zaman bu da Türkiye için büyük riskler taşır. Rusya eğer demokrasinin hakim olduğu bir ülke olsaydı, kurumlar yaşanan olayı incelemeye, karşılıklı görüşlerini paylaşmaya kalkarlardı. Bu yaşanırken de, olayla ilgisi olmayan onlarca konuda şu an yaratılan zorluklar ve gerginlikler olmazdı. 

Neyse, çok uzatmayayım. İki sert mizaçlı liderin karşılıklı gerilimi tırmandırdığını görüyoruz. Ama ben bizim tarafın haklılığına inanıyorum. Sınırları defalarca ihlal edilen biziz. Düne kadar birşey biliyorlarsa sesleri çıkmaz iken, bugün bir anda ISİD'e yardım ediyorsunuz, petrolünü siz alıyorsunuz demek çok da inandırıcı olmuyor. Kaldı ki, emin olun şunu-bunu yapıyorsunuz dedikleri konuları yapmayan ülke de yoktur. Uluslararası fırsatçılık her ülkenin devlet olarak olmasa da, farklı mekanizmalarla yaptığı bir davranıştır. 

Sonuç olarak, gerilimler tırmandırılmaya devam ettiği için dün tam yükselirken yeniden sert düşüş yaşadık. Bu gerilimin tırmanması BIST'in alt gap'ini de kapatmasına, hatta duruma göre daha altına inmesine de neden olabilir. Ama ortam biraz sakinleşince hisselerin hemen tepki verebildiğini de görmüş oldunuz. Bence yapacak birşey yok. Geri çekilip ortamın yatışmasını beklemek en doğrusu olacaktır. Ama golts de gördüğünüz gibi, farklı gelişmelerle hisse bazında çok hızlı yükselenler de olabilecektir.

Hepinize sakin ve sıkıntılardan kurtularak iyi bir haftaya başlayacağımız bir hafta sonu dilerim.
 

    Saygılarımla

    Aydın Eroğlu
     Stratejist
   Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_