Son ana kadar bu ihtimal mümkün. Benim de olabilir diye düşündüğüm bir seçenek. Bu sayede muhalefete mevcut politikalarla krize girmesi kaçınılmaz olan bir ekonomiye sahip ülkede iktidar terk edilmiş olur. Böylece seçime girmesine izin verilmemiş mevcut cumhurbaşkanı da seçim kaybetmemiş olur. Bu hava muhalefetin oyunu patlatır. Böylece anayasayı mecliste değiştirme gücünü de bulurlar. Parlameter sisteme paldır küldür geçiş yapılır. 

Muhalefet iktidara gelince uygulanan kur-faiz-para-enflasyon-ekonomi politikaları değiştirilir. 2021 sonunda başlatılan para politikası sonucu ülkeye yaşatılan ekonomik krize ve artan enflasyona rağmen faizler ve kurlar zorlama tedbirlerle düşük tutulurken, yeni seçilecek iktidar bu baskıları sonlandırdığı anda faizler ve enflasyon ilk anda yeniden yükselir. KKM sona erdirileceği için, parasını dövizi garanti altında olduğu için KKM'de tutanların çoğunluğu bu paraları boşa çıkınca yine dövize yönelir. Bu nedenle kurlar bir anda yükselir. Kurlar yükselince enflasyon yeniden sert yükselir. Enflasyonu kontrol etmek için faizler yükseltilince daralacak ekonomi nedeniyle ''işte başa gelince yaptıkları ilk iş faizleri arttırmak oldu, ekonomiyi krize soktular'' diye yeni seçilen iktidara yükleneceklerdir. Yıllardır kötü yönetilen ekonominin gerçekleri ortaya çıkınca, bunun tüm sorumluluğu seçilecek iktidara yöneltilecektir. İşte tam böyle bir ortamda bir sebepten bir kriz çıkar ve ülke yeniden bir yıldan önce seçime, parlamenter sistem ile gidecek olursa, mevcut cumhurbaşkanı sayın Erdoğan partisinin genel başkanı olarak seçime girme imkanı bulur. Böyle bir kriz ortamında seçimden en yüksek oyu yine AKP alır diye düşünülüyorsa tam istedikleri YSK'nın katılamazsın cevabı olur. 

Ama sayın Cumhurbaşkanına YSK'dan olur verilirse ve seçime girip kaybedecek olursa, o zaman seçimi ilk kez kaybetmiş olur. İktidarı YSK'dan vize alamayıp seçime giremeyerek terk etmek zorunda kalmak ile seçimde kaybederek terk etmek aynı itibar kaybını yaratmaz. O nedenle dediğiniz ihtimali ben de olabilir diye düşünen biriyim. YSK kararı açıklandığında bu tez güçlenir, ya da bir anda yok olur.

Şimdi sorunuza gelelim; Bu cevap düz mantıkla verilirse oldukça iyi karşılanır. Ama detaylı düşünülünce, ilk anda kötü etkilenebilir. Neden peki? Bunu aslında yazılarımda yazdım. Hatta ''Piyasalar Seçim İstiyor!'' başlıklı 9 Mart tarihli yazımda da bu konuya değinmiştim. 

Sonuçta 21 yıldır tek başına bir iktidar var. Herhangi bir nedenle iktidar değişimi sonrası bu durumdan kendine özel nedenlerle rahatsız olacaklar varsa, iktidar değişimi halinde varlıklarını nakite çevirmek isteyebilirler. Bu borsada ciddi bir satış baskısına neden olabilir. Hatta belki de son düşüşlerin en önemli nedeni bu bile olabilir. Diğer bir açıdan, muhalefet kazanırsa Varlık Fonunu lav edeceğini açıkladı. Yani iktidar değişimi olursa, Varlık Fonundaki borsaya açık şirketlerin akıbeti ne olacak o zaman? Fonun lav edilmesi doğru planlarla yapılmazsa, bu da borsaya ek satış baskısı yaratabilir. Son dönem bana göre Varlık Fonu alım yapıyor, ki düşüş halinde alım yapabileceği yönünde açıklamalar olmuştu. İşte iktidar değişiminden çekinenler varsa, Varlık Fonunun alımlarını, hazır alıcı bulduk diye planladıkları satış fırsatı olarak da kullanıyor olabilirler. 

Lakin, iktidar değişimi sonrası ilk hafta, belki de ilk 2-3 gün içinde TCMB, TÜİK, TMSF, SPK gibi kurumların başındaki kadrolar değiştirilecektir. TCMB'nın özerkliği ve esas görevinin fiyat istikrarı olduğunun altı çizilecektir. Özellikle TCMB'nın yeniden liyakat gözetilerek ve özerkliği geri iade edilerek yeniden güçlendirilmesi halinde, anında para politikasında değişikler başlayacaktır. Piyasa normalde yapılması gereken faiz artışı yapıldığı takdirde ciddi daralma riski taşıyacağı için, olması gereken faiz artışı ilk anda yapılamayacak olsa da, daha düşük faiz artışları ile yetinilse de, hatalı politikalardan dönülmüş olması bile piyasalar tarafından olumlu görülebilir. Yıllardır Türkiye piyasalarından uzak duran ve devamlı çıkmaya devam eden yabancı fonlar yeniden alıma dönebilirler. 

Ama bu dediklerim , özellikle seçimden çıkacak CHP ve İYİ parti millet vekili sayısına göre farklı süreçlerde yaşanacaktır. Eğer yeni iktidar olan partilerin meclisteki millet vekili sayıları fazlası ile yeterli olursa, ilk krizde yeniden seçime gidilmesi riski düşük olursa yabancının girişi daha hızlı, riskli sandalye sayıları varsa daha ağırdan olur. 

Kısacası piyasa adaylara göre değil, asıl seçim sonuçlarına göre olası etkiyi gösterecektir. Nedenini yukarıda yazdım. İktidar değişimi tüm kamu kurumlarında yönetim kadrolarının değişmesine neden olur. Bunun devamı tüm kurumlarda, köklü incelemelerin başlatılması, kredilerin sorgulanması demek olur. Bu değişimin farklı endişelerle borsada satış etkisi yaratabileceğini göz ardı etmemek lazım. Gerçek borsa etkisi etap etap yapılacaklara göre değişir. Bu nedenle etkiyi orta uzun vade olarak beklemek daha doğru olur. 

Eğer sandıktan iktidar çıkarsa, bu takdirde de yine sonrasında mevcut politikaları mı uygulayacak, yoksa tam tersi politikalara mı dönülecek bunlara bakılacaktır. Mevcut politikaların sonunu ekonomi için büyük riskli görüyorum. Kurlarda kıpırdanma oldu, hemen şirketlere günlük döviz alımı limiti 5 Milyon Dolar'dan 2,5 Milyon Dolar'a düşürüldü. Böyle giderse kambiyo rejimi dahil, bir çok değişiklik yeni tedbir olarak uygulamaya alınabilir.

Lakin şunu da unutmayınız! Sonuçta yıllardır birçok seçime girip, kazanmayı başardığı için süren bir iktidar var. Eminim bir çoğunda da muhalefet kazanacak diye düşünülmüş olabilir. Ama sonuçta kazanan yine iktidar partisi olmuştu. Bu nedenle şimdilik tüm bu düşünceler sadece bir varsayımın olası yansımalarıdır. Asıl yorum sandık sonuçları belli olunca yapılmalı.

Ne olacaksa, ülkemiz ve milletimiz için hayırlısı olan olsun.

    Saygılarımla
    Aydın Eroğlu
     Stratejist
   Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @aydineroglu_