İşte zaten sorun da burada yatıyor! Bu hesaplara göre hisselerin olması gereken fiyatlarını tahmin ederiz. Ama ne zaman olacağı piyasadaki gelişmelere göre hızlı ya da geç olur. Ayrıca bu hesapların hepsi geçmiş bilanço verilerine göre yapılan hesaplar ve değerlerdir. Gelecek bilançolarda karların erimesi ve-veya zarara dönmesi halinde bu hesapların da hepsi değişir.
Bazen piyasa algısı gereğinden fazla olumludur. O zaman da hisseler olması gerekenlerin bile üzerinde değerlenirler.
Maalesef size şu sürede olur demem mümkün değil. Çünkü önümüzde bir seçim var. Seçim sonuçları nelere etki yapar bilemiyoruz. Aynı şekilde seçimler nedeniyle bazı kararlar öteleniyorsa(zamlar vs gibi), seçimden sonra alınacak karar ve uygulamalara piyasalar şekillenecektir.
Bugün beklenti yazımda ve önceki sorulardan birine verdiğim cevapta da göreceğiniz gibi belirsiz ve şeffaf olmayan bir çok detay var. Normalde mevcut karları ile bakınca bankalar iki katı fiyat ederlerine sahipler. Ama takibe düşen ve tahsili imkansız kredileri nedir bilemiyoruz. Yapılan açıklamalarda % 6.5'lara ulaşabilir deniyor. Ama misal sadece OTAŞ yani ttkom'un satışı sürecinde verdikleri ve tahsil edemedikleri için karşılığında ttkom'un yönetimini almalarına neden olan tutar bile 3.5 Milyar Dolar üzerinde. Bu rakamlar çok yüksek tutarlardır. Acaba yönetim hissesini devraldıkları ttkom'dan bu paraların geri dönüşü ne kadar sürede olacaktır bunlar hep muğlak konular.
Ayrıca halen döviz kurları ile ilgili rikler sürüyor. Mağfi Eğilmez gibi bazı eski bürokratların beklentilerindeki döviz kurlarının yıl içinde gerçekleşmesi halinde bunun hisselere ve piyasalara çok farklı yansımaları olur. Eskiden böyle hesapsız yapılan harcamalardan kaynaklanan açıklar sonrası IMF ve Dünya Bankası gibi kurumlarla anlaşılırdı. Onlarla belirlenen programlar ilan edilirdi. Zamlar, özelleştirmeler, tasarruf tedbirleri uygulamaya alınır kamu küçülmeye giderdi. Bu uygulanacak programlar ilan edilince de, dış destek geleceği bilindiği için borsalar coşardı. Şu an IMF ile olası anlaşmalara karşıyız. Böyle olunca uluslar arası piyasalar Türkiye acaba yaşanan finansman ve ekonomik krizden kendi kendine çıkabilecek mi korkuları yaşıyor.
Tüm bu belirsizliklerin bir kısmı seçimler sonrasında netleşecek olduğu için sorunuzun cevabı seçim sonrasında daha kolay verilebilir. Ama şunu bilmek gerekir, borsada % 50 - % 100 gibi değer artışları istendiğinde çok kısa süreler içinde bile gerçekleşebilecek oransal rakamlardır. Yeter ki piyasa buna uygun olsun. Şu an bu algılara uygun bir piyasaya sahip değiliz.
NOT: Mağfi Eğilmez'in konferenslarından birinde kendisinin ve IMF'in 2019 kur tahmini olarak tabloda gösterdiği oranlar için kur tahmini olmadığı, örnekleme vs. gibi açıklaması geldi. Sosyal medyada geçen bu tablolar nedeniyle yukarıdaki yorumu yapmıştım.
Mağfi Bey, sonraki açıklamasında; ''konferanslardan birisinden fotoğraflanan tahmin karesi geçtiğimiz günlerde sosyal medyada dolaştı, hatta bazı basın organlarında da yer aldı ve “Mahfi Eğilmez’den yüksek kur tahmini” gibi yorumlarla verildi. Bunları görünce hemen twitter’da açıklama yaparak bu oranların ne benim ne de IMF’nin tahmini olmadığını, amacımın böyle bir ortamda bir yıl sonrası için kur tahminlerinin ne kadar anlamsız olduğunu ortaya koymak olduğunu yazdım.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_