Evet bu gapler yıllar alabilir.
% 50 nakitin nedenlerinden birisi bildiğiniz gibi hep yazdığım; halkbank davası. Diğerlerinden bazıları da S-400, Doğuakdeniz gerilimleri vs. hangisinde sorun çıkarsa bu gapler uzun süre takılabilir.
Evet görünen bilanço karlarına göre bankalar çok ucuz. Lakin bankalarda işler görünene göre işlemez. Çünkü bunu da yazıyorum arada; bankalar verdikleri kredileri hemen geri çağıramazlar ama, olumsuz bir gelişme halinde mevduat sahipleri vade beklemeden paralarını geri isteyebilirler. Bu bankalar için olumsuz ve risktir.
Diğer risk, kurlar sert yükselirse bankaların dışarıdan aldıkları krediler ki, adlarına sendikasyon kredisi denir. Bunlar nedeniyle riskleri bir anda artabilir. Ne demek bu? Şöyle, 1 Milyar Dolar dışarıdan kredi aldı bir banka diyelim. Bunun % 50 sini tl ye 5 TL'den çevirip kredi olarak piyasaya verdiğini düşünelim. Bir hafta sonra yaşanan bir gelişme ile dolar kuru 7 TL, 8 TL olursa o zaman bu kısa sürede mevduat faizi ile bu farkı karşılayamayacağı için bilanço bir anda zarara dönebilir. Ama bu durum uzun süre içinde yaşanırsa banka bu maliyet artışını karşılayabilir. Sorun hızlı kur ve faiz artışlarında yaşanır.
Faizler hızlı artınca da, piyasada talep daralır. Talep daralması şirketlerin iş hacmini düşürür. Bu durumda şirketlerin gelirleri düşünce kredi geri ödemelerinde sorunlar çıkabilir. Bunlar normal bir sanayi şirketi için çok sorun yaratmaz. Ama bankalarda bu izah ettiğim sebepler nedeniyle her zaman bir risk yaratır.
Tüm bu nedenlerle uzun zamandır bankalardan uzak durup, sanayi ve diğer sektör hisse öngörüleri yapıyordum. Ama TCMB 200 puan faiz artışı yapınca kur baskısı düşer ve banka hisseleri yükselir diye öngörüler yaptım seri şekilde. Fakat gece operasyonu ile TCMB başkanını değiştirip, yerine düşük faizi savunan bir kişiyi atayınca, bir anda tedirginlik yarattık. Bu durum yüksek faize rağmen kurların hızlı yükselmesine neden oldu. Sonuç olarak da, Yabancı, ''ya yeter artık, ne dediğiniz ne yaptığınız belli değil'' diyerek satmaya başladı. Bu nedenle % 50 nakit uyarılarına geri döndüm. Sonuçta zaten diğer risklerimiz hala önümüzde duruyor.
Önümüzdeki hafta Halkbank duruşması ve TCMB toplantısı bir kriter olarak yön verebilir. TCMB toplantısında bu ortamda bir değişiklik beklemiyorum. Ama Halkbank duruşması her türlü gelişmeye açık.
Bankalar için kaç sene olmasına rağmen hedeflere ulaşılmaması konusuna gelince; şimdi hedefler normal şartlarda verilip, sonra bu şartlar devamlı olumsuz değişirse süreler maalesef uzar. Hatta hedef fiyatlar çok daha aşağılara düşürülebilir. Burada kabahatı hedef veren kurumlarda değil de, onları ters düşüren ülkelerin yönetimlerinde aramak lazım.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_