Faizlerin artması devlet için sorundur. Borç yükü artar. Her türlü mevduat ve kredi faizi yükselir. Bir güven sorunu olması, ödemeler dengesinde sıkıntı olması yüzünden bunlar yaşanır. Üretim yapanların rekabet gücünü kırar. Enflasyonun yüksek olmasına neden olur. Doğrudan yatırım akışını azaltır. Faizlerin yükselişe geçmesi, borsalar için olumsuz etki yapar. Mevduat faizinde garantili getiri yeterli gelirse, borsadan çıkışa neden olur. Gördüğünüz gibi, AB ülkeleri ve ABD tüm olan bitene rağmen hala çok düşük faiz oranlarına sahipler. Kendi rezerv paralarını kullandıkları için bizim gibi kur riski yaşamıyorlar.

Şirketler her zaman maliyet yüklerini birebir fiyatlarına yansıtamazlar. Bir yerden sonra ulaşılan fiyat, ilgili hizmet ya da mala ihtiyaç zorunlu değilse, talebin azalmasına neden olur. Bu da karın düşmesine, finansman giderlerinin artmasına neden olur.

Tahvilde tehlike sınırı değil, asıl dövizde tehlike sınırı önemlidir. Çünkü Türkiye net rezervleri eksi olan, enflasyonuna göre şu an %-40 reel faiz veren bir ülke konumunda. Gerçek faizi uygulamadığınız zaman kurlar yükselir. Bu da ithal ettiğiniz enerji dahil, neredeyse tüm ürünlerde fiyat artışı yaratır. Dış ödemelerde zorlanırsınız. O nedenle risk takibi faizden değil, kurdan yapılması daha doğrudur. 15.00 üzerindeki Dolar kuru bana göre risktir. Bu riskli seviye aşılırsa yükseliş daha da artabilir. Bu da devlete yaklaşık 448 Milyar Dolar dış, toplamda dövize endeksli hastane, yol, köprü vs. gibi borçlarınızı ekleyince de 550 Milyar Dolar civarı borcunuzun TL karşılıkları olarak daha fazla yük yaratır. Bunu karşılamak için de, köprü yol geçişleri, tütün ürünleri, alkol, şeker, akaryakıt, doğalgaz gibi ürünlere zamlar gelir. Hayat zorlaşır, satın alma gücü düşer. Çocuklarınızın eğitim paralarını, oturduğunuz evin kirasını, ev sahibi iseniz alacağınız kiraların gelip gelmeyeceğini, ulaşıma harcadığınız paraları, personel maaşlarını, patronun işçi çıkarıp-çıkarmayacağını her şeyi daha çok düşünmek zorunda kalırsınız. Anlayacağınız hayat mutsuzlaşmaya başlar.

Borsa için faizler arttıkça kredi kullanımı düşer. Daha az kredili hisse taşınır. Ama kasasında nakiti bol olan şirketlerde ise faiz gelirleri katlanır. Faizin yüksek olması yatırımları azaltır. Ama enflasyon düşmeden zorlama ile faiz düşürülmesi de kurları zıplattığı için yine yatırımları azaltır. 

Aslında sorunuzdaki ve bu yazdıklarımdaki bir çok şeyi sürekli yazıyorum. Bunları yazılarım içinde hep bulabilirsiniz. Bir tek 2 yıllık tahvil faizinde tehlike sınırı ilk kez sorulde ve ilk kez bu konuda bir cevap veriyorum. Sanırım onu da izah ettim.

    Saygılarımla
    Aydın Eroğlu
     Stratejist
   Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @aydineroglu_