Günaydın.
Arkadaşlar, bu listede olabilecek hisseleri geçen gün yayınlamıştım biliyorsunuz. Türkiye'nin bu şartlarında ilgili liste bazen yanıltıcı oluyor mu acaba diye düşünüyorum. Yani Çok iyi bir hisse bakıyorsunuz iki-üç sene yatıyor. Sonra bir-iki ayda tüm zamanları telafi edecek yükselişe geçiyor. Bu sefer de beklettiği sürenin uzunluğu yüzünden belki de daha erken fiyatlardan ya geri dönerse diye kaçırabiliyorsunuz.
Bilemiyorum, o liste hakikaten yararlı mı değil mi? O listede diye, listedeki beklentisi yüzünden beklentiye çok az bir oran kalan hisseler bile verilmeyip, sonra çok düşük fiyatlarla uzun süreler kaybettirebiliyor.
Sorun Türkiye olarak içinde bulunduğumuz değişkenlik gösteren şartlar tüm piyasa ayarlarını, dengelerini, beklentilerini her an bozabilecek gelişmeler yaşatabiliyor bize.
Eğer iktidar olarak Türkiye'yi bu iç-dış kavgalara sokmadan, aşırı israfa girmeden, gelişmiş ülke normlarında ileriye götürebilseydik şu anda endeks 250-300 Bin seviyelerinde olurdu. O kadar çok hata üstüne hata yapılıyor ki, bu kadar hata yapılan bir ortamda biz ise mantık yolu ile hisse bulmaya çalışıyoruz. Olmuyor bu. Çok zor oluyor. Enflasyon hedeflemesi yapılıyor yıllardır. Daha gıda fiyatlarını bile dünyada düşerken düşürmeyi başaramıyoruz. Sıkışınca birilerine ithalat yaptırıp üreticiyi öldürüyoruz. Sonra üreten azalınca daha da yüksek fiyatlara muhatap oluyoruz.
Faizler zaten gayet düşükken faiz baskısı yapıyoruz. Bizim ortamı germemiz nedeniyle ülkeden kaçan yerli ve yabancı paralar kurları yukarı çekiyor. 2.80 Dolar seviyedinden beri alanın eli yanar diyoruz kur 7.20 oluyor. Bu sefer de aylarca baskıladığımız faizi bir anda 625 puan yukarı çekmek zorunda kalıyoruz. Bu sefer de bir anda artan kredi faizleri nedeniyle inşaat duruyor, otomobil satışları duruyor, beyaz eşya duruyor, velhasıl her alandaki tüketim duruyor. Tüketim durunca bu sefer üretenler daha az üretmeye başlıyor. Üreten az üretince zaten düşen tüketim nedeniyle devletin vergi gelirleri düşüyor.
Hal böyle olunca normal bir iktidar harcamaları üretime yönelik olmayanlarda kısması gerekirken, bizde ise arka arkaya yaşanan seçimler yüzünden bütçe açıkları patlıyor. Bu sefer de açık kapatacağız gelir yaratacağız diye durmadan elektrik, alkol, sigaraya zam yapıyoruz. Devamlı benzin pompa fiyatları artıyor. Allah aşkına deposu satın alma gücüne göre bu kadar pahalı akaryakıt kullanan kaç ülke var.
İşte zam üstüne zam yapınca da enflasyon öyle kolay düşmüyor. Yani inandırıcı bir şey yapılmıyor. Her şeye bir dünya zam yapılmış ama bağ-kur'luya % 6, ssk'lıya % 5 zam yaparken, zaten millet vekili maaşı alan bir kişiyi cumhurbaşkanına danışman yapıp, ilk açıklanan 13.000 TL maaşını neredeyse ay geçmeden 18.000 TL yapıyoruz. Peki diğer kesimlere yapılan zam oranına göre danışman zam oranı arasındaki farkın izahı var mı?
Devlet harcama tasarrufu yapması gerekirken, cumhurbaşkanlığı ödeneği 2.8 Milyar TL'ye çıkartılmış. cumhurbaşkanının seçildiği 2014'ten bu yana % 550 artış. Ondan sonra TCMB'dan erken kar payı tahsilatı, akıllarda olmayan TCMB yedek akçelerini hazineya aktarma. Şimdi hal böyle olunca bunlar nedeniyle tüm ekonomik dengeler bozuluyor.
Şirketlere yabancı para bazında tahvil ihracı ve borçlanmanın önünü açıyorsun. Bunu kurlar dolar bazında 2.00 TL'den düşük iken başlatıyorsun. Şirketlerde 2001-2008 arasına bakıp döviz hep düşmüş diye iktidarın döviz yükselmeyecek açıklamalarına da inanarak döviz borçlanmaya yöneliyor. Ondan sonra bankalarla ve faizle kavgaya başlıyorsun. Yaptırmadığın kısmi faiz artışı yüzünden kurlar katlanıyor, kurlar katnaınca enflasyon patlıyor. Enflasyon patlayınca faizler patlıyor. Faizler patlayınca ratingler çöp oluyor. Ratingler çöp olunca bırakın yabancıyı, kendi yatırımcıların bile parasını yurt dışına kaçırıyor.
Şimdi bu kadar yanlış yapılırken, biz uzun vadeli yatırım hisseleri listesi yapmakla ne kadar doğru davranmış olabiliriz acaba diye düşünmeden edemiyorum. Çünkü yaşanan değişkenlikler öncesinde çok ideal olan sektörü ya da şirketi bir anda kötü bir sürece sokabiliyor.
Yani bir dokun bir ah işit demişler ya aynı öyle oldu değil mi :) Kusura bakmayın. İçimi dökmem gerekiyormuş demek. Sorunuzu kullanıp yapmış oldum.
Kısacası bu listeyi yapmalı mıyım yapmamalı mıyım kararsızlığında olduğum için liste yeni isimlerle güncenlenmedi. Bakalım kısmet diyelim.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_