Öncelikle ifadeniz ağır olmuş. Benim faizlerde olması gereken oran için gaddar diyeceğinize, mayıs seçiminde her şey için yolunda denmesine rağmen mazot ve benzinin 19 TL olan fiyatının bugün 39-40 TL'ye erişmesine sebep olan inatla ısrar edilen enflasyon altındaki faiz uygulamasına demeniz daha doğru olur.
Ben insanların canı çıksın, aç kalsın, harcayamasın diye mi bunları yazıyorum. Anlaşılan yazılarımı hiç okumuyorsunuz. Kasım 2021'den beri bu para ve faiz politikalarının ülkede enflasyonu patlatacağını, zam yağmurlarına neden olacağını, insanların fakirleşeceğini, cari açığın patlayacağını, kurların çok daha yüksek zirvelere gideceğini yazıp durmadım mı? Gaddarca olan bu ay 35 ya da yıl sonunda 45-50 olması gerekir dediğim faizler değil. Asıl en başında faiz artışı yapılmadığı için 5'e, 6'ya katlanan ev kiraları, okul paraları, gıda harcamaları, ulaşım paraları, sağlık harcamaları, taşıt vergileri, daha aklınıza ne gelirse yaşanan bu denli hayat pahalılığının nedeni tam tersi yüksek faiz değil, düşük faiz uygulaması, KKM uygulaması gibi hatalardır.
Eğer bu dediğim yapılmazsa, aynı en başında %17.75 enflasyon %19 faiz varken, 200 baz puan faizler arttırılsa olası krizlerin önüne geçeriz dediğimde, tam tersi ile düşük faiz uygulandığı için bu günleri yaşıyoruz. 1994 senesinde de benzer finansal kriz yaşanıp, kamu finansman sıkıntısına düştüğünde Çiller üç ay için %50 ne faizle halka kamu seneti satmıştı. Ama sonra zirve olan faizler düşmeye başladı. 1995 yılında yanılmıyorsam borsadan sıfırlar atılmıştı.
Kısacası insanlar düşük faiz sayesinde borçla harcamalarını çevirsinler diye karar alınmaz. İnsanlar kalıcı ve borçsuz geçinebilecek şekilde bir ekonomi yaratılması, buna uygun kararlar alınması için bunu söylüyorum. Şu an milyonlarca insan devlet tarafından finanse ediliyor bu doğru mu? Devletin desteğine mahkum yaşamak ne kadar ağır bir durum bunu artık herkesin görmesi lazım.
Ekonomik verileri inceleyince talep enflasyonunun öne çıktığını açıkladılar. Ben kendimden yorum yapmıyorum. Zaten bu talebi kısmak için kredi kartı harcamaları, tüketici kredileri sınırlanıyor gördüğünüz gibi. Bir şeyi 50 TL'ye kendi paranızla mı almak iyidir, yoksa yanlış uygulamalar yüzünden 250 TL'ye çıkınca kredi kartı borçları ile mi? En yanlış şey kredi kartı ile asgarisi ödenerek finansman yapılmasıdır. Kalan borcun faizi zaten inanmaz bir ek yük yaratır.
Baştan arttırmadığımız faizler yüzünden şu an politika faizi dışında her faiz patlamış durumda. KKM'den çıkılsın diye bankalar %45 mevduat fazine çıkmış durumdalar. Peki KKM yanlış çok yük yaratacak diye de en başında yazıp, uyarmadım mı? O zaman KKM'ye geçmeyene ceza kesiliyordu, şimdi KKM'den çıkmayana. Böyle ekonomi politikası olur mu?
Anlayacağınız düşük faiz ve düşük enflasyon için başta faizleri arttırmanız gerekir. Yoksa asıl o zaman hayat dayanılmaz olur. Ama tekrar ediyorum, gaddarca ifadeniz hiç olmamış.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @aydineroglu_