Lehman büyüklüğünde değil. Ama önemli tabii. 2008 Yılında ABD'de doşaımda 600 Milyar Dolar varken, Lehman da 600 Milyar Dolarlık bir batış yaşamıştı. Şu an ABD'de 10 Trilyon Dolar'ın çok üstünde dolaşımda para var. SVB Bank yaklaşık 209 Milyar Dolar'lık bir mevduat bankası. ABD'nin 16'ncı büyük bankası. Faiz artışları sürmeye devam edince, finansmana erişim zorlaşmaya başladı. Mudiler paralarını çekmeye yöneldiler. Banka bir anda doğan finansman talebini karşılamak için zararı göze alarak tahvil satışı yaptı. Ama mudilerin mavduat çekimlerini durduramayınca banka kapatıldı. Dünyanın en büyük bankası bile mudileri parasını bir anda çekmeye kalkarsa, bunun altından tek başına kalkamaz. Sonuçta bankalar topladıkları paralardan gerekli karşılıkları ayırıp, kalanı kredi olarak satarak para kazanırlar. Kredilerin vadeleri vardır. Ama yatırılan mevduatlarda vade olsa da, faizden vazgeçerek vadesinden önce para çekilebilir. Bu talep çok yüksek olursa, aynı SVB bankta olduğu gibi bankaların kapanmasına, batmasına neden olabilir.
Yetkililerden, FED'den gelecek açıklamalar çok önemli. Eğer biraz daha büyük ölçekli bankalara da yansıyacak olursa, krizi derinleştirir. Ama 2008 ile kıyaslanınca Lehman'a göre etkisi çok daha hafif atlatılar. Ama dolaşıma devamlı para vererek yapılan müdehalelerin sonunda bu krizler kaçınılmazdır. Tüm dünya bankaları her krizde bu yöntemi tercih ettikleri için, büyük bir finansman balonu yaratmış oluyorlar. Bu balon, emtiaları, gayrimenkulleri şişiriyor. Sonra da patlayınca, sadece finansmanda değil, her türlü garimenkul ve menkulde de büyük düşüşler yaratabiliyor.
ABD'de cuma günü tarım dışı istihdam beklenti olan 205 Bin kişinin çok üzerinde 311 Bin kişi olarak gerçekleşince, FED faiz artışları sürecek endişeleri tahvil faizlerinin yükselmesine neden oluyor.
Yetkililerin ve FED'in açıklamaları piyasanın yönünü belirleyecek. Ama ben çözülecek büyüklükte bir sorun olarak görüyorum.
İyi geceler.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @aydineroglu_