Bakın size birşey anlatayım!

Yaşanan krizde ABD borsaları bir günde % 10'dan fazla düşüş yaşıyor diye işlemler durduruluyor. Trilyon dolarlar batmış durumda dünya genelinde. Petrol kontratları bir günde % 30 düşüyor. Bizler enflasyon yaşayan ülkeler olduğumuz için BES'lerimizde yabancı gelişmiş ülkeler kadar hisse senetleri yoktu. Son dönem olmaya başladı. Ama yabancıların genelinde emeklilik fonları ağırlıkla borsalardadır. Yani dünyanın en gelişmiş ülkelerinin trilyonluk fonları bile bu krizde darmadağın olmuşlardır. Belki birçok kişi emeklilik fonlarında çok büyük kayıplarla emekli maaşı endişeleri yaşayacaktır.

Koskoca bir ülke tümden dünyaya kapandı. İtalya. Tüm Avrupa'dan ABD'ye uçuşlar yasaklandı. Çok büyük kar açıklayan, tam da turizm sezonu başlarken 15.00'li fiyatlarda virüse yakalanan thyao bile yarıya düştü. Holdingler ve diğer tüm hisselere bir bakın. Yani konu netas ile sınırlı olmayan bir kriz. Böyle bir ortamda bu çapta dünya kadar şirket düşerken, hala zararını arttıran netas'ın düşmesi size anormal gelmesin. Şise cam grubuna bakın. O karlarla gördükleri en yüksek fiyatların bile çok üstünde olmaları gerekirken, şuanki fiyatlara düştüler. Devlet alacak verecek. Ne olursa olsun sonuçta ederleri var. Ama görüyorsunuz herkes bu sorundan etkileniyor.

Ama yaşananlar nedeniyle birçok kişi dediğiniz gibi bir daha fiyat yükselişleri yaşanırsa muhtemelen geçen sefer verdiğinden daha fazlasını geri vermiş olacaktır. 

Artık bu günler sonrasında önemli olan şu olacak? Bu süreç daha ne kadar uzayacak? Uzarsa hangi şirketler bilanço oarak dayanabilecek, hangileri daha da sıkıntı çekecek bunların hepsi çok önemli olacaktır. Mesela, Allah göstermesin İtalya'daki durum dünyaya yayılacak olursa, ABD öyle dünyaya kapanacak olursa, Türkiye benzer duruma girecek olursa, kaç şirket böyle bir krize dayanabilir? 

Gıda ve hijyende bile üretim gerektiği için bir süre sonra onlar bile sorun yaşar. Belki çağrı merkezi elemanlarının uyuma-yeme içme işlerini organize ederlerse, alt yapı sistemlerini ve bununla görevli elemanlarını virüsten koruyabilirlerse GSM şirketleri en az hasarla atlatmış olabilirler.

İtalya'da 2 Trilyon Euro gibi bir yük İtalyan bankalarının üzerinde duruyor. Acaba % 16 gibi turizm gelirlerini bir süre daha alamayacak olurlarsa, ekonomileri ve dünyaya kapalı halleri sürmeye devam ederse acaba sistemleri buna ne kadar dayanır.

Görüyorsunuz böyle bir ortamda netas en masumu kalır. 

    Saygılarımla
    Aydın Eroğlu
     Stratejist
   Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_